Les 4 betogende tekst, argumenten, kritisch lezen, verwijswoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Lezen

Doelen

Aan het eind van de les weet je:

- wat een betogende tekst is

- hoe een betogende tekst is opgebouwd

- wat een argument/tegenargument is

- hoe je kritisch moet lezen

- wat verwijswoorden zijn

- een nieuw tekstverband: oorzaak/ gevolg

De volgende tekstsoorten kennen we:

• informatieve teksten (= feitelijke informatie geven, bijv. nieuwsbericht, sportverslag, interviewverslag)
• betogende teksten (= je mening geven en toelichten met argumenten met als doel de lezer overtuigen van je mening, bijv. een tekst over zwarte piet) 
• activerende teksten (= lezer aanzetten tot handelen, bijv. reclame/oproep)
• amuserende teksten (= vermaak, bijv. een mop/boek/gedicht)
  

Dus...

• informatieve tekst:
• lezer informeren
• geen mening van de schrijver

• betogende tekst:
• lezer overtuigen,
• wel mening van de schrijver

Betogen: vaak 3 deling

• inleiding-> onderwerp noemen en aangeven wat hij ervan vindt
• kern-> argumenten
• slot-> conclusie of samenvatting

tegenargument

De schrijver benoemt eerst een argument tegen de mening. Hij probeert het argument tegen de mening te weerleggen.

Welke leesstrategie?
In kranten en tijdschriften zoeken naar geschikte artikelen over het onderwerp van je werkstuk.

1. zoekend lezen
2. globaal lezen
3. oriënterend lezen
4. kritisch lezen

Je leest:
een recept voor appeltaart

1. grondig en intensief lezen
2. Studerend lezen
3. Globaal lezen
4. Kritisch lezen

Kritisch lezen

Niet alle informatie is betrouwbaar. Stel jezelf vragen als:

• Is de bron betrouwbaar?
• Is de schrijver deskundig t.a.v. het onderwerp?
• Wat is het doel van de tekst/website?
• Is de informatie actueel (genoeg)?
• Hoe is het taalgebruik? Veel spellingsfouten?

Oorzaak – gevolg

door, doordat, daardoor, waardoor, te danken aan, zodat, met als gevolg

Opsomming

en, ook, ten eerste,

ten tweede, vervolgens

Tegenstelling

echter, maar, daarentegen, hoewel, toch, tenzij

Waar wordt het goede verwijswoord gebruikt?

de aanvoerder

1. deze aanvoerder
2. dit aanvoerder

Waar wordt het goede verwijswoord gebruikt?

de conclusie

1. deze conclusie
2. dit conclusie

Waar wordt het goede verwijswoord gebruikt?

het experiment

1. deze experiment
2. dit experiment

Waar wordt het goede verwijswoord gebruikt?

het publiek

1. deze publiek
2. dit publiek

Waar wordt het goede verwijswoord gebruikt?

het tekort

1. deze tekort
2. dit tekort

Waar wordt het goede verwijswoord gebruikt?

het glazuur

1. dat glazuur
2. die glazuur

Waar wordt het goede verwijswoord gebruikt?

het schema

1. dat schema
2. die schema

Waar wordt het goede verwijswoord gebruikt?

het watermerk

1. dat watermerk
2. die watermerk

De jongen ..... met Ilona zit te kletsen, heet Leonardo.

1. dat
2. wat
3. die

Waar is mijn fiets? ..... staat buiten.

1. die
2. dat
3. wat

Het kleed ..... daar ligt, is van mijn moeder geweest.

1. wat
2. die
3. wie
4. dat