les 2 periode 3 thema voorplanting en seksualiteit: de vrouw

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Overzicht Periode 3

• Thema: Voortplanting en seksualiteit (H4) 
• Thema: Erfelijkheid en Evolutie (H5)

Week 1	Week 2	Week 3	Week 4	Week 5	Week 6	Week 7
de pubertijd een vrouw	een man seks	veilig vrijen zwangerschap	genotype fenotype chromosomen	genen en allelen transcriptie de evolutietheorie	geschiedenis van het leven op aarde DNA-technieken	herhalingsweek

JdW-kijkwijzer

Lesopbouw:

1. VOORAF: Startklaar, Voorkennis activeren
2. INSTRUCTIE: Leerdoelgericht werken, Inclusieve didactiek, Concrete en herkenbare voorbeelden
3. TOEPASSING: Actieve verwerking, Formatief handelen 
4. EVALUATIE: Afsluiting

Startklaar

• Op je plek zitten 
• Telefoon in het Zakkie 
  
• Jas over de stoel, oortjes in de tas, tas op de grond
• Schoolspullen op tafel: Chromebook, JdW-map, etui 

Bij de start van iedere les verwelkomt de docent de leerlingen bij de ingang van de deur, noemt leerlingen bij naam, maakt oogcontact en besteedt aandacht aan het welbevinden van leerlingen. De docent geeft het goede voorbeeld en spreekt hoge verwachtingen uit voor het verloop van de les door succescriteria op gewenst gedrag, schooltaal en effectief leren te benoemen. De leerlingen zitten startklaar en zijn bijvoorbeeld ingelogd in LessonUp en hebben hun JdW-map op tafel.

In de puberteit verandert de manier waarop je met je ouders omgaat. Dat is een

1. lichamelijke verandering
2. geestelijke verandering
3. sociale verandering

Tijdens de pubertijd maakt iemand allerlei veranderingen mee. Welke zijn sociale veranderingen?

wel

niet

je stelt je zelfstandiger op

je leert vrienschappen te sluiten

je hebt soms last van nare gevoelens

je maakt graag deel uit van een groep

je probeert problemen op te lossen

      Leerdoelen

1. R: je kunt de delen van het voortplantingsstelsel van een vrouw noemen met de functies en kenmerken .
2. T: Je kunt de menstruatiecyclus beschrijven 
3. T2
4. I

3. Leerdoelgericht werken

De docent geeft het onderwerp, RTTI geformuleerde leerdoelen en de lesopbouw aan. De docent weet de leerdoelen goed te laten aansluiten bij de voorkennis en het (taal)niveau van de leerlingen. Gedurende de les wordt continu een terugkoppeling naar de leerdoelen gemaakt om de mate van beheersing te controleren.

Baarmoeder en eierstokken

Eierstokken - bevat (onrijpe) eicellen, elke maand rijpt er 1 (vanaf puberteit)

Eileider - hier vindt bevruchting plaats. Zaadcellen/eicellen kunnen hier enkele dagen overleven

Baarmoeder - hier groeit na bevruchting een kind

Maagdenvlies

Randje weefsel aan begin vagina, kan scheuren bij eerste keer seks

Niet iedereen heeft dit!

uitwendige geslachtsorganen

(vulva)

• vagina: erg rekbaar, niet zo gevoelig 
• clitoris: erg gevoelig voor aanraking 
• kleine schaamlippen: produceren slijm 
• grote schaamlippen: vaak groter dan de kleine schaamlippen
• urinebuis: mondt niet uit in de vagina!
• Zwellichamen zwellen op bij opwinding

Clitoris en schaamlippen

Hieronder zie je een schematische tekening van het voortplantingsstelsel van de vrouw. 

Sleep de naam van het onderdeel naar de juiste plek.

Vagina

Urineblaas

Urineleider

Eileider

Baarmoeder

Eierstok

Baarmoeder

Eierstok

Vaginast

Eileider

Menstruatie

Menstruatie

Wand van baarmoeder wordt verstevigd met slijmvlies (met bloedvaten)

Als er geen bevruchting is geweest, wordt het afgebroken

Bloed en slijm verlaat lichaam via vagina

Opgevangen d.m.v. tampon, maandverband of menstruatiecup

De menstruatiecyclus

Hoe wordt de buitenkant van het vrouwelijk geslachtsorgaan genoemd?

1. Piepie
2. Vagina
3. Lippen
4. Vulva

Welk deel van het vrouwelijk geslachtsorgaan is het meest gevoelig voor prikkels?

1. Clitoris
2. Schaamlippen
3. Vagina
4. Baarmoeder

Wat is de functie van de menstruatie?

Wat is menstruatie?

Wat veroorzaakt de menstruatie?

practicum 

Checklist:

• Expliciete instructie voor toepassingsopdracht: wat, hoe, hoe lang, klaar?
• Afwisseling in oefentypes 
• Eerst voordoen, daarna begeleidt inoefenen, vervolgens zelfstanding en weer samen (ik, wij, jij, wij)
• Het leren zichtbaar maken
• Differentiëren waar nodig: heterogeen en flexibel

6. Actieve verwerking

De docent maakt expliciet over hoe de leerstof actief verwerkt dient te worden. Hierbij modelleert de docent eerst en laat daarna de leerlingen actief inoefenen. De ondersteuning wordt geleidelijk afgebouwd. De docent zorgt voor afwisseling in oefentypes en maakt gedurende de les het leren zichtbaar. De docent zet bijvoorbeeld in op hardop denken opdrachten en koppelt daar een geïnformeerde vervolgstap aan.

    Begrippen uit deze les

baarmoeder              eierstokken

eicellen                      follikel                       

ovulati of eisprong     gele lichaam

eileider                      vulva

clitoris                       clitoriseikel

clitorishoed               zwellichamen

binnenste schaamlippen 

buitenste schaamlippen

maagdenvlies         menstruatie of ongesteld

menstruatiecyclus   hypofyse   

overgang           

Schrijf 3 dingen op die
je deze les hebt geleerd

Afsluiting

Checklist:

• Zijn de leerdoelen behaald?
• Les in context plaatsen van de periode 
• Het leren en het gedrag samen evalueren
• Vooruitblikken adhv JdW-planner  

8. Afsluiting

De docent controleert in de slotfase van de les of de leerdoelen door alle leerlingen behaald zijn en plaatst de les in de context van de betreffende periode. De docent evalueert samen met de leerlingen het leren en het gedrag en blikt vooruit aan de hand van de JdW-planner.

Stel 1 vraag over iets dat je
deze les nog niet zo goed hebt begrepen