wk 6 vast par 4.1 en 4.2

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Welkom bij geschiedenis

Binnen= beginnen:

• Ga rustig zitten op je plek volgens de klassenplattegrond.
• Telefoon in je tas
• Jas uit


• BEGINTAAK: Teken op je blaadje een ridder uit de (vroege) middeleeuwen. Bewaar je tekening goed! Je hebt hem aan het einde van de les nodig.

Klasregels klas 1b

1. Op tijd komen
   
2. Je bent stil als de docent de les start, absenten opneemt, tijdens de uitleg of als een klasgenoot iets vraagt. Je zit recht achter je tafel. Wil je wat vragen? Steek dan je vinger op.
   
3. Tijdens het zelfstandig werken ben je aan het werken aan de opdracht(en). Je laat zien wat je hebt gedaan.
   
4. Niet in discussie met de docent. Na de les kun je in gesprek met de docent.

Consequenties (bij niet opvolgen)

1. Briefje halen & te laat gemeld
   
2. 1e x een waarschuwing + naam op het bord. 2e x je naam genoemd = gele kaart halen.
3. 1e x een waarschuwing omdat je niet aan het werk bent + naam op het bord. 2e x je naam genoemd omdat je niet aan het werk bent= gele kaart halen. 

Vandaag

1. Begintaak
2. Lesdoelen (5 min)
3. Uitleg paragraaf 4.1 en 4.2 (
4. Afsluiting (5 min)

Leerdoel

• Welke invloed hadden geweld en geloof in de vroege Middeleeuwen?
• Hoe ontstond het rijk van de Franken?
  
• Hoe bestuurden de Franken hun rijk?

Tijd van monniken en ridders

500 - 1000

Tijd van Grieken en Romeinen

(500 v. Chr. - 500 n. Chr.)

Tijd van Monniken en Ridders

(500-1000)

(Vroege Middeleeuwen)

Tijd van Steden en Staten

(1000-1500)

(Late Middeleeuwen)

1492: Columbus 'ontdekt' Amerika

(Einde van de Middeleeuwen)

⚓️

476: Val van het West-Romeinse Rijk

(Begin van de Middeleeuwen)

🔥

tijdlijn

Eerst de naam: 

De Middeleeuwen

• De tijd na het Romeinse Rijk (Oudheid) en vóór de Nieuwe Tijd.

• Het ligt in het midden van die twee perioden: tussenperiode

• Ongeveer tussen 500 en 1500

• Vroege Middeleeuwen: 500-1000
• Late/hoge Middeleeuwen: 1000-1500

Het einde van het West-Romeinse Rijk:

• Volksverhuizing = volkstammen voerden oorlog met elkaar om de rijkdommen en het grondgebied van de Romeinen.
• Oorlog en onrust
• Onveilige wegen = geen handel = trekken naar het platteland!

Bidden in onveilige tijden

• Vanwege de onveiligheid zochten veel boeren bescherming bij een kasteelheer (zoals de heer Morken) of de abt (katholieke kerk). 
• In ruil voor bescherming moesten mensen hun vrijheid opgeven. 
• Door te bidden hoopten mensen te ontsnappen aan oorlogen, ziekten, hongersnoden en natuurrampen. 
• Geloof en geweld ging vaak samen
  (mensen waren verplicht om christenen te worden).

Waarom is de geschiedenis van de vroege Middeleeuwen belangrijk?

• De opkomst van het Heilige Roomse Rijk, later bekend als he Duitse Keizerrijk. 
• Door het verspreiding van het christendom zijn er kerken en kloosters in heel Europa. 
• De opkomst van de Islam.
• Het leenstelsel

De Franken 

• Veel Ger. stammen trokken het Romeinse Rijk binnen = volksverhuizingen. 
• Ook de Franken verhuizen naar NL, BE & FR.
• De Franken waren verdeeld in allerlei clans/families.

Een Frankisch gezin onderweg uit Germania naar Belgica om zich daar te vestigen met de hoop een betere toekomst te krijgen

Merovingen

•  Clovis wist rond 500 n. Chr. de Franken te verenigen.
• Hij kwam uit de familie van de Merovingen.
• Rond 499: Clovis laat zich dopen tot christen  

Je moet toch wel toegeven dat Clovis I er best koninklijk uitziet :)

Dit was zijn vrouw Clothilde

Het Frankische rijk stond onder leiding van Clovis uit de familie van de merovingen.

Merovingische koningen werden ondersteund door hofmeiers die in de praktijk het koninkrijk en de schatkist beheerden.

Karolingen

• =Familie van hofmeiers die het rijk overnamen.
• Karel de Grote was de machtigste koning van de Franken (768-814).
• Bijnaam= 'Vader van Europa'

Het bestuur van het rijk

• Karel de Grote kon zijn land niet alleen besturen.
  
• Daarom kreeg hij hulp van edelen: mannen met veel aanzien en voorrechten in de samenleving. De edelen samen noemen we de adel.
  
• Een hertog bestuurde een hertogdom en een graaf een graafschap.

• Zijn trouwste vazallen kregen als beloning ieder een gebied in leen. 
• Zij mochten dit namens de koning (leenheer) besturen: zij werden zijn leenmannen (vazal). 
• Dit bestuurssysteem met leenheren en leenmannen heet het leenstelstel (feodalisme)

Leenstelsel in het kort

• Leenheer KDG leent land uit in ruil voor trouw en diensten van leenmannen. 
• Leenmannen lenen dat land vervolgens uit aan achterleenmannen.
• Dit systeem heet het leenstelsel of feodalisme

Karel de Grote geeft een stuk land te leen aan één van zijn edelen. Karel de Grote is nu dus de Leenheer en de edelman is een Leenman of vazal (betekend hetzelfde)

Vind je dit ingewikkeld? Kies dan het 2de i-uur in week 7

• Vazal = leenman

Het feodale stelsel

Het feodale stelsel/ feodalisme/ leenstelsel werd steeds groter en uitgebreider. De leenmannen gingen het hunzef ook wat makkelijker maken om een leengebied te besturen door in dit gebied weer achterleenmannen te benoemen. Deze achterleenmannen bestuurde dus een kleiner gebied van de leenman (die nu dus ook een soort leenheer is geworden)

Leenstelsel of Feodale stelsel

Vazal is een........?

1. Leenman
2. Leenheer

Even terug naar je ridder...

Ridders

• ridder = gewapende ruiter
• KdG gebruikte ridders om zijn rijk te verdedigen en de Mooren, Longobarden en Saksen te verslaan.
• Ridders droegen maliënkolder.