H8.1 tot en met 8.4 Zorg voor het bed

• Verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Zorg voor het bed

Ondersteunen bij wonen

Hoofdstuk 5.4 bed verzorgen

Doelen

• Na deze les kun je iemand uitleggen hoe je een bed verschoont met een cliënt erin.
• Je kunt benoemen welke hulpmiddelen je hebt voor rondom het bed en waarvoor je deze gebruikt.

opbouw van de les

Korte casus

Bedden en ziekenhuisbed

Opzoek opdrachten

Uitleg hulpmiddelen voor in en om het bed

Opdrachten werkboek

Evaluatie

Casus

Madelief werkt in een woonzorgcentrum. Ze is vandaag bij mevrouw Sorgdrager. Twee dagen geleden was ze er ook. Toen ging het best goed met mevrouw Sorgdrager. Ze was aangekleed en zat lekker in de woonkamer een tijdschrift te lezen. Als Madelief vandaag binnenkomt, ligt mevrouw Sorgdrager nog op bed. Madelief vraagt hoe het gaat en mevrouw Sorgdrager slaakt een diepe zucht. ‘Ik voel me vandaag helemaal niet goed,’ zegt ze. ‘Ik weet wel dat de klachten erg kunnen wisselen met MS, maar als ik zo’n terugval heb, valt het toch altijd weer tegen. Ik denk dat ik vandaag maar in bed blijf.’ Madelief ziet wel dat mevrouw Sorgdrager zich echt helemaal niet lekker voelt. ‘Weet u wat, ik zal eerst de gordijnen eens opendoen, dat ziet er gelijk een stuk gezelliger uit. En dan zal ik eens een kopje thee voor u zetten. Zal ik uw boek soms voor u pakken? Dan kunt u fijn een poosje lezen.’ Madelief was eigenlijk van plan om de slaapkamer een dagelijkse beurt te geven. Maar nu mevrouw Sorgdrager zich niet goed voelt, besluit ze dat even uit te stellen.

Casus

Madelief werkt in een woonzorgcentrum. Ze is vandaag bij mevrouw Sorgdrager. Twee dagen geleden was ze er ook. Toen ging het best goed met mevrouw Sorgdrager. Ze was aangekleed en zat lekker in de woonkamer een tijdschrift te lezen. Als Madelief vandaag binnenkomt, ligt mevrouw Sorgdrager nog op bed. Madelief vraagt hoe het gaat en mevrouw Sorgdrager slaakt een diepe zucht. ‘Ik voel me vandaag helemaal niet goed,’ zegt ze. ‘Ik weet wel dat de klachten erg kunnen wisselen met MS, maar als ik zo’n terugval heb, valt het toch altijd weer tegen. Ik denk dat ik vandaag maar in bed blijf.’ Madelief ziet wel dat mevrouw Sorgdrager zich echt helemaal niet lekker voelt. ‘Weet u wat, ik zal eerst de gordijnen eens opendoen, dat ziet er gelijk een stuk gezelliger uit. En dan zal ik eens een kopje thee voor u zetten. Zal ik uw boek soms voor u pakken? Dan kunt u fijn een poosje lezen.’ Madelief was eigenlijk van plan om de slaapkamer een dagelijkse beurt te geven. Maar nu mevrouw Sorgdrager zich niet goed voelt, besluit ze dat even uit te stellen.

Hoeveel tijd brengen gezonde mensen door in bed?

1. 1/2 van de dag
2. 1/3 van de dag
3. 1/4 van de dag
4. 1/5 van de dag

Zorg aan het bed

Gezonde mensen kiezen hun bed op smaak.

• Je kijkt naar kleur, 
• hoogte van een bed, 
• breed of smal,
• eenpersoons of tweepersoons,
• met spiraal of lattenbodem,
• gewoon bed of waterbed

aangepast bed

Zieke mensen of mensen met een beperking hebben ook persoonlijke wensen en voorkeuren.

Daarnaast moet hun bed aan speciale eisen voldoen.

Geef (op de volgende slide) aan waar je aan moet denken

Waar moet een
ziekenhuisbed
aan voldoen?

Hoogte instelbaar

makkelijk schoon te maken

verplaatsbaar

bodem moet stevig zijn

Speciale eisen aan een bed:

1. De hoogte  moet instelbaar zijn:

• De cliënt moet zelfstandig in/uit bed kunnen komen
• Hij moet zicht veilig voelen in bed
• De werkhoogte in belangrijk voor de hulpverlener

2. Het bed moet makkelijk schoon te maken zijn

3. Het bed moet verplaatsbaar zijn (wieltjes)

4. De spiraal of bodem moet stevig zijn

Bed in huis

Weinig mensen hebben thuis een bed dat aan deze eisen voldoet. 

Toch komt het regelmatig voor dat een cliënt met een beperking of een zieke cliënt thuis wordt verzorgd. 

Een aangepast bed is vooral een uitkomst als iemand thuis langdurig in bed moet liggen. 

Een ziekenhuisbed kan via de thuiszorg worden geleend.

Persoonlijke wensen

Aan welke persoonlijke wensen kun je denken bij een bed?

(klik op de 4 buttons voor de antwoorden)

Een hard of zacht matras

Hoeslakens of gewone lakens

dekens of dekbedden

Daarnaast kun je denken aan:

matrasbeschermer: ligt op de bedspiraal of bedbodem, beschermt het matras tegen slijtage;

matras: moet stevig zijn en goed schoon te maken;

molton: neemt goed vocht op (bijvoorbeeld transpiratievocht);

onderlaken;

zeiltje: voor als urine of ontlasting in bed kan komen;

steeklaken: smal laken, ligt dwars over het midden van het bed en helpt om een bed snel te verschonen. Vroeger waren steeklakens van katoen, nu hebben ze verschillende lagen met een niet doorlaatbare onderkant. Als er geen steeklaken aanwezig is, kun je een dubbelgevouwen laken als steeklaken gebruiken;

bovenlaken en een of meer dekens, of een dekbedovertrek met een dekbed;

een of meer kussens met kussensloop.

Waar let je op bij het opmaken van een bed met de cliënt erin?

Zoek uit welke aanpassingen en hulpmiddelen er zijn voor in en om het bed

 

Na drie minuten vullen we ze in op de volgende slide 

hulpmiddelen/
aanpassingen

Ga naar ELO zorg voor het bed

en zoek uit waar de hulpmiddelen voor dienen

voetensteun

Voorkomt dat een cliënt naar onder zakt.

Voorkomt ook dat de deken op de voeten drukt

rugsteun

Wie steeds in bed moet blijven, wil toch weleens rechtop zitten. Tegenwoordig hebben veel mensen hiervoor zelf een bed met een verstelbaar hoofdeinde (rugsteun). 

Als het hoofdeinde van het bed niet verstelbaar is, kun je een losse rugsteun gebruiken.

Bedgalg/ papegaai

Aan dit hulpmiddel kan een cliënt zichzelf optrekken om te gaan zitten of uit bed te komen. De lengte van de handgreep is meestal verstelbaar, zodat de papegaai op armlengte van de cliënt kan worden afgesteld. 

touwladder

Als er geen papegaai aan het bed vastgemaakt kan worden, is een touwladder een handig hulpmiddel.

Aan de touwladder kan de cliënt zich optrekken.

           bedverhogers

In een thuissituatie gebruik je soms bedverhogers 

(ofwel bedklossen) om een bed te verhogen. 

Vooral de mensen die ‘aan het bed’ werken, zoals jij als helpende, hebben er baat bij. 

Als een cliënt in bed geholpen moet worden, zorgen de bedverhogers voor een goede werkhoogte.

Dekenboog

De dekenboog voorkomt dat het bovenlaken en dekens op de benen van de cliënt drukken. 

Dit is bijvoorbeeld nodig als een cliënt een wond aan zijn benen heeft. De druk van het laken en de dekens is dan hinderlijk. 

Bij het opmaken van het bed moet je erop letten dat het onder de dekenboog warm genoeg is. Een deken dwars over het bed leggen is gebruikelijk.

klik om te vergroten

veiligheidsrekken

Veiligheidshekken voorkomen dat de cliënt uit bed valt. Ook kan een veiligheidshek een extra steuntje voor de cliënt zijn. Hij kan zich eraan vasthouden als hij gaat zitten. Zorg er altijd voor dat de veiligheidshekken goed vastgezet zijn.

Onrustbanden

Onrustbanden gebruik je bij erg onrustige of verwarde mensen. Ook bij mensen van wie je weet dat ze omvallen als ze gaan staan, kun je onrustbanden gebruiken. 

Je kunt een onrustband bijvoorbeeld rondom het middel aanbrengen en aan het bed bevestigen. Zo voorkom je dat iemand uit bed valt. 

Onrustbanden

Je kunt niet zomaar onrustbanden gebruiken. 

Het gebruik van onrustbanden is aan strenge regels gebonden. 

Als helpende heb je geen bevoegdheid om hierover een besluit te nemen. Laat de beslissing om onrustbanden te gaan gebruiken altijd over aan je leidinggevende.

Werkboek Helpende 

zorg en welzijn

Maak in je digitale werkboek 

(ThiemeMeulenhoff)

Thema 3 ondersteunen 

bij huishouden en wonen, 

Hoofdstuk 8 Zorg voor het bed

vraag 1 tot en met 4 

Hoe ging deze les voor jou?
Heb je de lesdoelen behaald?