Oorlog in Azie (Hiroshima/ Nagasaki)

 Oorlog in Azië
1 / 41
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolmavoLeerjaar 3

This lesson contains 41 slides, with interactive quizzes, text slides and 6 videos.

time-iconLesson duration is: 45 min

Items in this lesson

 Oorlog in Azië

Slide 1 - Slide

This item has no instructions

Slide 2 - Slide

Wat zie je? (5 min)

Instructie:
  • Introduceer het schilderij "Het Kasteel van Batavia" van Andries Beeckman, geschilderd in ca. 1662, aan de klas.
  • Observatie: Vraag de studenten om het schilderij zorgvuldig te observeren zonder meteen te reageren. Moedig hen aan om aandacht te besteden aan details, kleuren, compositie en emoties die ze mogelijk waarnemen.
  • Open vraagstelling: Stel een open vraag zoals "Wat gebeurt er in dit schilderij? Wat zie je en hoe zie je dat?" Moedig de studenten aan om hun observaties te delen zonder te oordelen.
  • Luisteren en reflecteren: Luister naar de verschillende interpretaties van de studenten. Vermijd het geven van goed of fout antwoorden; focus op het begrijpen van diverse perspectieven.
  • Verdiepende vragen: Stel vervolgvragen om dieper op bepaalde aspecten in te gaan, zoals: "Waarom denk je dat de kunstenaar de handen zo groot heeft gemaakt?" of "Wat zou de betekenis kunnen zijn van de vlaggen die je ziet?"
  • Samenvatting en discussie: Vat de verschillende interpretaties samen en benadruk dat er geen juiste of onjuiste antwoorden zijn. Stimuleer een groepsdiscussie over de verschillende perspectieven en hoe deze interpretaties kunnen variëren.
Aanvullende informatie:
Het stelt het Kasteel van Batavia voor, een fort van de Vereenigde Oostindische Compagnie in de stad Batavia (wat nu Jakarta heet). De volgende dingen kunnen gezien worden in het schilderij:
  • Het fort en een overdekte vismarkt, handel, reuring;
  • Verschillende bewoners, dit zijn o.a. Chinezen, Molukkers, Hollanders en mestiezen, maar ook een Japanner en een Timorees.
  • Mannen in de gestreepte kleding, dit zijn vrijgelaten slaven (mardijkers);
  • Middenvoor wandelt een Hollandse man met zijn Aziatische vrouw;
  • Helemaal boven in de palmbomen bevinden zich een paar jongens, die kokosnoten aan het plukken zijn, die beneden opgevangen worden;
  • De achtergrond is het kasteel afgebeeld, dat juist door een stoet Hollanders te paard verlaten wordt.
Het schilderij is een afbeelding van Nederlands-Indië, de naam van Indonesië toen het een kolonie was van Nederland. Een kolonie is eigenlijk een gebied dat wordt gesticht of veroverd door mensen uit een ander land. Dat gebied wordt dan gecontroleerd en gebruikt de voordelen van dat andere land, zoals grondstoffen, handel of politieke macht.

We gaan het zo hebben over het kolonialisme, wie weet wat dit is?

Kolonialisme is de verovering van gebieden buiten de eigen landsgrenzen met het doel om daar economische winst uit te halen.

Slide 3 - Video

Nederland en het koloniaal verleden (5 min)
Bekijk de video (vanaf 4:15 min tot 6:57 min, totaal 2:42 min)

Toelichting video: Nederland had in 1600 de VOC, oftewel de Verenigde Oost-Indische Compagnie en vestigde zich in Indonesië om daar te handelen in specerijen, suiker en kruiden. Ze veroverden gebieden en ruim 350 jaar was Nederland de baas in Indonesië. Toen de VOC failliet ging kwamen deze gebieden in handen van de Nederlandse Staat en heette het Nederlands-Indië.  Na veel gewelddadige en bloederige oorlogen heeft Nederland het hele eiland in hun bezit en vervolgens buiten de Nederlanders de Indonesiërs uit.  Als de Tweede Wereldoorlog uitbreekt bestaat Nederlands-Indië nog. Japan is bondgenoot van Duitsland en verovert Nederlands-Indië.

Japan wil een groot Aziatisch rijk vormen. Zij worden de nieuw bezetter en veel mensen worden kampen gestopt en miljoen sterven van de honger. In augustus 1945 gooit de VS, wat een bondgenoot is van Nederland, atoombommen op Japan en zo komt er ook een einde aan de Tweede Wereldoorlog in Azië.

Slide 4 - Video

Bekijk de video (trailer) van de documentaire Indisch Zwijgen (1:25 min)

Wat er in de koloniegebieden gebeurde, ligt voor veel mensen gevoelig en erover praten is niet altijd makkelijk. Het Indisch Zwijgen wordt het ook wel genoemd. Zo'n twee miljoen Nederlanders hebben banden met voormalig Nederlands-Indië, het kan dus best zijn dat in jouw familie er ook gezwegen is over het verleden.

Ze noemen dit doorwerking: Het doorgeven van een trauma, van diegene die het heeft ervaren aan hun kinderen en de generaties die volgen.

Weet jij waarom de Molukkers in Nederland zijn?
Antwoord: Omdat ze loyaal waren aan Nederland en voor hen hadden gevochten. Toen Indonesië onafhankelijk werd, waren ze niet veilig. De Nederlandse overheid beloofde terugkeer, maar kwam deze niet na. Ze werden in kampen geplaatst, kregen te maken met discriminatie en werden niet geholpen met integreren in Nederland.

Slide 5 - Slide

De Molukkers in Nederland
Tijdens de Nederlandse overheersing werden Molukse jonge mannen geronseld voor het KNIL (Koninklijk Nederlands-Indisch Leger). Ze werden vaak overgehaald met beloftes van voordelen zoals onderwijs en een tijdelijke dienstperiode, achteraf bleken deze beloftes vaak niet waargemaakt!

Hotspot vraag: Weet jij waarom de Molukkers in Nederland zijn?

Antwoord
: De Molukkers zijn naar Nederland gekomen omdat ze loyaal waren aan het Nederlandse koloniale bestuur in Nederlands-Indië en nadat Indonesië onafhankelijk werd, zijn ze hier naartoe gebracht door de Nederlandse regering vanwege politieke conflicten. De Nederlandse overheid beloofde echter terugkeer, maar kwam deze belofte niet na. Ze werden in kampen geplaatst, kregen veel te maken met discriminatie en de Molukkers werden niet geholpen met integreren in Nederland.
Opkomend nationalisme
  • Sommige Indonesiërs gingen in Nederland studeren;

  • ..en leren daar over vrijheid en democratie

  • Gevolg: ontstaan nationalisme in Nederlands-Indië

  • Let op: Ook in andere kolonies ontstaat nationalisme

Slide 6 - Slide

This item has no instructions

In India, een Britse kolonie, leidde Mahatma Gandhi de onafhankelijkheidsstrijd van de nationalisten. 
Voor de nationalisten in Indonesië een groot voorbeeld voor hun strijd.

Slide 7 - Slide

This item has no instructions

Hoe gaat Nederland om met het opkomend nationalisme?
  • Gematigde nationalisten mogen meepraten in de Volksraad (1918)

  • Voorlopig geen onafhankelijkheid (“Duurt nog wel een paar honderd jaar.”)

  • Volksraad stelt niet veel voor: mag alleen advies geven aan de regering

Slide 8 - Slide

This item has no instructions

Gevolgen

  • Radicalisering: geen samenwerking meer met de Nederlanders

  • (Gewapende) strijd voor onafhankelijkheid, bijvoorbeeld met een opstand


    Slide 9 - Slide

    This item has no instructions

    Reactie Nederland
    • Indonesische partijen worden verboden

    • Indonesische leiders worden gevangen gezet: Soekarno en Hatta 

    • Alleen gematigde groepen werden toegestaan

    Slide 10 - Slide

    This item has no instructions

    De Japanse bezetting
    • Strijd tussen Nederland en Japan duurde van januari-maart 1942

    • Veel Nederlanders worden gevangen gezet in de interneringskampen (Jappenkampen)

    • Indonesische leiders worden vrijgelaten en gaan met Japanners samenwerken

    Slide 11 - Slide

    This item has no instructions


    Jappenkampen
    Interneringskampen in het door Japan bezette Nederlands-Indië

    Slide 12 - Slide

    This item has no instructions

    Leven in de Jappenkampen (1)
    • Kampen voor zowel krijgsgevangenen als burgers; mannen en vrouwen

    • Lijfstraffen

    • Honger (bubur atji: "stijfselpap")

    • Dwangarbeid (bijvoorbeeld werken aan de beruchte Dodenspoorlijn: Birmaspoorlijn)

    Slide 13 - Slide

    This item has no instructions

    Leven in de Jappenkampen (2)
    • Slechte hygiëne en huisvesting

    • Ziekte (dysentrie = zware diarree)

    • Gedwongen prostitutie (Troostmeisjes)

    • Ongeveer 25.000 Nederlanders zijn omgekomen in de Jappenkampen

    Slide 14 - Slide

    This item has no instructions

    Honger
    Slechte hygiëne en huisvesting

    Slide 15 - Slide

    This item has no instructions


    Capitulatie van Japan
    15 augustus 1945




    Let op: deze foto is van 2 september 1945 
    (officiële ondertekening)

    Slide 16 - Slide

    This item has no instructions


    Soekarno roept 
    de onafhankelijk uit
    17 augustus 1945

    Slide 17 - Slide

    This item has no instructions

    En nu...?
    • Engelsen zijn in de buurt, maar hebben geen zin in nieuwe oorlog: Nederland moet het zelf maar oplossen

    • Nederland wil de onafhankelijke republiek Indonsië helemaal niet erkennen.

    • Nederlander wil niet praten met Soekarno (verrader en opstandeling)

    Slide 18 - Slide

    This item has no instructions

    Een onafhankelijke republiek
    Nadat Japan zich heeft overgegeven, riepen op 17 augustus 1945 de leiders Soekarno en Hatta de onafhankelijke Republiek Indonesië uit. De Republiek werd niet erkend door Nederland.

    De Nederlandse overheid om militaire machtsmiddelen in te zetten, wat ook bekend staat als de politionele acties. Nederlandse militairen werden ingezet om de Indonesië te onderdrukken en de koloniale controle te herstellen. Deze acties waren erg geweldadig.
    Het einde of begin van een oorlog?
    Ondanks dat Nederland zelf de Tweede Wereldoorlog meemaakte en druk bezig was met herstel van deze oorlog, besloot de Nederlandse overheid zelf een oorlog te beginnen om hun voormalig koloniale grondgebied weer op te eisen.
    Waarom wordt de republiek niet erkend door Nederland, denk je?
    Antwoord: Nederland had grote economische belangen daar (grondstoffen zoals rubber, olie, tin en kruiden) en had (of heeft) een koloniale denkwijze. Nederland wilde simpelweg de kolonie niet opgeven en de macht behouden.

    Slide 19 - Slide

    This item has no instructions

    Indonesië wordt onafhankelijk
    • Grote druk op Nederland: Verenigde Staten dreigen met het stopzetten van het Marshallplan

    • Nieuwe onderhandelingen: Indonesië zal onafhankelijk worden én er komt een Nederlans-Indonesische Unie

    • Soevereiniteitsoverdracht op 27 december 1949

    Slide 20 - Slide

    This item has no instructions


    Republik Indonesia


    • Relatie met Nederland blijft echter moeilijk: 
    • veel discussies over o.a.: de Molukken, mensenrechten en ontwikkelingshulp.
    • (De Nederlands-Indonesische Unie bestaat tot 1956)

    Slide 21 - Slide

    This item has no instructions

    0

    Slide 22 - Video

    This item has no instructions

    Slide 23 - Video

    Bekijk de video ‘Rutte zegt sorry voor het geweld in Indonesië’ (3:01 min)

    Toelichting
    : Premier Rutte biedt zijn excuses aan voor het geweld in Indonesië. De Nederlandse staat heeft vier jaar lang veel mensen omgebracht. Er werd extreem geweld gebruikt door het Nederlandse leger en dat gebeurde vaak. Het ging om geweld dat niet door de beugel kan, doorschieten van gevangenen, aanvallen van dorpen. Er is nu excuses aangeboden aan de bevolking van Indonesië en ook de mensen in Nederland.

     Oorlog in Azië

    Slide 24 - Slide

    This item has no instructions

    Waarom begon Japan een oorlog?
    1. Japan wilde meer grondstoffen.
    2. Imperialisme: Japan wilde imperium uitbreiden (waarom zou Japan dat niet mogen als andere West-Europese landen dat ook in Afrika en Azie doen?)

    Slide 25 - Slide

    This item has no instructions

    Aan het eind:
    - weet je te verwoorden het verloop van het eind van de Tweede Wereldoorlog in Azie; 

    - kun je 'historisch denken' m.b.v.  vijf bronnen en vervolgens de noodzaak van de atoomaanval op Hiroshima beargumenteren.
    - kun je met behulp deze zelfde vijf bronnen ook zelf een standpunt innemen over de noodzaak van het uitvoeren van de atoomaanval op Hiroshima
     
    - Kun je via een klein debat voor -en tegenargumenten benoemen op stellingen over het gebruik van een atoombom;


    Slide 26 - Slide

    This item has no instructions

    Verloop Tweede Wereldoorlog in Azie:











    Op volgende dia Google - Maps, locatie:
    - Pearl Harbor
    - eiland Iwojima, voorbeeld van island-hopping 
    De VS houdt zich eerst neutraal, maar dan op op de vroege ochtend van 7 december 1941....
    Maar waarom valt Japans de VS aan?
    1. De VS gaf geen grondstoffen (bv olie) meer aan Japan.
    2. De VS gaf militaire steun aan Engeland, een geallieerd land.

    Slide 27 - Slide

    This item has no instructions

    Slide 28 - Map

    This item has no instructions

    Island hopping
    In het boek staat:  "Eiland voor eiland veroverden de Amerikanen terreinwinst, maar de prijs was hoog".

    (--> lees: heel veel Amerikaanse slachtoffers, omdat de Japanners veel weerstand boden).

    Hoe groot zou de weerstand wel niet zijn als Amerika het Japanse vasteland bereikt?

    Daarom wordt een andere oplossing gezocht.
    Volgend dia: filmpje (00:55) met enkele verwerkingsvragen.

    Slide 29 - Slide

    This item has no instructions

    Slide 30 - Video

    This item has no instructions

    De Japanse stad Hiroshima wordt op 6 aug. 1945 vernietigd.

    Welke Japanse stad wordt drie dagen later ook met een atoombom van de kaart geveegd?
    A
    Tokyo
    B
    Osaka
    C
    Kobe
    D
    Nagasaki

    Slide 31 - Quiz

    This item has no instructions

    Sleep de gebeurtenissen naar de juiste plek, zodat de gebeurtenissen in de juiste tijdsvolgorde staan:
    Gebeurtenis 1
    Gebeurtenis 2
    Gebeurtenis 3
    Gebeurtenis 4
    Gebeurtenis 5
    Japan valt het Amerikaanse Pearl Harbor aan.
    Duitsland geeft zich over en stopt met de oorlog.
    Het atoombom- bardement op
    Hiroshima en Nagasaki vindt plaats.
    Duitsland valt Polen binnen.
    Japan geeft zich over en stopt met de oorlog.

    Slide 32 - Drag question

    This item has no instructions

    De gevolgen van het atoombombardement:
    En dan is het dus 6 augustus 1956....
    Op volgende dia:
    Filmpje: ooggetuigen van de atoombom op Hiroshima (00:00 - 06:45)

    Kijkvragen:
    1. Welke bijnaam gaven de Amerikanen aan de atoombom op Hiroshima?
    2. Waarom heeft de Japanse vrouw nooit kinderen gekregen?
    3. Welke overeenkomst tussen de drie ooggetuigen wordt op het laatst genoemd als het gaat om het huidige gebruik van atoomwapens?

    Slide 33 - Slide

    This item has no instructions

    Zet de cijfers 1 t/m 3 onder mekaar en geef tijdens het filmpje (+ 6 min.) antwoord op de 3 vragen:

    1. Welke bijnaam gaven de Amerikanen aan de atoombom op Hiroshima?
    2. Waarom heeft de Japanse vrouw nooit kinderen gekregen?
    3. Welke overeenkomst tussen de drie ooggetuigen wordt op het laatst genoemd als het gaat om het huidige gebruik van atoomwapens?

    Slide 34 - Open question

    This item has no instructions

    Slide 35 - Video

    This item has no instructions

    Spotprent analyse

    Welke boodschap (kritiek) wil de maker van deze spotprent overbrengen?





    Een duif staat altijd symbool voor vrede. De VS schildert zichzelf altijd af als vredelievend en democratisch.
    Deze 'duif' transporteert een atoombom richting Hiroshima.

    Slide 36 - Slide

    This item has no instructions

    Welk standpunt neem jij in? Kortom, geef antwoord op de volgende vraag:

    "In hoeverre ben jij het eens dat de atoombom noodzakelijk was om de Tweede Wereldoorlog in Azie te beeindigen?"
    Leg jouw standpunt/ mening uit met meerdere argumenten!

    Slide 37 - Open question

    This item has no instructions

    Mini- Lagerhuis- debat
    Opdracht:
    1. Zet de tafel langs de kant van de muren. Er zijn 5 tafels nodig voor de juryleden. Zet de overige stoelen zoals op het plaatje.
    2. Hierna krijg je enkele stellingen, over de 
    stelling ga je nadenken en daarna over discussieren.
    3. Achteraf bepaalt de jury welke leerling het debat heeft gewonnen.

    Slide 38 - Slide

    This item has no instructions

    Mini- Lagerhuis- debat Stellingen:
    Oefenstelling: " Amerika moet zich doodschamen, ze hebben door het gebruik van Little Boy namelijk genocide (= een massamoord) gepleegd!"

    Stelling 1: "Little Boy was noodzakelijk om de Tweede Wereldoorlog te beeindigen!"
    Stelling 2: "Het is nu na 75 jaar wel eens tijd dat Amerika officieel zijn excuses gaat aanbieden aan Japan!"
    Stelling 3: "Nederland moet een atoombom bezitten om een grotere rol te kunnen spelen in de wereld"
    Stelling 4: "Nog steeds zijn er landen die atoomwapens bezitten. Atoomwapens zijn belangrijk om de vrede te bewaren". 

    Bonusstelling: "Het is zeer ongepast dat Amerika het vliegtuig die boven 
    Hiroshima  vloog (en dus Little Boy gooide)  in een museum voor
     bezoekers heeft  tentoongesteld!"  (zie afbeelding)

    Slide 39 - Slide

    This item has no instructions

    Evaluatie:
    A. Noem 2 dingen die je hebt geleerd in deze les.

    B. Stel 1 vraag over deze les wat je nog niet zo goed hebt begrepen. De meest gestelde vragen komen terug in de volgende les.

    Slide 40 - Open question

    This item has no instructions

    Huiswerk
    Durf in viertallen een standpunt in te nemen bij het uitschrijven van een betoog. Opdracht wordt uitgedeeld. 

    Slide 41 - Slide

    This item has no instructions