2B + C: het cultuurstelsel en ondernemers en contractarbeiders

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Paragraaf 2: een winstgevende kolonie

2B: het cultuurstelsel:

• Ik kan uitleggen waarom het cultuurstelsel werd ingevoerd en weer afgeschaft.

2C: ondernemers en contractarbeiders:

• Ik kan uitleggen wat de vrije economie betekende voor ondernemers en contractarbeiders.

2B: het cultuurstelsel:

• Ik kan uitleggen waarom het cultuurstelsel werd ingevoerd en weer afgeschaft.
  

Vanaf 5:44 tot 6:46

Kijkvragen:

• Waarom werd het cultuurstelsel ingevoerd?
• Welk deel van het land moeten boeren bij het cultuurstelsel bebouwen?
• Wat gebeurt er met de producten die op dit deel van het land verbouwd worden?

Het cultuurstelsel

Het cultuurstelsel wordt in 1830 ingevoerd op Java:

• = economisch systeem waarbij de boeren op 1/5e deel van hung rond cultuurproducten (koffie, suiker, etc.) moesten verbouwen en verplicht afstaan aan Nederland 
• Reden voor invoering is dat Nederland een winstgevende kolonie wil
  

Uitbuiting

Het cultuurstelsel was slecht voor de boeren:

• De beste grond wordt gebruikt voor cultuurproducten           minder eten verbouwen voor zichzelf            hongersnoden
• Regenten dwingen de boeren om meer te verbouwen, zodat de regenten zelf een bonus krijgen
• Boeren zonder geschikte grond moesten 66 dagen per jaar werken voor het Nederlandse bestuur

Kijkvraag:

• Waar heeft Eduard Douwes Dekker kritiek op?

Kritiek

Er ontstonden vanuit 2 hoeken kritiek op het cultuurstelsel:

• Multatuli in het boek Max Havelaar: kritiek op de onderdrukking en uitbuiting van Javaanse boeren
• Liberalen: de regering bemoeit zich te veel met de economie van Nederlands-Indië         liberalisme is een stroming die opkomst voor vrijheid 

Afschaffing van  het cultuurstelsel in 1870

Aan de slag

Wat? 

• Je gaat verschillende bronnen bestuderen en bekijken of de schrijvers voor of tegen het cultuurstelsel zijn, en welke redenen ze hiervoor hebben.  
  

Hoe? 

• Op je werkblad en in je schrift. 
  

Hulp? 

• Mij vragen en overleggen. 
  

Tijd? 

• 20 minuten. 
  

2C: ondernemers en contractarbeiders:

• Ik kan uitleggen wat de vrije economie betekende voor ondernemers en contractarbeiders
  

Ondernemers

De overheid gaat zich na de afschaffing van het Cultuurstelsel minder bemoeien met de economie in Nederlands-Indië             Nederlandse ondernemers gaan grote landbouwbedrijven stichten:

• Thee, koffie, suiker, mijnbouw, winning van rubber en palmolie
• Veel winst
• Systeem van vrije arbeid: het werk wordt gedaan door loonarbeiders 

Contractarbeiders

Op Sumatra zijn er niet genoeg arbeiders         komst van contractarbeiders (koelies):

• Arbeiders die een contract tekenen om een een bepaalde tijd  op een plantage te werken 
• In ruil hiervoor krijgen ze een voorschot op hun loon          ze verdienen te weinig om dit voorschot terug te betalen          ze moeten lang op een plantage werken 

Vanaf 6:44 tot 7:36

Kijkvragen:

• Wat wordt er in het filmpje gezegd over de relaties tussen de contractarbeiders en Nederlanders?

Het leven van contractarbeiders

Hoe zag het leven er uit?

• 12 uur per dag werken in de zon
• Weinig eten
• Slechte leefomstandigheden
• Kinderarbeid
• Zware straffen         dit wordt ondersteunt door de koelieordonnantie

De wet...

...de werkelijkheid

Aan de slag

Wat? 

• Opdracht. 4 t/m 11.

Hoe? 

• In je werkboek.

Hulp? 

• Mij vragen en overleggen. 
  

Tijd? 

• Tot het einde van de les.