les 1 hoofdstuk 6

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

les 1 hoofdstuk 6

Organisatie tijd

Pak je boek en je pen

Lees/verwerkingstijd

Ga verder met het afmaken van de vragen bij 5.4

Afmaken invulsamenvatting 5.4

Begin met lezen paragraaf 6.1

Begin met vragen 6.1

Lestijd 15 min

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen welke veranderingen het einde van de Koude Oorlog voor Europa had.

Einde van het communisme

vanaf 1989

• 16 november 1989: communistische leider van Bulgarije wordt afgezet
• 28 november 1989: communistische partij van Tjechoslowakije staat macht af
• 25 december 1989: communistische leider Roemenië wordt terechtgesteld
• april 1990: vrije verkiezingen in delen van Joegoslavië

Duitsland wordt herenigd

3 oktober 1990

• Sommigen zien een herenigd Duitsland als een gevaar voor de vrede in Europa. 
• Dat blijkt erg mee te vallen: Duitsland is één van de grote voorvechters voor een sterk Europa.

In 1990 werden de twee Duitsland weer één land. Sommige mensen, zoals de Britse tekenaar Bill Caldwell, zagen daarin een groot gevaar. Hij maakte deze spotprent met de titel: The March of the Fourth Reich

Einde van de Sovjet-Unie

25 december 1991

• Veel verschillende volken willen niet meer bij de Sovjet-Unie horen. 
  
• In 1991 houdt de Sovjet-Unie dan ook op te bestaan: grote delen van de Sovjet- Unie worden onafhankelijke landen, zoals Oekraïne, Wit-Rusland en Armenië.
  
• Het deel dat nog overblijft gaat verder als Rusland o.l.v. Boris Jeltsin.
  

Nieuwe landen en grenzen

vanaf 1990

• Door de val van het communisme en de Sovjet-Unie veranderen de grenzen enorm. 
• Landen vallen uit elkaar (Tsjechoslowakije) of komen juist weer samen (Duitsland). Aan het eind van de 20e eeuw ziet de kaart van Europa er heel anders uit dan aan het begin.

Joegoslavische burgeroorlogen

1991-1999

• In Joegoslavië, dat na de Eerste Wereldoorlog was ontstaan, leven veel verschillende volken. 
• Na de val van de Sovjet-Unie willen zij (Slovenië, Kroatië en Bosnië-Herzegovina) onafhankelijk worden van Joegoslavië.
• De Servische minderheid wil dit niet: zij wil juist een Groot Servië.

We beginnen in 1990....

• Door de val van het communisme en de Sovjet-Unie veranderen de grenzen enorm. 
• Landen vallen uit elkaar (Tsjechoslowakije) of komen juist weer samen (Duitsland). 
• Zo ook Joegeslavië --> valt uiteen  
• Aan het eind van de 20e eeuw ziet de kaart van Europa er heel anders uit dan aan het begin.

Joegoslavië

• In Joegoslavië, dat na de Eerste Wereldoorlog was ontstaan, leven veel verschillende volken. 
• De landen zijn gezamelijk communistisch. 
• Hun gezamelijke leider (dictator) is Tito. 
• Na de val van het Communisme willen alle landen een eigen staat (land) zijn. 

Joegoslavië 

• Kaart van Joegoslavië na de val van het Communisme en dood van Tito --> 
• Slovenië, Kroatië en Bosnië-Herzegovina willen onafhankelijk worden. 
• De Servische minderheid wil dit niet: zij wil juist een Groot Servië.
• De Serviërs beginnen oorlogen in Slovenië en Kroatië, maar die verliezen de Serviërs al snel (1991).
• In Bosnië-Herzegovina duurt de oorlog echter drie jaar (1992-1995) 

De oorlog in Bosnië Herzegovina. 

De Bosnische Serven willen niet dat Bosnië Herzegovina ook onafhankelijk wordt. Maar willen bij Servië blijven. 

• De Bosnische Moslims willen niet bij Servië horen. (Ze voelde zich daar 2de rangs burgers omdat ze moslim waren).

De Servische leider Milošević  gaat verder met de strijd tegen de Bosnische Moslims. 

• Radovan Karadžić is de leider van de Bosnische Serven en krijgt steun van Milošević . 

De Bosnische-Serven. 

Ratko Mladić is leider van de Bosnische- Servische troepen. 

Radovan Karadžić geeft Mladić de opdracht om de Bosnische-Moslims te verjagen. 

Mladić heeft veel manschappen, wapens en tanks. Daarnaast is het een leger! 

• Dit wil zeggen dat het getrained is en de mannen opgleid zijn als soldaten. 

De Bosnische-Moslims

De Bosnische-Moslims waren niet georganiseerd.

• geen tanks of andere wapens

• Het waren vaak mannen van middelbare leeftijd met wapens die zij hadden gevonden. 
• Hun leider was Rasim Delic. Deze man vluchtte al snel. Hierdoor waren de Bosnische-Moslims leiderloos. 
• De Moslims worden opgejaagd en vluchtten de bergen in.

Veilige enclave

De VN (verenigde naties) grijpt in. 

Ze sturen de blauwhelmen (vredessoldaten). 

• Zo ook Nederlandse troepen. 
• Operatie Dutchbat moest de veiligheid van de Bosnische-Moslims garanderen. 
• De VN moest wel onpartijdig blijven en zich niet mengen in de oorlog. 

De VN richten  veilige enclaves op. 

Bijvoorbeeld: Srebrenica.

Dutchbat moest deze beschermen. 

Operatie Dutchbat

Nederland stuurde zo'n 300 soldaten. 

Zij stonden onderleiding van: Thom Karremans

De Nederlanders moesten onpartijdig blijven en zorgen dat de mensen veilig waren in de "enclave". 

- De Nederlandse troepen waren uitgerust met kleine geweren en licht geschut (kleine pantservoertuigen). 

Massamoord in Srebrenica

11 juli 1995

• Tijdens de oorlogen in Kroatie en Bosnië sturen de Verenigde Naties troepen om de bevolking te beschermen. 
• Deze troepen zijn licht bewapend om zo neutraal mogelijk te lijken.

• Nederlandse VN-soldaten, Dutchbat, krijgen als taak de stad Srebrenica te beschermen tegen de Servische troepen o.l.v. generaal Mladić . 
• In deze stad zitten duizenden Bosnische moslims die zijn gevlucht.
• Ze hopen dat ze veilig zijn in de stad...

Dutchbat is een afkorting van Dutch Batallion (Nederlands bataljon), het Nederlandse onderdeel van de VN-vredesmacht. Het laatste bataljon, Dutchbat III, was aanwezig bij de val van Srebrenica.

• ...maar op 11 juli 1995 valt het Servische leger Srebrenica aan. 
• Dutchbat krijgt geen toestemming van de VN om de Serviërs tegen te houden. 
• Ook als de Servische soldaten de 8000 Bosnische mannen en jongens van hun families scheiden en meenemen, staan de Nederlandse blauwhelmen machteloos. 
  

• Later blijkt dat de Serviërs bijna al deze mannen hebben vermoord. 
  

• ‘Srebrenica’ is de grootste massamoord (genocide) in Europa sinds de Holocaust tijdens Tweede Wereldoorlog. 

Oorlog in Kosovo

1998-1999

• Als de Joegoslavische provincie Kosovo in 1999 onafhankelijk wil worden, stuurt Milošević een leger om de Servische minderheid te beschermen. 
  
• Voor de NAVO is de maat nu vol: ze vallen Milošević aan, die zich moet overgeven. In 2001 wordt hij gearresteerd en naar het Joegoslavië Tribunaal in Den Haag gebracht, waar hij in 2006 (vóór zijn proces begint) overlijdt.
  

Pauzemomentje

Werktijd max. 20 min.

1.  Maak 6.1
2. Maak de invulsamenvatting bij 6.1
3. Klaar? Kijk wat je alvast voor de volgende les kunt doen. 

Afsluiting

Schrijf drie dingen op die je deze les geleerd hebt