Par. 3.4 De WIC en Suriname

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Begintaak

Geef de betekenis van de begrippen: 

- WIC, kaapvaart, plantagekolonie en trans-Atlantische slavenhandel.

5 minuten

In je schrift

Weet je het niet? Kijk op blz. 63 

Eerder klaar? Lees "De slavenhandel in Afrika" blz. 63

De WIC en Suriname

Planning

05/01: Par 3.4 De WIC en Suriname

08/01: Par. 3.4 De WIC en Suriname

12/01: Par. 3.5 Geloof, tolerantie en onderzoek

15/01: Par. 3.6 Het goed hebben en goed doen

19/01: Herhalingsles

22/01: Repetitie H3!

Vandaag

1. Uitleg par. 3.4

2. Afsluiten

3. Opdrachten maken

Leerdoel par. 3.4 (deze week)

Waar hield de WIC zich mee bezig en waardoor ontstond de trans-Atlantische slavenhandel?

Slavenhandel & WIC

De Geoctroyeerde West-Indische Compagnie

•  West-Indische Compagnie.
• Opgericht in 1621 in Amsterdam.
• Was een multinational.

Atlantische Oceaan, Amerika en West-Afrika

Kaapvaart

• De WIC had (vanwege de Opstand) het recht om Spaanse en Portugese schepen te kapen = kaapvaart!
•  Piet Hein: beroemdste kaperkapitein, overviel in 1628 de Spaanse zilvervloot bij Cuba:

- Geld voor oorlogsvoering en aankopen van de VOC in Azië. 

In Rotterdam is een beeld van Piet Hein beklad

BLM

De WIC in de Nieuwe Wereld: Noord-Amerika

• Nieuw Amsterdam: handelsfactorij voor de handel in beverbont en tabak met de indianen. 
• 1624: Nieuw Nederland (Amerika): te veel emigranten... Het gebied werd later ingeruild met de Engelse voor Suriname. 

De WIC in de Nieuwe Wereld: Zuid-Amerika

• Nederland veroverde de Portugese plantagekolonie Brazilië = NEDERLANDS-BRAZILIË
• Curaçao en Antilliaanse eilanden werden doorvoerstations.

• Johan Maurits van Oranje: 

- de Braziliaan genoemd.

- Gouverneur-generaal (hoogste gezagsdrager)

De WIC in de Nieuwe Wereld: West-Afrika

• Gebouwd door de Portugezen om slaven te "bewaren" tot volgende slavenship.
• Overgenomen door de Nederlanders.

Maar...

Hoe komen de Europeanen aan de slaven?

Geld verdienen in de Nieuwe Wereld

• Europeanen wilden graag suiker, koffie, cacao, tabak en katoen. Deze producten kwamen uit Amerika. 

• Blaken Europeanen hadden plantages in  Amerika.

• Eerst werkten de Indianen op de plantages, maar de Europeanen vonden hun ongeschikt voor het zware werk...

Maar... Hoe komen de Europeanen aan de slaven?

De slavenhandel in Afrika

Slavernij was heel normaal in Afrika. Hoe werd je slaaf?

• Als je krijgsgevangen was, als straf of schulden.

Slaven waren statussymbool: 

- Afrikaanse vorsten

- Arabische kooplui kochten slaven aan voor het Midden-Oosten en Noord-Afrika.

Wat deden de Nederlanders?

Europeanen mochten niet zelf slaven vangen in Afrika! Dat deden de machtige Afrikaanse staten zelf. 

De vraag naar slaven steeg, dus:

- Afrikanen gingen vaker oorlog voeren voor krijgsgevangenen.

- Afrikaanse slavenmakelaars maakten strooptochten naar het binnenland om nieuwe slaven te kopen. 

Wat deden de Nederlanders?

Fort El Mina (slavenfort) veroveren op de Portugezen en nieuwe stichtten nieuwe slavenforten langs de kunst van West-Afrika. 

Driehoekshandel

TRANS-ATLANTISCHE SLAVENHANDEL

DRIEHOEKSHANDEL

De slavenhandel was winstgevend, maar heeft geen grote bijdrage geleverd aan de inkomsten van de Republiek. 

Het aandel van de WIC in de totale trans-Atlantische slavenhandel was ongeveer 5%.

Het leven van een slaaf...

Wereldeconomie (1)

De WIC en de VOC handelden in Europa, Afrika, Amerika en Azië = wereldeconomie.

• 
  
• Acte van Navigatie (1651) van Engeland: 

Alléén Engelse schepen mochten goederen van en 

naar Engeland vervoeren (ongunstig voor de economie).

Wereldeconomie (2)

Gevolgen: 

- 1652 - 1654: Eerste Engelse Zeeoorlog

- 1655 - 1667: Tweede Engelse Zeeoorlog 

- Internationale concurrentie werd steeds groter.

Tweede Engelse Zeeoorlog

• Michiel de Ruyter: Nederlandse zeeheld (admiraal).
• Nederland heeft gewonnen. 

Vrede:

- Nieuw-Nederland (New York)

wordt geruild voor SURINAME!

Suriname

Grootste plantagekolonie (katoen, suiker, tabaksplantages die gebruikt maakten van slavernij) van de Republiek!

Marrons: opstandige slaven die in het oerwoud probeerden te overleven. Ze overvielen plantages om slaven te bevrijden en om aan vrouwen te komen.  

Slavenopstanden

Heel weinig opstanden. Waarom? Het was moeilijk om te organiseren:

• Onder het toezicht van de blanken.
• Konden niet lezen en schrijven
• Hadden geen vuurwapens
• Slaven van verschillende stammen, ze hadden ruzie onderling
• Verschillende talen en gewoontes

Afschaffing? Niet in dit hoofdstuk...

Christelijke invloed: slaaf hebben is onchristelijk.

Abolitionisme in Engeland: mensen die zich inzetten voor de afschaffing van de slavernij. (blz. 133)

Tegenstanders van het abolitionisme: plantagehouders (kregen compensatie!), scheepseigenaren, handelaren en bankiers.

• 1833 in Engeland (eerste land)
• 1873 in Suriname
• 1888 in Brazilië (laatste land)

Er werd veel moeite gedaan om de vrijgelaten slaven op de plantages te houden, want het werk moest wel gedaan worden. 

Na de slaven: contractarbeiders uit Nederlands-Indië en India (de reden waarom Suriname multicultureel is). 

KETIKOTI (Ketenen Gebroken)

Opdrachten maken

Maak de opdrachten van par. 3.4 in Teams!

Voor a.s. dinsdag!

Afsluiten

Waar hield de WIC zich mee bezig en waardoor ontstond de trans-Atlantische slavenhandel?