Het urinestelsel 2024

• Directe zorg
• Beroepsopleiding

Het uitscheidingsstelsel

De belangrijkste uitscheidingsorganen?

Het 

uitscheidingsstelsel

Uitscheidingsorganen

Het 

uitscheidingsstelsel:doelen

Er wordt van jou verwacht dat je…

• Aan de hand van een afbeelding de delen van het urinewegstelsel kan aanduiden en benoemen
  
• Aan de hand van een afbeelding de delen van de nier kan aanduiden en benoemen
  
• De ligging van de nier kan aanduiden op het lichaam
  

Het 

uitscheidingsstelsel:doelen

Er wordt van jou verwacht dat je…

• Stapsgewijs kan uitleggen hoe urine wordt gevormd tot aan de mictie
  
• Kan opsommen in welke twee delen van de nier het bloed wordt gezuiverd
• Enkele voorbeelden kan geven van stoffen die uit het bloed gehaald worden en via de nieren worden uitgescheiden
• De functie van de nieren kan opsommen

Bouw van het van het urinewegstelsel

1: Bijnier

2: Nier

3: Nierbekken

4: Urineleider

5: Blaas

6: Urinebuis

Onderdelen van het urinewegstelsel: de nieren

Zitten aan de rugzijde achter de onderste ribben.

Onderdelen van het urinewegstelsel: de nieren

+-: 12 cm

+-: 160 gram

Onderdelen van het urinewegstelsel: de nieren

Dwarsdoorsnede van de nier

a. Nierkapsel

b. Nierschors

c. Niermerg

d. nierbekken

e. nierslagader en nierader

f. urineleider

Het 

uitscheidingsstelsel: herhaling

De onderdelen van het urinestelsel:

 de nieren

• Ligging en uitzicht
• Anatomie en fysiologie

Onderdelen van het urinewegstelsel: de nieren

Filteren van het bloed

Elke nier heeft ongeveer 1 miljoen nierfilters (nefronen)

Onderdelen van het urinewegstelsel: de urineleider 

Urineleider: 25 tot 30 cm lang

Het 

uitscheidingsstelsel: herhaling

De onderdelen van het urinestelsel:

 de urineleider

• Ligging en uitzicht

Het 

uitscheidingsstelsel: herhaling

De onderdelen van het urinestelsel:

 de urineblaas

• Ligging en uitzicht
• Functie

Onderdelen van het urinewegstelsel : de urineblaas

urineblaas: tijdelijke opslag van urine

Het 

uitscheidingsstelsel: herhaling

De onderdelen van het urinestelsel:

 de urinebuis

• Ligging en uitzicht
• Functie

Dwarsdoorsnede vrouw

Dwarsdoorsnede man

Onderdelen van het urinewegstelsel : de urinebuis

Functie van de nieren

Functie van de nieren

Functie van de nieren

Afvalstoffen verwijderen

Onder controle houden van de bloeddruk(renine)

Voorkomen van bloedarmoede

Het maken van voldoende actief vit D

Zorgen voor de goede hoeveelheid water en zouten in je lichaam

Wat is geen uitscheidingsorgaan?

1. Hart
2. De huid
3. Long
4. Nier

Blaas

Urineleider

Nier

Nierslagader

Nierader

Urinebuis

Welke kleur hebben de nieren?

1. Roze
2. Rood
3. Bruin
4. Paars

Hoe zien de nieren eruit?

1. bolvormig
2. boonvormig
3. eivormig
4. geen idee

Nieren : sleep de onderdelen naar de juiste plaats

niermerg

nierschors

urineleider

nierslagader

nierader

nierbekken

Via welk bloedvat komt het bloed met zuurstof, voedingsstoffen en afvalstoffen in de nier?

1. nierslagader
2. nierader
3. haarader
4. haarvaatjes

Welke stoffen worden uit het bloed gehaald en via de urine uitgescheiden?

De nieren

• Welke afvalstoffen? 
•  overtollig water
• bestanddelen van medicijnen
• Zouten
• kleurstoffen
• vitaminen
• resten van bestrijdingsmiddelen

Het 

uitscheidingsstelsel

De onderdelen van het urinestelsel: 

• Stapsgewijze uitleg van de urinevorming

Het bloed komt via de ........................in de nieren

1. nierader
2. longen
3. nierslagader
4. lever

Het bloed wordt gezuiverd in het ..................................................

1. niermerg
2. nierbekken
3. nierkapsel
4. nierschors

urine wordt gevormd en komt in ...........................terecht

1. de urinebuis
2. de urineleider
3. de blaas
4. nierbekken

De....................wordt gevuld

1. de urinebuis
2. de sluitspier
3. de blaas
4. de bekkenbodemspier

De....................ontspant op bevel en de blaas trekt samen

1. de blaasspier
2. de sluitspier
3. de fronsrimpelspier
4. de biceps

De urine verlaat de blaas via de........................................

1. de urineleider
2. de bloedvaten
3. de urinebuis
4. de bekkenbodemspieren

Het 

uitscheidingsstelsel

De onderdelen van het urinestelsel: 

• Functies van de nieren

Verbind de onderdelen van de nieren met hun bijhorende functie.

Vervoert de urine vanuit de nieren naar de (urine)blaas.

Slaat de urine tijdelijk op.

Via deze buis verlaat urine het lichaam.

Hier worden afvalstoffen uit het bloed gehaald.

Niermerg en nierschors

Urineleider

Urineblaas

Urinebuis

Noem de functies
van de nier

Het uitscheiden van overtollig water en afvalstoffen 

Functies van de nieren?

Functies

 nieren 

• bloed zuiveren
• stimuleren van aanmaak  rode bloedcellen
• zuurgraad in balans houden
• water en zoutpeil  regelen
• bloeddruk regelen
• zorgen voor sterke botten

Waarom hebben vrouwen makkelijker blaasonstekingen dan mannen?

Het 

uitscheidingsstelsel

De onderdelen van het urinestelsel: 

• observaties van urine

Lichaamsvochten zeggen
veel over de gezondheidstoestand
van de zorgvrager.
Waar let je als verzorgende (log. assistent in de zorg) bij observatie tijdens de mictie?

Welke kleur heeft normale urine?

Hoeveel bedraagt de normale urineproductie van een volwassen persoon over 24 uur?

Hoe zou je de helderheid van normale urine omschrijven bij mictie

1. Troebel
2. doorzichtig
3. helder
4. Heel doorzichtig

Verse, normale urine zal ..

1. Niet sterk ruiken
2. sterk ruiken
3. zoet ruiken
4. zuur ruiken

Welke kleur kan urine hebben bij afwijkingen

-Bruine kleur : mogelijke leveraandoening

Hoe ga je verantwoord handelen wanneer de zorgvrager te weinig urineert?

1. observaties rapporteren
2. voldoende vocht aanbieden
3. oorzaak opsporen
4. observaties mondeling rapporteren aan verantwoordelijke (vochtbalans bijhouden op vraag van dokter)

Hoe ga je verantwoord handelen wanneer de zorgvrager te veel urineert?

1. aandacht voor huidhygiëne
2. voldoende vocht aanbieden
3. oorzaak opsporen
4. observaties mondeling rapporteren aan verantwoordelijke (vochtbalans bijhouden op vraag van dokter)

Welke twee zaken heb je onthouden?