Les 5 PJB - Rechtspraak

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 1

Rechtspraak

Politiek-juridisch Burgerschap

Les 8

Ben je weleens in aanraking geweest met justitie?

Ja

Nee

Begrippen

• Rechtspraak
• Rechtszaak
  
• Rechters 
  
• Openbaar ministerie
  
• Hoger beroep
  
• Strafblad 
• VOG
  

Wie is wie?

1. Verdachte
2. Rechter
3. Advocaat
4. Getuige(n)
5. Pers
6. Publiek
7. Officier van Justitie
8. Griffier

Officier van Justitie

Getuige(n)

Verdachte

Advocaat

Griffier

Rechter

Pers

Publiek

Rechtspraak

Rechtspraak is het proces waarin een rechter een oordeel  vormt (= vonnis uitspreekt) over een rechtszaak. De rechter spreekt recht door een rechterlijke uitspraak te doen die bindend is voor de partijen die betrokken zijn bij de rechtszaak.

Belangrijk(e) begrip(pen)

Rechter: Persoon die tijdens een rechtszaak bepaalt wie er gelijk heeft, die bepaalt of de wet is overtreden en die een straf kan opleggen.

Rechters

Rechters;

   - behandelen iedereen gelijk;

   - zijn onafhankelijk;

   - zijn onpartijdig;

   - zijn objectief.

   - worden benoemd voor het leven (tot 70 jaar).

Rechtspraak

Blz 181 boek

Wel of niet naar de rechter?

• Seponeren =niet vervolgen
• Schikken of transactie =boete geven
• Vervolgen =rechtszaak

Verdachte

Wanneer is iemand “ verdachte”? Als er een redelijk vermoeden is dat iemand een strafbaar feit heeft gepleegd. 

Wanneer is er sprake van een redelijk vermoeden?
- Als je op heterdaad betrapt bent.
- Als er aangifte is gedaan en jouw naam is genoemd.

Overtreding vs. misdrijf

De wet bepaalt of een strafbaar feit een misdrijf of een overtreding is.

• Overtredingen zijn licht strafbare feiten, zoals vandalisme en openbare dronkenschap. (> 12, soms een strafblad)
• Misdrijven zijn zwaardere strafbare feiten, zoals moord, diefstal en verkrachting (> 12, altijd een strafblad!)

Wat is het doel van straffen?

Doel van straffen (1)

1. Afschrikking van de dader en de samenleving: als je een dader een hoge straf geeft, hoop je dat de dader daarvan schrikt en geef je meteen ook het goede voorbeeld aan de samenleving.

2. Heropvoeding/ resocialisatie: het opnieuw aanleren van waarden en normen. 

Doel van straffen (2)

3. Beveiligen van de samenleving: zolang de dader vastzit kan hij niet opnieuw criminaliteit plegen.

4. Wraak: als iemand iets bij jou heeft gedaan, wil jij iets terug doen. Bijv.: buurman laat hond tegen mijn bloemen plassen, ik giet vergif op zijn bloemen.

Let op: in Nederland mag je niet voor eigen rechter spelen, dat is strafbaar!!

Wat is een VOG?

Verklaring omtrent gedrag

Voor een (nieuwe) baan is vaak een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) nodig. In sommige branches, bijvoorbeeld de kinderopvang, is dit zelfs wettelijk verplicht. Justis handelt de VOG-aanvragen af en is de enige instantie in Nederland die de VOG afgeeft.
Een VOG is een verklaring waaruit blijkt dat uw (justitiële) verleden geen bezwaar vormt voor het vervullen van een specifieke taak of functie in de samenleving. Bij de beoordeling van een VOG-aanvraag kijkt Justis of u strafbare feiten op uw naam heeft staan die een risico vormen voor de functie of het doel waarvoor u de VOG aanvraagt.

Quizvraag
Hoe heet de "vrouwe" die symbool staat voor rechtspraak?

1. Aphrodite
2. Libertitia
3. Justitia
4. Athena

Quizvraag
Wat wordt er bedoeld met "rechtspraak"?

1. Beslissing van de rechter in het geval van een strafbaar feit
2. Beslissing van de rechter in het geval van een conflict
3. Beslissing van de rechter in het geval van een conflict of een strafbaar feit
4. Anders, ...

Quizvraag
Welke van deze voorwaarden zijn onderdeel van eerlijke rechtspraak?

1. Iedereen wordt gelijk behandeld
2. Rechters zijn onafhankelijk
3. Rechters zijn onpartijdig
4. Rechters zijn objectief

Stelling: De Rechtspraak in Nederland is een eerlijk proces.

1. Eens
2. Oneens

Wat heb je geleerd in deze les?

Zijn er nog vragen?