12. Kinderziekten week 9

• AFP
• MBO
• Studiejaar 2

12. Kinderziekten

12.4 Exantheemziekten

12.5 Aandoeningen aan oren en ogen 

12.6 Aandoeningen van het spijsverteringskanaal 

12.4 Exantheemziekten 

Roodvonk

Mazelen 

Rode hond 

Waterpokken 

Gordelroos

 

de vijfde ziekte

de zesde ziekte 

Meningokokken

Spruw

Luieruitslag 

Roodvonk (scarlatina)

veroorzaakt door een bacterie

besmetting via druppel (hoesten, niezen)

incubatietijd :2-7 dagen 

Leeftijd: 3-6 jaar komt het vaakst voor 

Symptomen 

eerste symptomen:

keelpijn, koorts en hoofdpijn 

volgende symptomen:

rood wordende tong

felrode vlekjes (ziet er uit als kippenvel)

vervellen van de huid na een paar dagen 

diagnose

kweek uit de keelholte (wordt niet vaak gedaan)

3-5 dagen zakt de koorts 

Behandeling: antibiotica (gebeurt niet vaak)

geen inenting roodvonk 

wat houdt incubatietijd in

1. besmetting
2. tijd besmetting en optreden ziekte
3. wanneer verschijnselen optreden

mogen kinderen naar school, kdv of peuterspeelzaal als ze roodvonk hebben

1. nee, het is besmettelijk
2. ja als ze maar geen koorts hebben
3. als het kind zich niet ziek voelt

kan je gevaccineerd worden voor roodvonk

1. ja
2. nee

Mazelen (morbilli)

veroorzaakt door een virus 

via druppelbesmetting

besmettelijk: vanaf 2 dagen voor de ziekteverschijnselen tot 4 dagen na verschijnen vlekjes

(BMR prik vaccinatie ) na twee vaccinaties kans klein op besmetting 

Symptomen 

koorts, neusverkoudheid, hoesten en oogontsteking 

paar dagen later komen de rode vlekjes 

soms ook middenoorontsteking/diarree

ernstig: longontsteking / hersenvliesontsteking 

Diagnose: huidinspectie en bloedonderzoek evt kweek urine 

Behandeling

gaat na 7-10 dagen vanzelf over 

Bij erge klachten zoals: benauwd, suf, kreunen, huilen, hoofdpijn, oorpijn : huisarts

Opname wanneer kind hersenontsteking (encefalitis)  of longontsteking (pneumonie) heeft 

Kan je gevaccineerd worden voor mazelen

1. ja
2. nee

Rode hond (rubella)

veroorzaakt door rubella virus 

een week besmettelijk via druppelbesmetting

(besmetting al een paar dagen voor de symptomen)

Incubatietijd: 2-3 weken

vaccinatie 

Symptomen 

koorts, lymfeklieren in nek en kaakhoek worden groter

daarna kleine vlekjes op de huid : eerst gezicht en daarna romp en ledematen 

diagnose: antistoffenbepaling in het bloed

meestal op basis van symptomen 

Behandeling 

gaat vanzelf weer over 

je kan rode hond maar een keer krijgen 

Rode hond in eerste 3 maanden van zwangerschap veroorzaakt een miskraam 

Kan je gevaccineerd worden voor rode hond

1. Ja
2. Nee

Waterpokken (varicella)

veroorzaakt door varicella-zostervirus

incubatietijd van 2 -3 weken 

voor de symptomen optreden is het al besmettelijk tot vijf dagen na optreden huiduitslag 

mag naar school (als het zich niet ziek voelt)

Gordelroos: wanneer het varicella-zostervirus in een zenuwcel blijft sluimeren kan het op een latere leeftijd uitbreken als gordelroos 

Symptomen 

koorts en niet lekker voelen

uitslag eerst op de romp dan naar gezicht en ledematen 

vlekjes worden met vocht gevulde blaasjes 

dan korstvorming 

huiduitslag jeukt

diagnose 

huidinspectie

Behandeling: geen

wel talk tegen de jeuk

littekens door kapot gekrabte bultjes 

Bestaat er vaccinatie tegen waterpokken

1. ja
2. nee

Na hoeveel vaccinaties ben je beschermd (83%)

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Gordelroos 

wanneer waterpokkenvirus  actief wordt

symptomen bij 1 huidzenuw. 

pijnlijk en rood: gaat vanzelf weer over 

Symptomen

pijnlijke huiduitslag (romp, armen of benen)

ziek en koorts 

Diagnose: huidinspectie en anamnese 

vocht van blaasjes onderzoeken op het virus 

Prognose 

meestal geneest het vanzelf 

zinkoxide olie : indrogen 

bij pijn: paracetamol 

soms zijn de zenuwen in de huid aangetast

Gordelroos kan meerdere malen terugkomebn 

hoe heet het waterpokken virus

1. varicella-zostervirus
2. varicella virus
3. zostervirus

De vijfde ziekte (erythema infectiosum)

huiduitslag en koorts

bij kinderen 2-12 jaar (kan uitmonden in epidemie)

incubatietijd: 5-14 dagen 

ziekte duurt 1-3 weken 

symptomen 

rode wangen met grillige roze vlekjes 

verspreiden naar romp, billen armen en benen

koorts 

vlekjes kunnen jeuk veroorzaken 

soms gewrichtsklachten 

diagnose

huidinspectie 

Behandeling:

koortsverlagende medicatie/pijnstillers

antihistaminica, afspoelen huid 

Ziekte keert niet terug 

zesde ziekte (exanthema subitum)

veroorzaakt door een virus ( via speeksel volwassenen)

incubatietijd: 7-21 dagen 

kinderen: 6 maanden - 3 jaar oud 

Symptomen: hoge koorts (3-5 dagen) daarna niet jeukende huiduitslag (romp en ledematen ) verdwijnt vanzelf 

Diagnose

kijken naar de symptomen 

Behandeling: koortsverlagende medicatie

Prognose

Ziekte komt niet terug

Meningokokken 

zeer ernstige infectieziekte 

veroorzaakt door bacterie meningokok 

kans op hersenvliesontsteking of bloedvergiftiging 

Symptomen:

verkoudheid, hangerig grieperig, koorts, nekstijfheid, niet weg drukbare puntjes in de huid

Diagnose

bloedonderzoek 

liquor 

opname ziekenhuis: iv antibiotica

als je niets doet : kans op overlijden 

Spruw

schimmelinfectie in de mond baby

door candidaschimmel

Symptomen: witte vlekjes, onrustig drinken (pijn)

Diagnose: inspectie mond

behandeling

antischimmel middel (ook voor moeder als ze bv geeft)

luieruitslag

veroorzaakt door vocht bij de billen (niet droog) 

Symptomen: rode en pijnlijke huid bij de billen 

Diagnose: huidinspectie 

Behandeling: reinigen met water, dan goed droog deppen met hydrofiele doek (droog aan de lucht)

12.5 Aandoeningen aan oren en ogen 

Oorontsteking 

door virussen en bacteriën 

middenoorontsteking: na verkoudheid: buis van Eustachius gaat dicht door zwelling; geen beluchting middenoor: dus bacteriegroei

Symptomen 

oorpijn, koorts, verkouden en hoesten 

diagnose: otoscoop oor bekijken

Behandeling: antibiotica of oordruppels 

of trommelvliesbuisjes: (beluchting middenoor)

Vaker: kno arts 

Scheelzien (strabismus)

als de ogen niet dezelfde kant opkijken 

meestal familiair / te lange of te korte oogspiertjes of onscherp zien 

Symptomen:

dubbel zien, moe en lui oog (hersenen zetten 1 oog uit)

Diagnose

doorverwijzing oogarts: onderzoek naar gezichtsvermogen, stand en samenwerking ogen

Behandeling :

dragen prismabril, oefeningen, operatie (oogspieren aanpassen) evt goede oog afplakken 

12.6 Aandoeningen spijsverteringskanaal

Diarree: door virus of bacterie 

rotavirus, norovirus

andere ontstekingen kunnen ook samen gaan met darmklachten

symptomen 

waterig (door virus), gaat gepaard met braken, tempverhoging en luchtweginfectie

bloederig en slijmerig (bacterieel) buikpijn en koorts

(verhoging crp waarde bloed)

Behandeling

voldoende vocht intake  (ORS)

makkelijk verteerbaar voedsel 

Verschijnselen uitdrogen: sufheid, geen energie, huidturgor, donkere urine, droge mond 

extra onderzoek nodig 

- uitdroging

- bloed bij diarree

- overgeven (geen vocht binnen)

- diarree houdt aan

- zwakke algehele conditie

slap, apatisch

- jonger dan 6 maanden 

Schisis (gespleten gehemelte)

vormen

- lipspleet (spleet beperkt zich tot bovenlip)

- lip-kaakspleet ( bovenlip en kaak)

- lip-kaak-gehemeltespleet 

- gehemeltespleet 

Symptomen

zichtbaar

problemen met de voeding( niet slilkken en niet zuigen kunnen)

problemen met spraak (als ze ouder worden) 

gebit: bovenkaak groeit minder goed 

Behandeling 

traject van operaties (schisis team)

logopedie 

Baby: krijgt sondevoeding 

Vragen ?

Maak vraag 8-23