B5

Neem je boek voor blz. 48

1 / 33

Slide 1: Slide

BiologieMiddelbare schoolvmbo tLeerjaar 1

This lesson contains 33 slides, with text slides and 1 video.

Lesson duration is: 120 min

Items in this lesson

Neem je boek voor blz. 48

Slide 1 - Slide

Thema 12 Voeding en vertering

B1 Enzymen

B2 Voedingsmiddelen en voedingsstoffen

B3 Voeding en leefstijl

B4 Het verteringsstelsel

B5 De organen voor vertering

B6 Planteneters, vleeseters en alleseters

Slide 2 - Slide

Leerdoelen B5

- Je moet de delen van het verteringsstelsel kunnen noemen met hun functies en kenmerken

- Je moet de verteringssappen kunnen noemen met hun functies

Slide 3 - Slide

10 minuten stil lezen B5

Lees de theorie op blz. 48 t/m 51

Als je klaar bent vul je alvast de tabel in op blz. 57

Slide 4 - Slide

De weg van het voedsel

De mondholte (speekselklieren)
De slokdarm
De maag (maagsapklieren)
De 12vingerige darm (sap galblaas en alvleesklier)
De dunne darm (darmsapklieren)
De dikke darm
De endeldarm
De anus

Slide 5 - Slide

Samenvattingsopdracht 4

Vul de organen in op blz. 57/58 en schrijf de functie erbij. Noteer daaronder de verteringsklieren-, sappen en de voedingsstoffen die ze verteren.

Over 15 minuten gaan we nakijken!

timer

15:00

Slide 6 - Slide

Slide 7 - Slide

Slide 8 - Slide

In de mondholte

Vertering begint in de mond

Er ontstaan kleine stukjes voeding door het kauwen

Door het kauwen vermeng je het voedsel met speeksel

Speeksel bestaat uit water en enzymen om zetmeel te verteren in glucose (koolhydraten)

Enzymen kunnen goed inwerken op het voedsel door de oppervlaktevergroting

Slide 9 - Slide

Mondholte

Speekselklieren: speeksel

- Slijm: voedsel makkelijker doorslikken

- Enzymen: breken zetmeel af (verteren)

- Stoffen die bacteriën doden

Slide 10 - Slide

Keelholte/slokdarm

De tong duwt het voedsel je keelholte in

Slikken:

Huig sluit de neusholte af

Strotklepje sluit de luchtpijp af

Het voedsel komt in de slokdarm en deze duwt

dmv peristaltische bewegingen het voedsel naar de maag

Slide 11 - Slide

Maag

Het voedsel wordt door de maagspieren gekneed en vermengd met maagsap

In de maagwand zitten maagsapklieren die maagsap produceren

Maagsap: water, maagzuur, enzymen
Enzymen: verteren de eiwitten gedeeltelijk
Maagzuur: dood bijna alle bacteriën

Slide 12 - Slide

Aan het eind van je maag zit een kringspier: de maagportier.

Deze kringspier laat telkens een kleine hoeveelheid voedsel door naar de twaalfvingerige darm.

De rest wordt tijdelijk opgeslagen in de maag.

Slide 13 - Slide

Slide 14 - Slide

GAL

Gal wordt gemaakt in de lever.

Vanuit de lever komt gal eerst in de galblaas.

Emulgeren:

Gal verdeelt vet in kleine druppels

Gal zelf bevat geen enzymen

kan hierdoor geen voedingsstoffen verteren

Slide 15 - Slide

Alvleessap

Alvleessap wordt gemaakt door de alvleesklier
Zitten drie verschillende soorten enzymen in die eiwitten, koolhydraten en vetten verteren

Slide 16 - Slide

Twaalfvingerige darm

Gal en alvleessap worden toegevoegd aan het voedsel in de twaalfvingerige darm.

Het voedsel wordt met de verteringssappen gekneed en doorgeduwd naar de dunne darm.

Slide 17 - Slide

Darmperistaltiek:

Het samentrekken van de spieren in de darmen

Functies:

- Verteren

- Vervoeren

- Mengen met verteringssappen

Door voedingsvezels verloopt de peristaltiek beter.

Slide 18 - Slide

Slide 19 - Video

Examenvraag 1

Bij welke voedingsstof begint de vertering in de mond?

A eiwitten

B koolhydraten

C mineralen

D vetten

Slide 20 - Slide

Examenvraag 1

Bij welke voedingsstof begint de vertering in de mond?

A eiwitten

B koolhydraten

C mineralen

D vetten

Slide 21 - Slide

Examenvraag 2

Leg uit waarom de galblaas geen verteringsklier is.

Slide 22 - Slide

Examenvraag 2

Leg uit waarom de galblaas geen verteringsklier is.

De galblaas is geen verteringsklier, omdat hij geen verteringssap maakt (slaat het alleen op) / gal verteert niet (geen enzym) maar emulgeert (1p)

Slide 23 - Slide

Verteringssappen en wat ze verteren

Speeksel (speekselklieren): zetmeel (koolhydraten) in mond
Maagsap (maagklieren): eiwitten in maag
Gal: vetten emulgeren (geen verteringssap) in twaalfvingerige darm
Alvleessap (alvleesklier): eiwitten, koolhydraten en vetten in 12-darm
Darmsap (darmsapklieren): eiwitten, koolhydraten in dunne darm

Verteringssappen verteren geen voedingsvezels

Onverteerde voedingsresten verlaten het lichaam via de anus

Slide 24 - Slide

Oefenen

Maak opdrachten 1 en 2 van 12.5

Opdracht 4 maak je in je boek

De lesstof lees je in je boek op blz. 48 en 53

Eerste 5 minuten stil, daarna fluisterniveau

Klaar? Ga verder met de opdrachten 3 t/m 11

Slide 25 - Slide

Dunne darm

In de wand liggen darmsapklieren die darmsap maken.

De enzymen in dit sap maken de vertering van eiwitten en koolhydraten af.

Voedsel wordt samen met het darmsap gekneed.

In de dunne darm worden de voedingsstoffen

in het bloed opgenomen.

Slide 26 - Slide

In de plooien in de darm zitten allemaal uitstulpingen (darmvlokken) van de darmwand. Hierin liggen kleine bloedvaten.

Water en voedingsstoffen

uit de dunne darm gaan de bloedvaten in.

(haarvaten van de dunne darm)

Dunne darm

Slide 27 - Slide

Darmperistaltiek:

Het samentrekken van de spieren in de darmen

Functies:

- Verteren

- Vervoeren

- Mengen met verteringssappen

Door voedingsvezels verloopt de peristaltiek beter.

Slide 28 - Slide

Blinde darm

Vormt de overgang van dunne darm naar dikke darm

Wormvormig aanhangsel (appendix) raakt soms ontstoken (blindedarmontsteking) en moet verwijdert worden

Blinde darm heeft helemaal geen functie!

Overblijfsel (rudimentair orgaan) van onze

voorouders

Slide 29 - Slide

Dikke darm

Voedselresten:
Een deel van het voedsel is niet verteerd, deze gaan naar de dikke darm

De voedselresten in de dikke darm bevatten nog veel water.

In de dikke darm wordt vrijwel al het water uit de voedselbrij

gehaald.

In de dikke darm leven bacteriën die cellulose af kunnen

breken! Dit zit in de celwanden van plantencellen.

Slide 30 - Slide

Endeldarm

Verzamelplaats voor onverteerbare resten
Endeldarm wordt afgesloten door de anus (kringspier)

Slide 31 - Slide