2.1 Periodiek systeem

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

2.1 Het periodiek systeem 

Leerdoelen

• Ik kan de bouw van een atoom uitleggen met behulp van het atoommodel
• Ik kan het verschil tussen de atoommassa en het massagetal van een atoom benoemen
• Ik kan benoemen wat isotopen en zijn en aan de hand van het isotoop bepalen hoeveel protonen, neutronen en elektronen het isotoop bevat.

Periodiek systeem

• Opgesteld na ontdekking atoommodel volgens Bohr.​


• Elementen gerangschikt naar atoomnummer.​​


• Een rij in het periodiek systeem noem je een periode, oplopend in atoomnummer.​


• Een kolom in het periodiek systeem noem je een groep, een groep heeft vergelijkbare eigenschappen.

Rutherford en Bohr

Atoommodel van Rutherford     en      Atoommodel van Bohr

Beide moet je kunnen omschrijven

Massagetal

Atoomnummer: aantal protonen

Massagetal: protonen+neutronen

Voorbeeld 

Atoomnummer Helium: 2

dus 2 protonen

Massagetal Helium: 4

dus 2 protonen + 2 neutronen

Samengevat

1. Atoomnummer = aantal protonen
   
2. massagetal = relatieve atoommassa = protonen + neutronen
3. Aantal protonen = aantal elektronen
   

Coulomb

De lading in de eenheid  coulomb is minder handig om te gebruiken dan de atomaire ladingseenheid.

Isotopen

Dit noem je dan isotopen.

Waterstof kent in dit geval dus drie isotopen.

isotopen: atomen van dezelfde atoomsoort met een verschillend aantal neutronen in de kern

Notatie isotopen

Bij isotopen is het belangrijk om aan te geven welk isotoop wordt gebruikt. Zo wordt dat aangegeven: 

4 belangrijke groepen

• Groep 1: alkalimetalen (zeer reactief)​


• Groep 2: aardalkalimetalen (redelijk reactief)​


• Groep 17: halogenen (zeer reactief als element)​


• Groep 18: edelgassen (niet reactief)

Hoe verklaren we de reactiviteit van elementen?

4 belangrijke groepen

• Groep 1: alkalimetalen (zeer reactief)​


• Groep 2: aardalkalimetalen (redelijk reactief)​


• Groep 17: halogenen (zeer reactief als element)​


• Groep 18: edelgassen (niet reactief)

Hoe verklaren we de reactiviteit van elementen?

Edelgasconfiguratie

Nieuwe elementen

• Elementen met atoomnummer groter dan uraan (92) zijn synthetische (niet natuurlijk) elementen.​ Kernfusie
  
• Deze elementen zijn zeer instabiel, vallen direct uit elkaar waarbij straling wordt uitgezonden (radioactief).​
  
• Begin 2016 zijn 4 nieuwe elementen bevestigd, in Binas nog wit gekleurd zonder officiële naam.
  

113 = nihonium, Nh 117 = tennessine, Ts​

115 = moscovium, Mc 118 = oganesson, Og