H6.4

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Relaties tussen soorten

Leerdoelen:

Herkennen relaties in een voedselketen en voedselweb

Herkennen en beschrijven verschillende relaties tussen organismen

Uitleggen hoe ziekten en persistente gifstoffen een ecosysteem beïnvloeden

Herbivoren

Carnivoren

Predatie

Omnivoren

Predatoren

Predator-prooirelatie

Voedselketen

Voedselweb

Accummulatie

Persistent

Symbiose:

 mutualisme - commensalisem - epifytisme - parasitisme 

6.4 relaties tussen soorten

Herbivoor

Carnivoor

Omnivoor

Voedselketen

Voedselweb

Zet de volgende organismen in de juiste volgorde om een voedselketen te vormen.

Hoeveel schakels heeft de langste keten in het voedselweb in bron 18?

1. 3
2. 4
3. 5
4. 6

Waarom is een voedselketen bijna nooit langer dan max. 10 schakels en vaak minder?

Voedselrelaties

populatieschommelingen

Rood = prooidier 

Groen = predator

Bijvoorbeeld:

luizen - lieveheersbeestjes

veldmuizen - steenuil of kerkuil

schaap - wolf

Noem drie factoren die van invloed kunnen zijn op de grootte van de populatie prooidieren.

Voedselrelaties

Accumulatie van persistente stoffen

In welke organismen tref je door accumulatie de hoogste concentratie gifstoffen per kg lichaamsgewicht aan?

1. mosseletende vogels, mosselen
2. roofvis, visetende vogels, visetende mens.
3. plantaardig plankton, dierlijk plankton
4. bodemfauna-etende vis, plankton-etende vis, roofvis

Symbiose

= langdurig samenleven van individuen van verschillende soorten

Mutualisme:  +/+

Commensalisme:  +/0  

Parasitisme: +/-

Relaties in het nevelwoud van Belize

 Een filmer maakte een film voor National Geographic over het nevelwoud in het Midden-Amerikaanse Belize. Daar komen allerlei relaties tussen dieren van verschillende soorten voor, die in de film worden getoond.

 Zo volgen miervogels trekmieren op hun niets ontziende rooftocht en consumeren daarbij insecten die voor de trekmieren op de vlucht zijn.

Welke ecologische relatieterm is het meest van toepassing op de relatie tussen trekmier en miervogel (op volgende pagina MC vraag).

 

Welke ecologische relatieterm is het meest van toepassing op de relatie tussen trekmier en miervogel?

1. Commensalisme
2. Mutualisme
3. Parasitisme
4. Predatie

De vlinder Melinia volgt op zijn beurt de miervogel: uit diens uitwerpselen neemt de vlinder urinezuur op. Die stof blijkt voor de vlinder essentieel voor de gezondheid.

Welke ecologische relatieterm is het meest van toepassing op de relatie tussen miervogel en vlinder?

1. Commensalisme
2. Mutualisme
3. Parasitisme
4. Predatie

Huiswerk

Lees 6.4 door

Maak gewone opgaven (dus zonder pijltjes en sterren)