§4.1 De maatschappij verandert

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Mededelingen vooraf:

• Lange afwezigheid
• Toetsweek?
• Niet praten door de uitleg heen.
• Je werk doen wordt beloond.

4.1: Massacultuur en Amerikanisering

§4.1 De maatschappij verandert

Zorg dat je §4.1 thuis leest en open hebt liggen (blz. 86-89)

• Hoe was het leven vlak na de Tweede Wereldoorlog?
• Op welke manier kwam er een consumptiemaatschappij en veranderde de cultuur?
• Welke invloed had Amerika?

Wat is cultuur?

• Alles wat de mens maakt.
• Dus ook alles wat een mens draagt, koopt en hoe hij zich gedraagt.
• In Nederland sterk beïnvloed door Amerika. 

Puinruimen en vooruitkijken:

Na WOII stond wederopbouw centraal (1945-1950)

•  Steden waren verwoest en er waren te weinig woningen.
• Er kwam een babyboom
• Fabrieken en wegen moesten hersteld worden. 

• Mede door Marshallhulp kwam wederopbouw goed op gang. 
• Zuinigheid en vleit waren belangrijk bij wederopbouw.

De was:

Duiven als eten:

Consumptie en massacultuur:

Tweede helft jaren 50:

• Mensen kopen luxe goederen ==> ontstaan van consumptiemaatschappij.
• Er ontstond door de consumptiemaatschappij ook een massacultuur: door de televisie bereiken nieuwe producten iedereen. Een cultuur waarin iedereen meedoet en veel producten koopt.

Amerikanisering:

Voor 1950: Cultuur en gedrag bepaald door vrienden, familie en klasgenoten.

Na 1950: Films uit de Verenigde Staten beïnvloedden onze cultuur.

Dit leidt tot: Amerikanisering. Dit betekent de beïnvloeding van de Nederlandse cultuur door de Amerikaanse massacultuur.

Welke past hier niet tussen?

Informatie wordt steeds belangrijker

• In de jaren 60 neemt de welvaart steeds meer toe.

• Eind jaren 80 komen er steeds meer tv zenders ==> hierdoor ontstaat er een informatiesamenleving

• In de jaren 80 komen ook de eerste pc's op de markt en in de jaren 90 zijn steeds meer mensen verbonden met het internet.

Stamppot is een voorbeeld van:

1. Amerikanisering
2. Cultuur
3. Massacultuur
4. een Duitse traditie

Netflix is een voorbeeld van:

1. Een informatiesamenleving
2. een gratis streamingdienst.
3. Consumptiecultuur
4. Amerikanisering

Wat betekent cultuur?

1. Alles wat de aarde heeft gemaakt.
2. Alles wat door de mens is gemaakt en hoe hij/zij zicht gedraagt.
3. Alles wat door Meneer Duizendstra is gemaakt.
4. Alleen het gedrag van mens.

Het internet is een voorbeeld van een.. (welke past het best)

1. Consumptiecultuur
2. Amerikanisering
3. Massacultuur
4. Productiesamenleving

4.3: Jongeren willen een eigen leven

• Waardoor ontstaan er jongerenbewegingen?
• Wat zijn provo's, nozem's en hippies?
• Hoe leidt dit tot ontkerkelijking? 
  

Hoe ontstaat de jeugdcultuur:

• Meer vrije tijd (5 dagen p.w. werken)
• Hogere lonen.
• Minder sociale controle 

Gevolg: Mensen gaan eigen keuzes maken en lol trappen!

Jeugdculturen:

Nozems

Gabbers

Provo's 

Hippies

Jeugdculturen:

Nozems: Tegen het gezag, dragen van vetkuiven en leren jacks, luisteren naar rock-muziek.

Nozems: 

• Tegen het gezag, ze dragen vetkuiven en leren jacks, luisteren naar rock-muziek.
• Kwamen uit de arbeidersklasse. 
• Provo's willen vooral vrijheid en geen verantwoordelijkheden.

Provo's: 

• Willen het gezag  provoceren(zonder geweld) en hen daarmee uitlokken geweld te gebruiken. Demonstreren actief.
• Vooral rijke jongeren.
• Milieubewust en bemoeien zich met politiek (links en tegen oorlog)

Hippies:

• Tegen milieuvervuiling, oorlog en kernwapens en verafschuwde het burgerlijk bestaan. Droegen daarom tweedehandskleding.
• Rijke en arme hippies.
• Voor vrije seks, legaliseren hasj/wiet en woonden in kraakpanden.

Ontkerkelijking:

•  Jongeren krijgen andere opvattingen dan hun ouders die de oorlog hadden meegemaakt.
• Andere opvattingen dan de Kerk over de rol van man en vrouw en seksualiteit.
• Gevolg: Mensen stoppen naar de kerk te gaan. Dit is ontkerkelijking.

De moeder van Meneer Duizendstra roept dit in 1963: De Vietnam-oorlog is slecht, onze ouders zijn stom hierin mee te gaan! Als straf frustreer ik ze door van huis weg te lopen, in een eigen community te gaan wonen en kapotte kleding te dragen. Tot welke jongerenstroom behoort zij?

1. Nozem's
2. Provo's
3. Gabbers
4. Hippies

De opa van Raf roept dit in 1964: Ik ga even naar The Beatles luisteren en straks op mijn motor touren. Ik ben even helemaal klaar met het gezeik van mijn ouders. Tot welke jongerenstroom behoort hij?

1. Gabbers
2. Hippies
3. Nozem's
4. Provo's

De oma van Lisa roept dit: de politiek moet stoppen met die belachelijke oorlog in Vietnam te steunen. Waarom zorgen ze eerst niet dat het schoner is op straat? Wij gaan vreedzaam protesteren op de Markt in Sittard. Wedden dat we hen kunnen uitlokken geweld te gebruiken? Tot welke jongerenstroom behoort zij?

1. Provo's
2. Nozems
3. Gabbers
4. Hippies

In de film Grease zien we een typische kleding en haarstijl bij de acteurs. Tot welke jongerencultuur behoren zij?

1. Provo's
2. Nozem's
3. Gabbers
4. Hippies

Gabbers

Provo's

Hippies

Nozem's

Zijn rijk en protesteren geweldloos

Geven voornamelijk om vrijheid en geen verantwoordelijkheid

Hakken er flink op los

Wiet en seks met iedereen is oké!

4.4 en 4.6: Vrouwenbeweging en Verzuiling

• Wat is de Tweede feministische Golf en hoe ontstaat deze?
•  Wat hebben de Dolle Mina's bereikt?
• Wat is verzuiling en hoe ontstaat dit?

Tweede Feministische Golf:

• De strijd die vrouwen voeren om bestaande man-vrouw rollen te doorbreken.

Zij willen:

1. Gelijke kansen opleiding en werk.

2. Verandering Man-vrouw rollen.

3. Gelijke beloning bij gelijk werk.

De Dolle Mina's:

• Actiegroep uit de Tweede golf: Demonstreren voor recht op abortus, vrouwen die manager worden, ziektekosten voor de pil. 

Regering luistert naar hun eisen met wetten:

1. Geen aparte jongens en meisjesscholen.

2. Echtscheiding wordt makkelijker.

3. Zelfde baan, zelfde loon.

4. Abortus wordt mogelijk.

Verzuiling 1890-194

• Verdeling van de samenleving in groepen met eigen politieke partij of geloof. 
• Elke zuil ging alleen met elkaar om, en niet met de andere zuilen.
• Toetstips: je moet elke zuil (bovenste naam) kennen.

Ontzuiling:

• Verzuiling stopt door:

1. Meer welvaart en individualisering
2. Beter onderwijs
3. Jongerencultuur en minder invloed van de Kerk.

Lees thuis pagina 103 en 104 nog eens door.

Meneer Duizendstra's achterneef Meneer Devies is lid van de PvdA en leest graag het Parool. Vroeger ging hij naar een openbare school. Tot welke zuil behoorde hij?

1. Katholiek
2. Liberaal
3. Protestant
4. Socialist

De moeder van Lynn ging vroeger naar een school waar de Bijbel belangrijk was. Ze las graag de krant genaamd de Trouw. Ze keek vooral naar de Evangelische omroep (EO) op TV.
Tot welke zuil behoorde zij?

1. Katholiek
2. Liberaal
3. Protestant
4. Socialist

De vader van Brooklyn las vroeger vaak de Telegraaf en stemde op de VVD. Ook zat hij op een openbare school. Tot welke zuil behoort hij?

1. Katholiek
2. Liberaal
3. Protestant
4. Socialist

Wat wilden vrouwen tijdens de Tweede Feministische Golf bereiken?