Les 2: Calvijn

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

H5: een nieuwe christelijke kerk

Wie was Maarten Luther?

Waarom plakte hij 95 stellingen tegen een Katholieke kerk?

H5. Ik kan uitleggen wat de Reformatie is, door:

S1: Ik kan uitleggen welke rol Maarten Luther bij de Reformatie heeft gespeeld.

1517

Maarten Luther

- Vond dat in de Bijbel niet meer de echte waarheid stond.

- Boos omdat je je zonden kon afkopen met geld voor aflaatbrieven.

- Plakte een brief met 95 stellingen op een Katholieke kerk.

- Hierdoor gingen meer mensen zich afzetten van de katholieke kerk.

H5. Ik kan uitleggen wat de Reformatie is, door:

Als Maarten Luther een belangrijke rol speelde bij de Reformatie... Wat zou de Reformatie dan zijn geweest?

Formatie: iets dat al bestaat (een elftal--> 4-3-3)

Re: betekent nieuw

Samen: Reformatie = dus iets nieuws maken --> 4-4-2

H5. Ik kan uitleggen wat de Reformatie is, door:

S1: Ik kan uitleggen welke rol Maarten Luther bij de Reformatie heeft gespeeld.

S2: Ik kan uitleggen welke rol Johannes Calvijn bij de Reformatie speelde.

S3: Ik kan drie verschillen noemen tussen het protestantisme en katholieke geloof

Aflaten

https://schooltv.nl/video-item/de-handel-in-aflaten-je-zonden-afkopen-bij-de-kerk

Na Luther kwamen er meer hervormers. Door hun optreden viel het ene christendom in West- en Midden-Europa uiteen in twee kerken: een katholieke en een protestantse. Dit verlies van de eenheid van het christendom heet de Reformatie of Hervorming. Een van de andere hervormers was Johannes Calvijn. Hij kreeg veel invloed in de Nederlandse gewesten. Karel V was hier de leenheer. Karel V wilde niets van de Hervorming weten en zette alle volgelingen van Luther en Calvijn op de brandstapel. Voor Karel V waren alle protestanten ketters. In 1555 werd zijn zoon, Filips II, de heer der Nederlanden. Die waren nog niet één Nederland zoals nu, want elk gewest had zijn eigen regels, munt en wetten.

Net als zijn vader wilde Filips II vanuit één centraal punt regeren. Voor hem was dat Madrid (Spanje). Dit noemen we ook wel centralisatie. In Brussel regeerde zijn halfzus Margaretha van Parma over de Nederlanden als zijn plaatsvervanger, maar Filips II bepaalde de regels. Een daarvan was dat de protestanten keihard moesten worden aangepakt. Maar in de Nederlanden vond iedereen dat hij te ver ging. De adel was ook al boos over de centralisatie. En daar kwam in 1566 nog een hongersnood bovenop. Alle onvrede barstte los in de Beeldenstorm. Toen werd in de Nederlanden in katholieke kloosters en kerken veel vernield.

S2: Ik kan uitleggen welke rol Johannes Calvijn bij de Reformatie speelde.

- Kritiek op de Katholieke kerk

- Iedereen 10 geboden van God volgen.

- Iedereen gelijk aan elkaar; van priester tot boer.

- Sober leven en heel hard werken op aarde.

Verder

5.4 een nieuwe christelijke kerk

Opdracht: 1 t/m 14

Aflaten

https://schooltv.nl/video-item/de-handel-in-aflaten-je-zonden-afkopen-bij-de-kerk

Van zijn beschermer mocht Luther voor zijn Lutherbijbel Gods Woord uit het Latijn vertalen in het Duits. Luthers ideeën gingen toen razendsnel door het Duitse Rijk. Dat kwam door de uitvinding van de boekdrukkunst: niet langer hoefde tekst te worden overgeschreven. Meer hoge adel ging achter Luther staan. Zijn volgelingen durfden daarom zelfs uit de oude kerk te stappen en een nieuwe christelijke kerk te beginnen. Dit was het begin van het protestantisme.

Wat wilde Luther bereiken?

Reformatie = splitsing van de Katholieke kerk. Er ontstond een nieuwe stroming: protestants.

Ik kan 2 oorzaken noemen voor de Reformatie.

(1) De handel in aflaten als middel voor de kerk om aan financiële middelen te komen om grote kunstwerken kopen / de Sint-Pieterbasiliek te kunnen (ver)bouwen.

(2) Zelfverrijking door bv. bisschoppen: soberheid uit de Bijbel niet nageleefd, maar rijkdom en wonen in paleizen.

(3) Vervolging en marteling van ketters (verkeerde christenen) wordt als te streng en onrechtvaardig ervaren. 

Ik kan 2 gevolgen van de Reformatie noemen.

(1) Het ontstaan van twee kerken: de Protestantse Kerk en Rooms-Katholieke Kerk.

(2) De macht van de paus neemt af: voormalige christenen nu immers protestanten die de Bijbel als leidraad nemen en niet de paus.

(3) De vrede van Augsburg leidt ertoe dat Duitse vorsten zelf hun religie kunnen kiezen. Hierdoor kunnen Duitse staten dus ook protestants worden. 

Verder:

- Ga naar: Tijd voor Geschiedenis.

- Klik linksboven op: H2/V2 planner 2023/2024.

- Ga naar hoofdstuk 4: christelijke cultuur

- Klassikaal lezen we de inleiding.

Daarna ga je zelf de opdrachten maken. Ze gaan over de leerdoelen! Vind je informatie daarover? Schrijf ze in je schift!

H1: Ik kan uitleggen welke invloed het christendom in Nederland heeft gehad (LE).

S1: Ik kan omschrijven hoe christelijke stromingen over Nederland zijn verdeeld, en dit ook verklaren. (r)

S2: Ik kan drie kenmerken van de Nederlandse cultuur noemen met een christelijke oorsprong (r)

S3: Ik kan de oorsprong van de belangrijkste christelijke feestdagen uitleggen. (r)

Toevoegen Goaley: kal16