H6.3

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t, havo
• Leerjaar 3

Telefoon?

Voor aanvang van de les in de kluis of op eigen risico in de bak. 

Zorg dat je op tafel hebt liggen: 
- Pen;

-Rekenmachine; 

- Schrift; 

- Boek

Reminder: invullen profielkeuze

• Digitaal invullen via Zermelo 
• Gebruik je keuze in het driehoeksgesprek
• Maak gebruik van de adviescodes (deeltaak 4). 

 Wijzigen kan tot 1 april.

Programma 

• Terugblik vorige les 
• Doelen van deze les 
• Uitleg paragraaf 6.3
  
• 10 minuten in stilte aan het werk
  
• Bespreken vraag van de week
• Aan het werk (keuze) 
• Afronding van deze les 
  

Wat betekent afzet?

1. Hoeveel winst er is gemaakt
2. Voor hoeveel het is ingekocht
3. Hoeveel er is verkocht
4. Voor hoeveel het is verkocht

Afzet x Verkoopprijs

Omzet - Inkoopwaarde

Inkoopwaarde + Brutowinstmarge 

Omzet

Verkoop prijs

Bruto winst

Wat valt er onder
bedrijfskosten?

Brutowinst - Bedrijfskosten = ...

Consumentenprijs is ...

1. Inclusief btw
2. Exclusief btw

Hoeveel procent btw geldt er bij de kapper?

1. 9%
2. 21%
3. 19%
4. 0%

Btw-tarieven 

• Op de meeste producten geldt een btw van 21%
• Op levensmiddelen en sommige diensten, zoals de kapper, geldt een btw van 9%
• Een beperkt aantal product is vrijgesteld van btw. hier geldt een tarief van 0%

Rekenen met btw

Goed om te weten tijdens het rekenen met een verhoudingstabel:

• Bedragen zonder btw = 100% (verkoopprijs)
  
• Bedragen met btw: 100% + btw% (consumentenprijs)

Een colafles is 2,00 euro exclusief btw.
Wat is de consumenten prijs? (inclusief 9% btw)

Doelen van deze les

• Je kunt de kenmerken van een concrete markt en een abstracte markt noemen.

• Je kunt het verband tussen een stijging/daling van vraag-en- aanbod en een stijging/daling van de prijs uitleggen.

• Je kunt uitleggen en berekenen wat een marktaandeel is.

Concrete markt

• Concrete markt: Een markt die je bezoekt om goederen of diensten te kopen. (Openingstijden)

• Voorbeelden: Supermarkt, kledingwinkel en de kapper.

Abstracte markt

• Abstracte markt is het geheel van vraag en aanbod.
• Het aanbod komt van de producenten.
• De producenten van de abstracte markt van frisdrank zijn bijvoorbeeld: Coca Cola, Lipton en Redbull.

• De vraag komt van de consumenten.
• Voorbeelden van andere abstracte markten: Automarkt, kaasmarkt en schoenenmarkt.

Vraag en aanbod

Wat gebeurt er met de prijs van een product als de vraag of het aanbod ervan verandert?

Vraag                 Prijs                                     Vraag              Prijs

Aanbod              Prijs                                 Aanbod              Prijs

Marktaandeel

Het marktaandeel is de afzet van een

bedrijf als percentage van de totale 

afzet (gehele markt)

VB: Jumbo heeft een afzet van 9.600

De totale afzet van alle supermarkten 

is 100.000

9.600 : 100.000 X 100% = 9,6%

Aan het werk 

De komende 10 minuten gaat iedereen aan het werk met deze opdrachten. Je kunt nu geen vragen stellen of overleggen. 

Maken: 2 t/m 9 (H6.3). Begin met het maken van vragen 5 en 9. Deze gaan we zo bespreken. 

Keuzewerk

• Huiswerk maken: 2 t/m 9 (H6.3)
• Maken eigen samenvatting 
• Eigen keuze: in overleg met Tobias 

Afronding van deze les

• Je kunt de kenmerken van een concrete markt en een abstracte markt noemen.

• Je kunt het verband tussen een stijging/daling van vraag-en- aanbod en een stijging/daling van de prijs uitleggen.

• Je kunt uitleggen en berekenen wat een marktaandeel is.

Tot volgende week!