4H geslachtelijke voortplanting en meiose les 1 2024

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Startopdracht. Lees onderstaande tekst goed door. Er komen zo een paar vragen.

• Diploïde cel --> elk chromosoom komt in een lichaamscel cel voor in paren (2n) 
• Haploïde cel--> elk chromosoom komt in de cel slechts één keer voor (n). Dit is bij de geslachtscellen. 
• Zygote --> bevruchte eicel = 2n                                     Want n + n = 2n (zaadcel + eicel = zygote)

Lichaamscel = somatische cel

Geslachtscel = gameet

Haploïd: N= 4.
Hoeveel chromosomen
zijn er dan?

1. 0
2. 2
3. 4
4. 8

Haploïd: N= 4.
Hoeveel chromosomenparen
zijn er dan?

1. 0
2. 2
3. 4
4. 8

Haploïd: N= 5.
Hoeveel chromosomen zijn er dan?

1. 0
2. 5
3. 10
4. 15

Een organisme heeft 5 chromosomen
in een geslachtscel --> N= 5.
Hoeveel chromosomen heeft dit organismen
in een lichaamscel?

1. 0
2. 5
3. 10
4. 15

Diploïd: 2N= 46
Hoeveel chromosomen zijn er dan?

1. 0
2. 23
3. 46
4. 92

Diploïd: 2N= 46
Hoeveel chromosomenparen zijn er dan?

1. 0
2. 23
3. 46
4. 92

Diploïd: 2N= 4.
Hoeveel chromosomen
zijn er dan?

1. 0
2. 2
3. 4
4. 8

Diploïd: 2N= 4.
Hoeveel chromosomenparen
zijn er dan?

1. 0
2. 2
3. 4
4. 8

Meiose = reductiedeling  

Binastabel 76B

(Celcyclus 76A

Mitose 76B)

Stap A: 2n lichaamscel verdubbelt DNA

Stap B: lichaamscel heeft nu dubbel DNA. Nog steeds 2n

Stap C: De paren worden uit elkaar getrokken. 

Nog steeds 2n

Stap D: de paren zijn verdeelt over twee nieuwe cellen = Meiose 1. De cel is nu n.

Stap E: de chromatiden (gekopieerd DNA) worden uit elkaar getrokken. MEIOSE 2.  

Stap F: chromatiden uit elkaar --> 4 haploïde cellen (gameten)

Geslachtelijke voortplanting bij planten = met bloemen

De voortplantingscellen (geslachtscellen) zitten in de bloemen:

-  Stuifmeelkorrels.

 - Eicellen.

In de bloemen vindt de bevruchting plaats. Daaruit ontstaan de nakomelingen = zaadjes (waaruit een plantje kan groeien).

Geslachtscellen ontstaan door meiose (helft aantal chromosomen). 

Na de bevruchting (= versmelting 2 geslachtscellen) is er een nieuw genotype ontstaan. 

De bloem

Meeldraad

- helmdraad

- helmknop met stuifmeelkorrels

Stamper

- stempel

- stijl

- vruchtbeginsel met zaadbeginsels waarin eicellen zitten

Bestuiven en bevruchten

Bestuiven = stuifmeel komt (door insect of wind) op de stempel 

De stuifmeelkorrel vormt een buis door de stijl naar beneden, richting de vruchtbeginsels (met daarin de eicellen).

Bevruchten = kern van stuifmeelkorrel en eicel smelten samen --> bevruchte eicel

Een veredelaar doet dit kunstmatig na selectie van de stuifmeelkorrels en eicellen = veredeling. Zo selecteert hij de beste eigenschappen.

Hoe ontstaan zaden en vruchten?

Na de bevruchting begint alles te groeien:

1. het vruchtbeginsel van de stamper groeit uit tot een vrucht

2. binnenin het vruchtbeginsel groeien alle zaadbeginsels waarbij de eicel is bevrucht uit tot een zaadje

Huiswerk

Lezen: 2.2 t/m plantenveredeling

Maken opdracht 13 t/m 15 + begrippenlijst 

Herhalen en/of extra oefenen

Playlist uitlegvideo's

Oefentoets geslachtelijke en ongeslachtelijke voortplanting