België getroffen en Nederland neutraal

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Paragraaf 3

Belgie getroffen en Nederland neutraal

Agenda

Mededelingen
Wat weet je nog of al?
Theorie / Instructie
Oefenen
Zelfstandig werken
Herhalen
Evalueren & Afsluiten

Wat gaan we vandaag doen?

• Terugkoppeling vorige lessen, bespreken huiswerk
• Uitleg WOI in België
• Uitleg WOI in Nederland
• Begrippen: neutraliteit, dodendraad, handelsbelemmeringen en distributiesysteem

Oorzaken

Aanleiding

Gevolg

Imperialisme

Eerste Wereldoorlog

Nationalisme

Wapenwedloop

Moord op Franz Ferdinand

Bondgenootschappen

Het verloop van WO1 in Belgie

- Het Von Schlieffenplan werkt niet helemaal zoals gepland.

- Duitsland valt Frankrijk binnen via België: inval 4-8-1914

  > NL neutraal voordeliger dachten de Duitsers

- Bijna heel België wordt veroverd door Duitsland

- Ieper, Verdun, De Somme zijn drie gebieden waar hard gevochten is.

Gevolgen voor België

- Landbouw, handel, industrie leed ernstig onder de oorlog

-  De Duitsers namen van alles in beslag: fietsen, auto's, paarden en voedsel

- Er ontstond grote schaarste in het land 

- Veel Belgische steden werden verwoest

- Duitsland trad hard op tegen burgers in het verzet; ook zonder bewijs werden burgers doodgeschoten 

- Veel Belgen vluchten naar het neutrale Nederland

Video

Slag bij de Somme

0

NL Neutraal

• Nederland was tijdens de Eerste Wereldoorlog, neutraal

• Neutraal betekent dat je geen partij kiest

Mobilisatie in Nederland 1914

Hoewel Nederland neutraal was, mobiliseerde het leger toch. Ook België had zich immers neutraal verklaard, 

maar was toch aangevallen!

Meer dan 200.000 soldaten werden opgeroepen om de landsgrenzen te bewaken.

Gevolgen van de Eerste Wereldoorlog voor Nederland

- Nl had een bloeiende economie, en verdiende veel geld met handel: er was geen concurrentie meer  en wel veel schaarste in vechtend Europa

- NL bleef met alle handelspartners (Geallieerden en Centralen) goede vrienden, en maakte veel winst door het im- en exporteren van grondstoffen en producten

Maar ook NL kreeg steeds meer te maken met handels-belemmeringen, met name op zee....

De Noordzee werd steeds gevaarlijker: 

- De Engelsen plaatsten zeemijnen

- De duikbotenoorlog was ook gevaarlijk voor Nederlandse handelsschepen

- De handel en invoer van grondstoffen en producten daalden daardoor sterk.

Gevolgen van de handelsbelemmeringen

voor Nederland

• Steeds meer bedrijven moesten sluiten als gevolg van het tekort aan grondstoffen
• De werkeloosheid in Nederland steeg
  
• Er ontstond voedselschaarste, en de prijs van voedsel steeg soms wel met 75%
  
• Hierdoor werd smokkel en zwarte handel heel aantrekkelijk
  

De regering neemt maatregelen

1. Een distributiesysteem: Producten verkrijgbaar 'op de bon'. Iedereen kreeg evenveel bonnen. Eerlijke verdeling onder bevolking

2. Boeren produceerden verplicht tegen lage en door de overheid vastgestelde prijzen. De overheid kocht de producten op, zo werden er geen woekerprijzen meer gevraagd.

Aardappeloproer 1917

Enkele Amsterdamse vrouwen zagen een schip vol aardappelen in een gracht liggen. Ze plunderden het schip. De dag erna waren er meer plunderaars. Nadat zes mensen door het leger werden doodgeschoten, keerde de rust pas weer terug.

https:

Belgische vluchtelingen

• Nederland nam in 1914 ongeveer 1 miljoen Belgen op, die op de vlucht waren voor de oorlog.  Zowel burgers als soldaten
• De vluchtelingen werden opgevangen in kampen, verspreid over heel Nederland. 

Vanaf 1915 keerden veel Belgen terug Daarna 

was vluchten niet zo makkelijk meer...

De Duitsers legden de 'Dodendraad' aan tussen 

België en Nederland. Op de draad stond 2000 volt, wie de draad aanraakte ging dood. 

De Duitsers wilden met de draad voorkomen dat geallieerde soldaten, deserteurs of spionnen naar NL konden ontkomen

Vermoedelijk zijn rond de 1000 mensen om het leven gekomen door de draad.

Dodendraad

Contact met de Dodenraad, waarop 2000 volt stond, betekende dood door elektrocutie...

...daarom bedachten smokkelaars allerlei manieren om de draden niet aan te raken.

Maken:

Paragraaf 3: opdracht 4 t/m 13

op bladzijde 34 en 35

Terugkoppeling

- Waarom kreeg NL te maken met handelsbelemmeringen?

- Welke maatregelen nam de regering?

- Wat is de dodendraad?

- Hoe was de opvang van Belgische vluchtelingen geregeld?

Filmpjes om thuis te kijken.