§3.4 De verzorgingsstaat

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

§3.4 De verzorgingsstaat

• Welke maatregelen nam de overheid na de Tweede Wereldoorlog?
• Hoe zag en ziet de verzorgingsstaat eruit?
• Welke problemen ontstonden in de verzorgingsstaat?
  

4.1 Opbouw van de verzorgingsstaat

• Na de oorlog was er veel schade die hersteld moest worden ==> wederopbouw
• Ontstaan harmoniemodel ==> Samenwerken tussen alle partijen om het land op te bouwen.
  
• Door harmoliemodel  en marshallplan was de wederopbouw in 1955 bijna klaar
• 1948-1958: regering Drees ==> deze regering startte met de verzorgings-staat ==> De regering zorgt ervoor dat niemand in armoede hoeft te leven. 

4.2 kenmerken van de verzorgingsstaat

Nieuwe wetten onder regering Drees:

• Werkloosheidswet (WW) 1952
• Algemene Ouderdomswet (AOW) 1957
• Algemene Weduwen- en Wezenwet (AWW) 1959

4.2 Kenmerken van de verzorgingsstaat

De regering Drees kwam met nieuwe wetten die verschillende groepen recht gaven op een uitkering. 

WW

AOW

AWW

De Algemene Weduwen- en wezen wet

Werkloosheidswet

De Algemene ouderdomswet 

1957

1952

1959

voor iedere Nederlander van 65 jaar en ouder

Voor weduwen en hun wezen. 

Voor mensen die werkeloos werden

Sociale zekerheid:

iedereen die niet voor zichzelf kan zorgen, heeft recht op een uitkering

WAO

AKW

ABW

Wet arbeidsongeschiktheid

Algemene bijstandswet 

Algemene kinderbijslagwet 

4.2 Kenmerken van de verzorgingsstaat

Ontstaan sociale zekerheid:

• WAO: wet arbeidsongeschiktheid (1967)
• AKW: Algemene Kinderbijslagswet (1951)
• ABW: Algemene Bijstandswet (1965)

4.3 Problemen van de verzorgingsstaat.

• Door een grote stijging van de werkloosheid (jaren 70) dreigde de verzorgingsstaat onbetaalbaar te worden.
  
• Ander probleem was het aantal mensen in de bijstandswet.
  
• Oplossingen door kabinet Lubbers die leidde tot economische groei.
  
• - de regels voor het krijgen van een uitkering werden strenger
• - de hoogte van de uitkeringen ging omlaag
• - de periode van een uitkering werd korter
• - er kwam meer controle om fraude tegen te gaan. 

Deze spotprent over de problemen in de verzorgingsstaat is in 1981 gemaakt door de tekenaar Jos Collignon.

Er zijn teveel mensen die van der verzorgingsstaat gebruik maken, waardoor het evenwicht weg is. Hiermee wordt het evenwicht tussen mensen die betalen voor de verzorgingsstaat en mensen die gebruik maken van de verzorgingsstaat bedoeld.

Beeldelement: de donkere wolk geven aan dat er storm op komst is. Er komen nog moeilijkere tijden aan (bijvoorbeeld: de vergrijzing), terwijl het schip nu al schade heeft en dreigt om te slaan.

Beeldelement: het schip, de verzorgingsstaat, dreigt om te slaan.

Beeldelement: het roer ligt in het water waardoor het schip onbestuurbaar is geworden. Met andere woorden: er moet iets gebeuren, maar het lijkt erop dat het al te laat is.

Sociale zekerheid

Sociale verzekeringen

Sociale voorzieningen

Werknemersverzekeringen

• WIA
  
• WW
• ZW

Volksverzekeringen

• AOW
• AWBZ
• ANW
• AKW

• WWB
  
• Wajong
  
• TW
  

De Nederlandse verzorgingsstaat

Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen

Werkloosheidswet

Ziektewet

Algemene Ouderdomswet

Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten

Algemene nabestaandenwet

Algemene Kinderbijslagwet

Voor iedereen die werkt

Voor iedereen

Wet werk en bijstand

Wet arbeidongeschiktheidsverzekering Jonggehandicapten

Toeslagenwet

Voor iedereen die niet zelf voor een eigen inkomen kan zorgen.

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepen