1.2 Gedrag bestuderen

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Gedragselementen, gedragsketens en gedragssystemen horen allemaal bij gedrag. Koppel de begrippen aan de juiste definities.

1. Gedragssystemen

2. Gedragselement

3. Gedragsketen

4. Gedrag

A: Een serie opeenvolgende elementen van gedrag

B: Samenhangende gedragsketens

C: Meerdere gedragssystemen samen

D: Aparte handeling

Maak het schema compleet

Prikkels

Drempelwaarde bereikt

Motivatie

Respons (gedrag)

Wat is de functie van voortplanten?

1. Overleven van het individu
2. Overleven van de soort

Wat bepaald of een dier een respons vertoond?

 1.2 gedrag bestuderen

Doel: Je leert hoe je diergedrag op een wetenschappelijke manier bestudeert.

kunnen toepassen:

ethogram, objectief, antropomorf, ethologie, sleutelprikkel, gevoelige periode, inprenting, associatief leren.

1.2 Gedrag bestuderen

Welke gedragselementen zie je?

Hoe interpreteer jij het gedrag van het aapje?

Objectief

Gedragsonderzoek is objectief: geen mening/ interpretatie.

Soms maken mensen zich schuldig aan antropomorfisme: menselijke emoties toekennen aan dieren.

Gedragsstudie (ethologie)

Voor het bestuderen van gedrag maak je gebruik van 2 tools:

Ethogram:

Lijst van te observeren gedragselementen

Protocol:

Overzicht met waargenomen gedragselementen gedurende het onderzoek

Respons

Sommige prikkels hebben een voorspelbare respons.

Deze prikkel heet de sleutelprikkel

Nico Tinbergen (1907-1988)

Sleutelprikkel: een prikkel waarop altijd hetzelfde gedrag volgt.

Nico Tinbergen (1907-1988)

Supernormale prikkel: versterkte sleutelprikkel

Dieren leren snel

Inprenting

Leren in een korte, gevoelige periode

Associatief leren

Een bepaalde prikkel koppelen aan een andere prikkel

Leren - inprenting

Lorenz - 1903-1989

Gevoelige periode

Kleine uitlegafsluiter

Speedrun: beantwoord zoveel mogelijk stellingen binnen de tijd op je wisbordje.  
Juist of onjuist:

1. Als iemand een antropomorfisme maakt schrijft hij menselijke emoties en beleving toe aan dieren.

2. Gedrag van dieren kan alleen dienen voor overleven van het individu

3. Een prikkel die altijd dezelfde respons uitlokt noemen wij een supernormale prikkel

4. Het leerproces waarbij een prikkel wordt gekoppeld aan een andere prikkel noemen we inprenting

5. De man die voor het eerst sleutelprikkels beschreef heette Nico Tinbergen

6. Een ethogram is een lijst met gedragselementen die een bepaald dier kan vertonen.

Huiswerk / Weektaak

Weektaak:

Les 1: H1.1 Maken Opdracht 3, 4, 6, 7, 8, 11, 12, 13 en 14

Les 2: H1.2 Maken Opdracht 17, 18, 19, 20, 21, 24, 25, 26

Les 3: H1.3 Maken opdracht 28, 29, 30, 31, 33, 35, 36, 38, 40

Tijdens de timer werken in stilte.

Na de timer mag je overleggen