3.7 - Opvoeding of aanleg (A4)

Planning
Bespreken (moeilijke)opgaven bs 5 en 6?
Korte instructie bs 7: opvoeding of aanleg?
Zelfstandig werken opdrachten bs 7

Lezen thema 4: evolutie
Zelfstandig aan de slag
1 / 13
next
Slide 1: Slide
BiologieMiddelbare schoolvwoLeerjaar 4

This lesson contains 13 slides, with text slides.

Items in this lesson

Planning
Bespreken (moeilijke)opgaven bs 5 en 6?
Korte instructie bs 7: opvoeding of aanleg?
Zelfstandig werken opdrachten bs 7

Lezen thema 4: evolutie
Zelfstandig aan de slag

Slide 1 - Slide

Thema 3 - Genetica
3.7 - Opvoeding of aanleg

Slide 2 - Slide

Leerdoelen
3.7.1 Je kunt uitleggen wat het belang van tweelingenonderzoek is voor de genetica.
3.7.2 Je kunt verklaren waarom overerving van eigenschappen door epigenetica soms anders verloopt dan je had verwacht.

Slide 3 - Slide

           Nature vs. Nurture
De mate van invloed van genotype (nature) en milieu (nurture) op een organisme.


Welke speelt een grotere rol?
- Nature: aanleg/erfelijkheid
- Nurture: omgeving/opvoeding
- Wolfskind
- Mowgly

Slide 4 - Slide

Tweelingonderzoek
Een-eiige tweeling met hetzelfde genotype 
(nature).

Onderzoek naar verschillen in fenotype als gevolg van het millieu. 
(nurture)

Slide 5 - Slide

Oefenopgave
Gegevens over de groei en ontwikkeling van tweelingen kunnen worden gebruikt om een uitspraak te doen over de invloed van genotype en milieu op het fenotype van het individu. Zo verrichtte Newman onderzoek bij eeneiige tweelingen die op jonge leeftijd van elkaar waren gescheiden en in verschillende milieus waren grootgebracht. Zij werden vergeleken met kinderen die samen opgroeiden in één gezin (eeneiige tweelingen, twee-eiige tweelingen, broers en zussen). Newman betrok in zijn onderzoek de lengte, het gewicht en het IQ (intelligentiequotiënt) van de onderzochte personen.

Met behulp van deze gegevens kan een uitspraak worden gedaan over het verschil in invloed van het genotype op de lengte, het gewicht en het IQ van een persoon.

Op welke eigenschap is de invloed van het genotype het grootst? Leg je antwoord uit.




Slide 6 - Slide

Oefenopgave






Op de lengte. (1p)
Het onderlinge verschil in lengte is, zelfs als ze gescheiden werden grootgebracht, bij eeneiige tweelingen zeer klein. (1p)

Gegevens over de groei en ontwikkeling van tweelingen kunnen worden gebruikt om een uitspraak te doen over de invloed van genotype en milieu op het fenotype van het individu. Zo verrichtte Newman onderzoek bij eeneiige tweelingen die op jonge leeftijd van elkaar waren gescheiden en in verschillende milieus waren grootgebracht. Zij werden vergeleken met kinderen die samen opgroeiden in één gezin (eeneiige tweelingen, twee-eiige tweelingen, broers en zussen). Newman betrok in zijn onderzoek de lengte, het gewicht en het IQ (intelligentiequotiënt) van de onderzochte personen.

Met behulp van deze gegevens kan een uitspraak worden gedaan over het verschil in invloed van het genotype op de lengte, het gewicht en het IQ van een persoon.

Op welke eigenschap is de invloed van het genotype het grootst? Leg je antwoord uit.




Slide 7 - Slide

Epigenetica
Epigenetica bestudeert het mechanisme dat allelen aan- en uitzet en de invloed van milieufactoren hierop ,zonder dat de DNA-sequentie van het gen wordt gewijzigd. Mechanisme wordt ook wel epigenoom genoemd.

Deze wijzigingen izijn omkeerbaar, maar soms zijn de wijzigingen stabiel en erfelijk.
  • Eeneiige tweeling: genotype gelijk, maar genexpressie kan verschillen

Slide 8 - Slide

Epigenetica

Slide 9 - Slide

Plot twist: Epigenetica

Slide 10 - Slide

Epigenetica

Slide 11 - Slide

Vragen

Slide 12 - Slide

Aan de slag!
Wat?
Basisstof 3.7: maak opdr. 65, 67, 68, 69
Hulp nodig?
Meer hulp nodig?
Lees basisstof 7 
Steek je vinger omhoog
Klaar?
Bestudeer thema 4: evolutie
Aan de slag!
timer
20:00

Slide 13 - Slide