Les 1 - Herhaling + ASE model

Weekplanning

Week 1: Herhaling periode 1 + ASE-model

Week 2: ASE-model

Week 3: Fasen van gedragsverandering

Week 4: Fasen van gedragsverandering

Week 5: Expertisecheck 1

Week 6: Simulatietoets

Week 7: Simulatietoets

Lesplanning

1. Herhaling periode 1 d.m.v. een casus
2. ASE-model  

Leerdoelen

• De student kan het ASE-model (Attitude, Social influence, Self-Efficacy) uitleggen. 

Casus

1. Breng de volgende gegevens
in kaart: 

• Persoonlijke gegevens 
• Leefsituatie
• Leefstijl
• Hulpvraag
• Veranderwensen

2. Zet de gegevens in het bestand 'Clientenregistratie'

3. Wissel met je klasgenoot uit hoe de gegevens zijn vastgelegd

4. Waar zaten de verschillen en de overeenkomsten?

Lesplanning

1. Herhaling periode 1 d.m.v. een casus
2. ASE-model  

Had jij goede voornemen(s) voor 2025?
Hoe staat het met het behalen van dit/deze voornemen(s)?

ASE-model

De Vries, 1988

De intentie om bepaald gedrag te vertonen, leidt tot het daadwerkelijk uitvoeren van dat gedrag.

Attitude

• Houding ten opzichte van bepaald gedrag
• Ontstaat door een afweging van voor- en nadelen die de persoon aan het gedrag verbindt
• Gewoonten en overtuigingen

Noor heeft zich aangemeld voor een sportschool. Laten we ervan uitgaan dat zij bewegen en op gewicht blijven belangrijk vindt. Het is dan opmerkelijk dat zij met de auto naar de sportschool komt.

De verschillende gedragingen van Noor komen in het voorbeeld tegenstrijdig over. Noor  weegt bewust en onbewust diverse gedragingen tegen elkaar af. Zij zegt ja tegen bewegen als het om sporten gaat. Zij zegt nee tegen bewegen als het om vervoer gaat. Noor heeft ten aanzien van sport een andere attitude dan ten aanzien van vervoer.

Sociale invloed

• Subjectieve normen
  Verwachtingen in een bepaalde context ten aanzien van bepaald gedrag
• Sociale steun of druk
  Directe invloeden van mensen
• Waargenomen gedrag van anderen
  Het overnemen van houding en gedrag door observaties van gedrag van anderen

Na het sporten neemt Noor een douche. Dat heeft te maken met de verwachting die er leeft t.o.v. hygiëne.

1. Subjectieve norm
2. Sociale steun
3. Sociale druk
4. Waargenomen gedrag van anderen

Noor beperkt het alcoholgebruik tot één wijntje, omdat je niet met teveel alcohol achter het stuur moet gaan zitten.

1. Subjectieve norm
2. Sociale steun
3. Sociale druk
4. Waargenomen gedrag van anderen

Noor heeft een zus die flink wat kilo’s is kwijtgeraakt door intensief te sporten. Voor Noor was dit aanleiding om ook meer te bewegen en dus nam zij een abonnement bij de sportschool bij haar in de buurt.

1. Subjectieve norm
2. Sociale steun
3. Sociale druk
4. Waargenomen gedrag van anderen

De andere 3 medebewoners in het huis waar Noor woont roken, net als Noor zelf. Noor vindt het wel gezellig en ontspannend om samen een sigaretje te roken.

1. Subjectieve norm
2. Sociale steun
3. Sociale druk
4. Waargenomen gedrag van anderen

Eigen-effectiviteit

De inschatting die iemand maakt van zijn eigen mogelijkheden om bepaald gedrag te vertonen. 

• Inschatting van de benodigde vaardigheden;
• Inschatting van het gedrag in verschillende situaties;
• Mate van zelfvertrouwen.

Over het stoppen met roken zegt Noor dat zij met drie rokende medebewoners niet kan weerstaan aan de verleiding. 

‘Als ze me er eentje aanbieden, kan ik echt geen nee zeggen.’ 

Daarbij houd ik het niet vol als ik straks met mijn vrijwilligerswerk ga starten bij de bloemist.

Inschatting benodigde vaardigheden

Inschatting van gedrag in verschillende situaties

Mate van zelfver-trouwen

Externe variabelen

• Leeftijd
• Geslacht
• Demografische kenmerken
• Geloofsovertuiging
• Sociaal economische status (SES) 
• Psychologische kenmerken

Wat betreft sekse zijn er verschillen in attitude. Jongens willen misschien meer bewegen

om fit te zijn en meisjes om af te vallen. Of denk met betrekking tot sociale invloed aan

typische mannen- en vrouwensporten zoals respectievelijk rugby en ballet. Een meisje dat

op rugby wil, kan te maken krijgen met een sociale omgeving die dit afkeurt en rugby als

sport niet bij een meisje vindt horen.

Barrières

Kunnen de relatie tussen de intentie en het daadwerkelijke gedrag beïnvloeden. 

Factoren die barrières kunnen vormen bij het uitvoeren van de gedragsverandering:

• Positieve intentie verandert in negatieve;
  
• Voorwaarden die de cliënt eraan koppelt;
  
• Externe omstandigheden waar iemand geen invloed op heeft.
  

Bijv. het uitvoeren thuis is moeilijk of afstand

Opdracht

• Neem jouw goede voornemen voor 2025
• Analyseer het goede voornemen door middel van het ASE-model
• Verklaar jouw gedrag

Als je kijkt naar jouw goede voornemen(s) voor 2025 en het ASE-model. Hoe kun je de status dan verklaren?

Leerdoelen

• De student kan het ASE-model (Attitude, Social influence, Self-Efficacy) uitleggen.