4.3 Het ijzeren gordijn gaat open

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Fidel Castro pleegt staatsgreep in Cuba

• Cubaanse Revolutie tegen corruptie en grote ongelijkheid in Cuba
  

• 1 januari 1959

• Cuba wordt communistisch en rekent af met het verfoeilijke Batista regime
  

• Buitenlandse bedrijven, vaak Amerikaans, worden genationaliseerd.

• Vergeet niet: het communisme komt voor de Amerikanen nu wel heel dichtbij. Cuba ligt op ongeveer 150 kilometer van de VS 
  

Herhaling par 4,2

Herhaling par 2:

1. BRD
2. mccarthyisme
3. China
4. Cuba
5. Noord-Korea
6. Vietnam
7. DDR
   

a. Fidel Castro

b. volksrepubliek

c. Wirtschaftswunder

d. planeconomie

e. guerillaoorlog

f. dominotheorie

g. red scare

par 3 Het ijzeren gordijn gaat open

Waarom een muur?

• Veel inwoners van Oost-Duitsland willen weg.
  

• De grens (IJzeren Gordijn) tussen Oost- en West-Duitsland is dicht
  

• De grens tussen Oost- en West-Berlijn is wél open
  

• West-Berlijn is volgens de Sovjet-Unie 'de etalage van het kapitalisme'.

De grens tussen Oost- en West-Duitsland (het IJzeren Gordijn) is afgesloten: reizen tussen het kapitalistische Westen en het communistische Oosten, is zonder de juiste papieren vrijwel onmogelijk...

...maar de grens tussen Oost- en West-Berlijn is nog gewoon open! Je kan dus van Oost- naar West-Berlijn lopen, daar de trein pakken en naar het vrije Westen afreizen!

Eigenlijk gek, want ook deze grens is het IJzeren Gordijn.

Van de ene op de andere dag werd de Berlijnse Muur gebouwd. Sommige mensen werden wakker met een muur in hun achtertuin of konden zelfs hun huis niet meer uit omdat er een muur voor de deur stond...
Binnen drie dagen werd er een muur gebouwd, die in de maanden erna werd verhoogd en versterkt. Er kwamen zoeklichten, prikkeldraad en wachtposten.

De muur bestond uit verschillende onderdelen met uitkijktorens, versperringen, bewakingshonden etc

In dit lied wordt gezongen over de verschillen tussen Oost en west berlijn

Muziek video
Over de muur - Klein Orkest

Verzet tegen het communisme

• De bevolking van het Oostblok was niet altijd tevreden.
• Als in 1953 Stalin overlijdt komt er iets meer vrijheid, maar het leven blijft zwaar en de bevolking wordt onderdrukt. 
• Toch kwam de bevolking een aantal keer in opstand!

Het Sovjetsysteem loopt vast

1985: Michael Gorbatsjov komt aan de macht in de SU

Hij ziet dat de bevolking van de SU ontevreden is en dat de economie sterk verbeterd moet worden!

• Glasnost: Vrijheid van meningsuiting en politieke partijen
• Perestrojka: Vernieuwing van de economie

De ondergang van communisme in Europa

Veranderingen van Gorbatsjov --> Ondergang communisme.

1989

• Hongarije opent het IJzeren Gordijn
• Polen houdt de eerste vrije verkiezingen
• Berlijnse Muur valt

De ondergang van communisme in Europa

1990

• BRD en DDR worden herenigd tot één Duitsland

1991

• Sovjet Unie valt uit elkaar. Oud bestuurders van de Sovjet-Unie houden veel macht. Gewone burgers profiteren nauwelijks. 
• Politieke en culturele vrijheden namen wel toe. 

2000

• Vladimir Poetin komt aan de macht. Vrijheden worden langzaamaan weer teruggedraaid. 

Het einde van de Koude Oorlog

Opdracht:

• Iedere groep krijgt een deelvraag toebedeeld uit par 4
• Middels 1 PPT dia beantwoorden jullie de vraag (eventueel met een afbeelding ter aanvulling)
• Je stuurt de mail PPT slide na 10 min naar lesson up
  

Wat veranderde er in de Sovjet-Unie onder Gorbatsjov?

Wat waren de gevolgen van de val van de Berlinse muur voor Duitsland?

Wat waren de gevolgen van de veranderingen in het Oostblok?

Aan het werk:

• leren SO
• Lees par 4.3
• Maak par 4.3