Hyperinflatie + VS (6.1+5.1)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Er werd zoveel geld gedrukt dat het vrijwel niets meer waard was. Kinderen speelden zelfs met stapels geld, het betekende niets.

Pak je huiswerk er alvast bij!

Planning

• Huiswerk controleren (tijdens opdracht 1)
• Leerdoelen
• Voorkennis ophalen/herhalen
• Instructie (opdrachten tussen aantekeningen door)
• Werken aan het huiswerk?
• Afsluiten

Leerdoelen

Aan het einde van de les...

Vorige les

• Wilhelm II vlucht naar NL > Rep. van Weimar wordt uitgeroepen.

• Dolkstootlegende: Verlies WOI is schuld van de socialistische regering/Joden/communisten: ‘Soldaten hebben een dolkstoot in de rug gekregen’.
• Problemen in de Republiek.

H.

Soc.-dem. regering

• Geen breed draagvlak onder het volk + economische problemen.
• Conservatieven: verraad van arbeiders + willen bij het oude blijven (keizerrijk). 
• Hoge posities bezet met anti-republikeinen. 
• Republiek kreeg schuld van 'Dictaat van Versailles'.

Soc.-dem. regering = sociaal-democratische regering.

Huiswerk controle

• Aantekening vorige les (voor een stempel)
• Opdracht: Dolkstootlegende
• Opdracht: Bron

Excuus: vorige les was H. 6.1!

Woordweb: 'Dictaat van Versailles'

• Maak een woordweb in je aantekeningenschrift over het 
• 'Dictaat van Versailles'.
• Wat werd er opgelegd aan Duitsland?
• Wat moesten zij doen en/of afstaan?

(5 minuten).

Je mag gebruikmaken van je boek en/of laptop.

schooltv.nl

WOI

WOII

Interbellum

1918

1939

28 juni 1919

28/06/'19

Ondertekening van het vredesverdrag van Versailles.

De besprekingen waren al in 1918 begonnen, maar het definitieve verdrag werd in 1919 ondertekend. 

9 nov. 1918

09/11/'18

Oprichting Republiek van Weimar.

11/11/'18

Ondertekening wapenstilstand Eerste Wereldoorlog.

11 nov. 1918

09/11/'18

Keizer Wilhelm II vlucht naar Nederland.

jan. 1919

01/1919

Spartakusopstand.

31 juli 1919

31/07/'19

Nieuwe Grondwet - Republiek van Weimar.

Hyperinflatie

• Herstelbetalingen aan FR worden onmogelijk.
• Jan. 1923: FR bezet Ruhrgebied om nieuwe betalingen af te dwingen.
• DU gaat meer geld drukken (kan niet zomaar).
• Gevolg: hyperinflatie (= geld wordt minder waard).

6.1

Het Ruhrgebied was een belangrijk industriegebied voor DU. Het werd nóg moeilijker om de betalingen te doen.

De Mark of Reichsmark was de munteenheid die werd gebruikt in DU.

Wat zou het voordeel kunnen zijn van een gedeelde munt?

Dan komt de grote helper!

Het Dawesplan

• Iedereen leende bij de VS. Heel EU in economische problemen door WOI > VS kreeg niets meer terug.
  
• Dawesplan: minder strenge regelingen terugbetaling + economische steun DU.
• Erfüllungspolitik: DU gaat nu gewoon betalen. 
• Gaat goed tot 1929...

6.1

Dit gaat vanzelfsprekend niet lang goed.

The Roaring Twenties

Waar denk je aan?

Schrijf op in je aantekeningenschrift!

Roaring twenties

• Hoe kon de VS dit toch allemaal?
• Isolationisme: richten op eigen land. 'America first'.
• Lukte weer na WOI. Destijds: oorlogseconomie.
• Nu vooruitgang, voorspoed, vernieuwing, etc.
• Consumptiemaatschappij: 'live now, pay later'.

Hoofdstuk 5.1.

Denk aan the Big Gatsby.

Volgende week: De crisis van het wereldkapitalisme. De VS valt: Beurskrach (1929).

Huiswerk

• Af: woordweb 'Dictaat van Versailles'.
• Af: voordeel gedeelde munt.
• Bekijk/maak de les: The Roaring Twenties + Lees: hoofdstuk 5.1 uit je lesboek. 
• Hoofdvraag: wat was de situatie in de Weimarrepubliek en de Verenigde Staten, direct na de Eerste Wereldoorlog? - Deze vraag moet je kunnen beantwoorden.

Excuus, deze les was toch minder verwerking dan gedacht!

Schrijf iets op wat je hebt geleerd en iets wat je nog lastig vindt.

Verdieping: 'Separate but equal'

Segregatie in de Verenigde Staten (zie 5.1).