2324_M4_examentraining_functie inleiding_formuleren

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

M4 CSE

Examentraining

• functie van de inleiding
  
• hoofdgedachte
• formuleren
• Poëzie-analyse 'Een liedje voor een oude hoer' van E. duPerron

Wat is de functie van de inleiding?

Straling: hele bevolking onvrijwillig proefkonijn 

(2007 I)

(1) Een man die vaak zijn mobieltje gebruikt, heeft een slechte kwaliteit sperma, blijkt uit een Hongaars onderzoek. En kinderen die veel televisie kijken, raken eerder in de puberteit, zo bleek uit een onderzoek van de universiteit van Florence. Niet omdat zij psychisch worden beïnvloed door de series die ze zien, maar omdat door de straling  van het apparaat de productie van het hormoon melatonine afneemt. Dat hormoon gaat de vroegtijdige seksuele rijping bij kinderen tegen. 

De schrijver leidt in alinea 1 het onderwerp van de tekst in. Op welke manier doet hij dat?

1. de aanleiding noemen voor het schrijven van de tekst
2. deskundigen uit het stralingsonderzoek voorstellen
3. een pakkend detail noemen uit de rest van de tekst
4. voorbeelden geven bij het centrale probleem van de tekst

Wat is de functie van de inleiding?

De vraag

Het onderwerp van een tekst kan worden ingeleid door:

1.  een korte samenvatting vooraf te geven;
2. de aanleiding te noemen tot het schrijven van de tekst.
3. introduceren van een deskundige;
4. enkele belangrijke vragen stellen over het onderwerp.

Hoe wordt het onderwerp van deze tekst 'Het muzikale brein' ingeleid?

Alledaagse helden (2008 I)

(1) Ze wagen hun leven om kinderen uit een brandend huis te halen of slachtoffers uit een autowrak te hijsen. Zonder nadenken trappen ze  die deur in of springen ze in het ijskoude water en toch vinden ze het achteraf niets bijzonders.

alinea 2

(2) Moederziel alleen zwierf de 12-jarige Samuel over het Poolse platteland. Het was augustus 1942 en volop oorlog. Hij zou het zeker niet hebben overleefd, als hij na twee dagen lopen niet zijn heldin was tegengekomen. Malwina, een vriendelijke Poolse boe15 renvrouw, redde het joodse jongetje met gevaar voor eigen leven. Ze leerde hem zich voor te doen als een katholiek, gaf hem een andere naam en nieuwe kleren. Zo overleefde hij de 20 oorlog. Samuel Oliner is inmiddels 74, woont in Californië en is een gerespecteerd professor in de sociologie geworden.  Hij deed o.a. onderzoek naar de persoonlijkheid van mensen die belangeloos hun eigen leven riskeren om anderen te helpen. Onlangs verscheen er een door hem geschreven boek

over. persoonlijkheid van mensen die belangeloos hun eigen leven riskeren om anderen te helpen. 

De vraag

Het onderwerp van een tekst kan worden ingeleid door:

1.  een korte samenvatting vooraf te geven;
2. de aanleiding te noemen tot het schrijven van de tekst.
3. introduceren van een deskundige;
4. enkele belangrijke vragen stellen over het onderwerp.

Hoe wordt het onderwerp van deze tekst 'Het muzikale brein' ingeleid?

Hoe wordt het onderwerp van deze tekst in alinea 2 ingeleid?

1. door 1 en 2
2. door 2 en 3
3. door 3 en 4
4. door 1 en 4

Wat is de functie van de inleiding?

Hersenwerk (2009 I)

(1) Pech voor diegenen die altijd maar roepen dat ze er niets aan kunnen doen, omdat ze nu eenmaal zo zijn. Ze kunnen er wél wat aan doen. Kun je niet piano5 spelen wegens gebrek aan talent? Daar is wat aan te doen. Je moet gewoon je hersenen veranderen. Kan dat? “Ja”, zegt psycholoog Margriet Sitskoorn. Zij schreef het boek Het maakbare brein, 10 met als hoopgevende ondertitel: ‘Gebruik je hersens en word wie je wilt zijn’. Ik sprak met haar en stelde haar enkele vragen. 

Op welke manier wordt het onderwerp van de tekst in alinea 2 ingeleid?

1. door de aanleiding te noemen voor het schrijven van de tekst
2. door de mening van Monique Kitze over het boek weer te geven
3. door uit te leggen voor wie de tekst bedoeld is
4. door vooraf een volledige samenvatting van de tekst te geven

Wat is de functie van de inleiding?

Elke stad zijn wolkenkrabber (2009 II)

(1) Bijna elke week komt er een verdieping bij. Nog even en de

Boulevardtoren dichtbij het Enschedese stadshart nadert zijn

hoogste punt. Zijn negentig meter zal slechts een paar jaar de skyline van de voormalige textielstad in zijn eentje domineren. Als alles volgens plan verloopt, verrijst verderop een grotere broer van 120 meter. 

Hoe wordt het onderwerp van de tekst 'Elke stad zijn wolkenkrabber' ingeleid?

1. met een korte geschiedenis over het onderwerp
2. met een korte samenvatting vooraf
3. met een mening van een deskundige over het onderwerp
4. met een voorbeeld van het onderwerp van de tekst

Persoonsvorm tegenwoordige tijd
(worden) De geplande vergadering ... verzet naar morgen.

Persoonsvorm tegenwoordige tijd/verleden tijd
(vergoeden) Mijn baas .... alle onkosten. (vt)

Persoonsvorm tegenwoordige tijd/verleden tijd
(vergoeden) ... je baas ook alle schade?

Persoonsvorm tegenwoordige tijd/verleden tijd
(vergoeden) ... jij de bij jou in rekening gebrachte kosten?

Spelling a, e, i, ie, o of u

De rep_ratie van de wasmachine.

Spelling a, e, i, ie, o of u

Respect_velijk Utrecht en Soest bezoeken.

Stijl hun of zij

... hebben daar geen tijd voor.

Stijl hun of zij

Wij hebben ... een appje gestuurd.

Stijl hun of zij

Ik weet niet of ... dat durven te vragen.

Het lied van een oude hoer

Amanda, je jaren,

Je grijzende haren,

Je vingers als scharen

Deren mij geen zier,

Want slechts in jouw armen

Kan men zich zóó warmen,

Een hoorn in je darmen

En geil als een stier.

Uit hoeveel versregels bestaat de eerste strofe?

1. 6 - sextet
2. 7 - septet
3. 8 - octaaf
4. 5 - kwintet

In de eerste strofe is er sprake van ...

1. eindrijm
2. assonantie
3. alliteratie
4. alledrie

In de eerste strofe wordt gebruik gemaakt van eindrijm. Welk rijmschema hoort hierbij?

1. aa-bb-cc-dd
2. aaa-b-ccc-b
3. aaa-c-ddd-c
4. a-bbb-a-ccc

In de eerste strofe wordt er gebruik gemaakt van twee vergelijkingen-met-als. Welke zijn dat?

1. je grijzende haren
2. je vingers als scharen
3. een hoorn in je darmen
4. zo geil als een stier

In de eerste strofe is sprake van assonantie. Wat is de assonantie?

1. Amanda - jaren
2. je - jaren
3. zich - zóó
4. geil - stier

In de eerste strofe is sprake van alliteratie. Wat is de alliteratie?

1. armen - warmen - darmen
2. je - jaren zich - zóó
3. grijzende haren
4. geil - stier

tweede strofe

De paarsroode randen

 Om je oogen, je tanden

 Zoo zwart als je schande

 Van hoer lang-verrot,

 't Is niets, want je prammen,

 Je tepels als krammen,

 Je dijen als hammen

 Zijn 't hoogste genot.

Tweede strofe
Wat wordt bedoeld met 'prammen'?

In dit gedicht staan veel vergelijkingen. Welke vergelijkingen staan in de tweede strofe?

Derde strofe

Zoolang je kunt graaien

 Naar ballen, doen laaien

 De lullen, en draaien

 Ze glad in je hel,

 Zoolang zal je blijven

 Het Wijf van de wijven

 Die wrijven de stijven

 Tot lappen rauw vel.

Is het rijmschema gelijk aan de eerste strofe (aaa-b-ccc-b)?

1. ja
2. nee

Vierde strofe

De gretige lippen

 Die niets laten glippen,

 De sliertende slippen

 Van je kale trut,

 Hebbe' op alle wijzen

 De wortels, radijzen,

 Komkommers, saucijzen,

 Geslikt en beschut.

Staat er in de vierde strofe een opsomming?

1. ja
2. nee

Uit hoeveel delen bestaat de opsomming?

1. 2
2. 3
3. 4
4. 5

Vijfde strofe

Maar wat mij doet branden

 En valle' in je handen,

 Ten spijt van Yolande

 Zoo blank en zoo blond,

 Het zijn je twee billen

 Die persen en drillen

 Als mijn pijl mag trillen

 In 't gat van je kont!

Hebben alle strofen (ongeveer) hetzelfde rijmschema?

1. ja
2. nee

Stijlfiguren

• Tegenstelling

• Herhaling

• Paradox

• Opsomming

• Pleonasme

• Tautologie

• Hyperbool

• Retorische vraag

Is er in dit gedicht gebruik gemaakt van stijlfiguren?

1. ja
2. nee

Beeldspraak

• Vergelijking-met-als

• Vergelijking-zonder-als

• Metafoor

• Metonymia

• Personificatie

Is er sprake van beeldspraak in dit gedicht?

1. ja
2. nee

Poëzie-analyse

Vul het Poëzie-analyseformulier in

Staat een onderdeel niet in het gedicht?

Bedenk dan een voorbeeld van dat onderdeel en leg het begrip uit.