Grieken & Romeinen> Les 1 > Griekse cultuur

• Geschiedenis
• Basisschool
• Groep 6-8

Grieken & Romeinen

Waar gaat het over?

Wat ga je leren, 

Wat ga je doen? 

Grieken & Romeinen Bonkelaar 

Groepsdoorbrekend

Kerndoel 52/53

de verspreiding van de Grieks-Romeinse cultuur en de confrontatie met de Germaanse cultuur

het Romeinse wereldrijk; belang van de infrastructuur van het rijk (wegen, geld, veiligheid) voor leger, ambacht en handel

Germanen (boeren gebleven) en Romeinen (verstedelijkt)

Kerndoel 52/53

C | De Romeinse Limes

de Romeinen bouwden langs de grens van hun Rijk, op het huidige Nederlandse grondgebied, versterkte nederzettingen (bijv. Nijmegen)

de opstand van de Bataven in 69 n. Chr.

Kerndoel 52/53

het christendom in het Romeinse Rijk

Jezus Christus, ontstaan van christendom als ‘missionaire’ godsdienst

één god voor alles: een ander soort godsdienst (andere goden bestaan niet, dus uitsluiten van ‘andersdenkenden’)

christenen in het Romeinse rijk: van vervolgde minderheid tot heersende meerderheid

Ik weet al iets over het tijdvak
Grieken en Romeinen

1. Ja
2. Nee

Je gaat je eerst verdiepen 

Lees en bekijk de volgende dia's vlot door. 

Je hebt een halve minuut per dia.

20 minuten voor de hele 'les' 

Succes! 

Cultuur is...

• Geloof
  
• Gedrag
  
• Gewoontes
  
• Regels, waarden en normen 
• Wat herken jij van onze cultuur? 
•  Ieder mens is gelijk aan elkaar, maar anders en uniek
• Elkaar aankijken en een hand geven, niet stelen 
• Aardig zijn tegen elkaar, zorgen voor elkaar

Wat ga je leren?

• Waar ligt Griekenland? 
• Wat is cultuur?
• Wanneer was de Griekse cultuur?
• Wat was er gewoon in de Griekse cultuur?

Wereld

kaart

Waar ligt Griekenland?

Kan jij er je vinger op leggen?

...

Koud.

...

Kouder.

...

Warmer.

...

Warm.

...

Te ver!

...

Koud.

Welke werelddelen ken jij?

Europa

Waar ligt Griekenland?

Probeer goed te kijken

Let op, het Werelddeel Europa en de Europese Unie zijn niet hetzelfde! 

Gebied rondom de Middellandse Zee

Waar ligt Griekenland?

Het ligt aan zee... de Middellandse Zee...

Grieken-

land 

Wat is de hoofdstad van 

Sleep mij naar Griekenland

Sleep mij naar Nederland

Sleep mij naar Italië

Sleep mij naar het Verenigd Koninkrijk

Sleep mij naar Spanje

Quiz

Wat ga je leren?

• Waar ligt Griekenland? ✔
• Wat is cultuur?




• Wanneer was de Griekse cultuur?
• Wat was er gewoon in de Griekse cultuur?

Wat is cultuur?

Het geloof in een land (er zijn er vele, of helemaal niks)

Wat de regels zijn in een land (rechts fietsen, 

Hoe mensen zich gedragen in een land (hand geven en aankijken)

wikikids.nl

Wat is cultuur?

Wat ga je leren?

• Waar ligt Griekenland? ✔
• Wat is cultuur? ✔
• Wanneer was de Griekse cultuur?
• Wat was er gewoon in de Griekse cultuur?

We gaan ver terug in de tijd!

Jaar 1

Geboorte van Jezus Christus

Jaar 2021

Nu.

Weet je nog?

Tijd van de Jagers en Boeren

Grieken en Romeinen

Een machtig mooie tijd! 

Bouwen

Besturen

Wegens de democratie had iedereen een stem. De oude Grieken stemden door hun hand op te steken.  Men mocht zeggen wat men vond. Het debat voeren doen mensen in de politiek nu nog steeds.

Taal en gewoontes

Het is bijna teveel om op te noemen! Van het bouwen van wegen, het hebben van onderwijs, het sporten, het mogen geloven in verschillende goden. Eigenlijk waren ze erg modern!  

Olympus

Op de hoogste Griekenlandse berg Olympus zouden de Goden wonen. 

In het oude Griekenland hadden ze er veel. Zeus als oppergod, en 11 goden erbij. Hera: godin van de vrouwen, Athena: godin van de wijsheid. 

Zuilen en pilaren

De oude Grieken konden steen en marmer goed bewerken. Ze wilden de wereld om hen heen mooi hebben. De pilaren en zuilen zie je nu nog steeds. Stevig gemaakt hoor! 

Athene

Belangrijke stad in het Oude Griekenland. 

Athene is een stadstaat, een stad met een eigen bestuur. 

Ook het gebied om de stad hoort bij de stad. Athene is al meer dan 3000 jaar bewoond! 

Overzicht van een Griekse stad.

Tempels

Plaatsen om tot de goden te bidden of een offer te brengen. 

De keuze is reuze! 

Beelden

Het was normaal om beelden te hebben. Wij zouden dat afgodsbeelden vinden, als totempalen voor de idianen. Maar wat hebben Rooms-katholieken vaak in de kamer hangen of staan?

Verzamelplaats

Dat noem je in het Grieks Agora. 

Het is het centrum, een ontmoetingsplek.  

Tempel en marktplaats

Het is er druk, altijd iets te beleven! De Agora is vol kraampjes en handel. Om bij te kletsen om iets te leren van wijze mannen. 

Begin van democratie

Democratie is volksbestuur. Demos (volk) Cratie (macht).

Iedereen heeft recht op een stem, nu, boven de 18 jaar...

Maar in het Oude Griekenland mogen alleen rijke mannen stemmen.

Slaven, vrouwen en kinderen mogen niet stemmen. 

Mens te koop!

Slaven waren heel normaal. Een derde van de mensen was slaaf. Soms had je pech en moest je hard en vuil werk doen, anderen zijn bedienden, leraren of soldaat.

Akropolis

Zie je dat paleis in de verte? Dat is de hoogste plek. 

Dat noem je in het Grieks Akropolis.

Vaak woonde de koning daar lekker hoog en het gewone volk beneden in de vallei. 

Filosofie

Filosofie betekent in het Grieks: houden van wijsheid (filo = houden van, sophia = wijsheid). Een filosoof wil dus heel graag wijs, oftewel slim, worden! Wil jij dat ook? Dan ben je misschien wel een filosoof.

Mening of feit?

Wijs word je volgens filosofen niet wanneer je ergens een mening over hebt, maar wanneer je ergens kennis over hebt. Het is dus geen mening maar een feit. 

Filosofen

Grieken hielden van leren. Er waren veel wetenschappers of geleerden. Wijze mannen met ideeën die praten over het leven, goden en de wereld om hen heen noemen we filosofen. Ze willen kennis en wijsheid. Bekende filosofen zijn: Plato, Socrates, Aristoteles en Pythagoras. We kennen ze nu nog! 

Tribune

De Grieken bouwden speciale theaters zodat men goed kon luisteren of kijken. Naar filosofen, maar ook naar toneel, sport en muziek. De uitvinding van de tribune komt er vandaan.

Sportief

Sport

Bloot was voor de Grieken heel gewoon. Een mooi lichaam hoorde erbij! Dat kreeg je ook door sportief te zijn. Het hoorde bij de cultuur.

Marathon, een plaats in Griekenland

De Grieken hielden van leren, praten, mooie dingen om zich heen, net als ons. Als je sport is altijd iemand het snelst. Hard rennen, de beste willen zijn, het zorgde ervoor dat we de Olympische Spelen kregen...

Sparta

Sparta was een belangrijke plaats. Oorlog en de sterkste zijn was het belangrijkste. Kinderen werden heel erg streng opgevoed.

Olympische Spelen

De Olympische Spelen zijn sportieve wedstrijden. 

Die bekijk je in grote stadions.

De eerste stadions werden door de Romeinen gebouwd. 

Boksen met handschoenen

Een sport die mensen deden in het Oude Griekenland. Maar ook worstelen, speerwerpen, discuswerpen en paarden mennen deden de mensen. Sommige werden later Olympische Sporten. 

Sparta

De beste soldaten uit Sparta

Kinderen leerden in Sparta boksen met blote handen, kregen zweepslagen om niks, moesten urenlang in de zon staan zonder water, slapen op de harde grond en huilen was verboden. Zelfs pasgeboren baby's moesten een nacht alleen overleven! Wie dood ging was slap. De sterkste jongens werden na meer dan 10 jaar soldaat, meisjes mochten sterke kinderen baren. Maar ze leerden wèl vechten. 

"Een Spartaanse opvoeding" noemen we nu nog steeds een harde opvoeding. 

Spartaanse helm/schild

De inwoners van Sparta waren gericht op oorlog. Daarom hadden ze nogal eens ruzie met Athene. "Niet praten, maar knokken". De Spartanen hadden goede, indrukwekkende schilden en helmen. 

Je herkent Spartanen direct! 

Romeinen (mensen)

De Romeinen

De Romeinen spreken Latijn. Die taal wordt nu niet meer gesproken. Zit je op het Voortgezet Onderwijs (VO) op het gymnasium, dan leer je deze taal nog wel. Omdat geen land deze taal nog spreekt, noemen we het een dode taal. De Italiaanse en Griekse taal bestaat natuurlijk nog wel. 

Senator

Ave. Ik ben een senator. Ik help het land te besturen. Ik draag een witte toga. Ook de kleur rood zie je vaak terug. 

Soldaat

Ave. Ik ben een soldaat.Kijk hoe stevig en mooi mijn uitrusting is! En met mijn helm en schild zie ik er stoer uit.  Ik dien mijn keizer trouw, verover andere landen en vecht tegen vijanden. 

Gladiator

Ave. Ik ben een gladiator. Ik ben een slaaf en vecht in de arena. 

Tegen wilde dieren en andere gladiatoren. Gevaarlijk werk, maar ik kan er rijk mee worden en misschien wel mijn vrijheid mee verdienen. 

Playmobil

Kan je de senator, de gladiator en de soldaat vinden?

Aquaducten

Waterleiding I

Dit is de waterleiding van toen. Is het niet knap?

Het water werd zo van een waterbron, soms kilometers verderop, naar de stad Rome gebracht.  

Waterleiding II

Het aquaduct stond iets schuin, zo stroomde het van hoog naar lager. Aqua betekent water. Duct betekent kanaal. Zo hadden de Romeinen stromend water!

Waar...

Waar zit de riolering? Wijs maar aan. 

Hier!

Ik denk dat dit een dakgoot is. 

1

Hier!

Ik denk dat dit riolering is.

2

Hier!

Mijn kamer. Dat ruikt soms ook naar een riool...

3

(Amfi)theater

Je ziet gladiatoren strijden. Ze krijgen een speciale opleiding tot gladiator, ook al zijn ze slaaf. Een goede vechter is immers spannender om naar te kijken! Ze strijden in een rond amfitheater waar wel 50.000 toeschouwers in passen!

Verschil theater en amfitheater

Een theater is halfrond, een amfitheater is helemaal rond. Net zoals een voetbalstadion. Een theater is halfrond. 

Gladiatoren

Een gladiator is een slaaf. 

Hij vecht voor zijn leven om het volk te vermaken. 

Als hij wint krijgt hij geld. Misschien wint hij gevecht na gevecht en wint hij genoeg geld om zijn vrijheid te kopen. 

Kan je nu het volgende doen?

• Kan je de Playmobil gebruiken om uit te leggen wie een soldaat en wie een gladiator is? 
• Kan je met Playmobil een stuk van het Amfitheater bouwen? 
• Kan je iets uitleggen over de Grieken en Romeinen in je eigen woorden? 

wikikids.nl

Zet 'm in elkaar.

• Bouw met de Romeinse Playmobil een amfitheater

Wat ga je leren?

• Waar ligt Griekenland? ✔
• Wat is cultuur? ✔
• Wanneer was de Griekse cultuur? ✔
• Wat was er gewoon in de Griekse cultuur? ✔

Schrijf een stukje over deze les.

Ontwerp voor de kleuters

• Een mini-marathon op het plein
• 
  
• Knutsel met de kinderen van papier een lauwerkrans
• 
  
• Maak van wc rollen een tempel 
• 
  
• Bouw met de Romeinse Playmobil een amfitheater

Bedankt voor je inzet.

• Schuif je stoel aan
  
• Ruim je spullen op
  
• Verlaat het lokaal rustig