Havo 1 - les 6: SO plannen en 2.3

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Startklaar

• Op je plek zitten 
• Telefoon in het Zakkie 
  
• Jas over de stoel, oortjes in de tas, tas op de grond
• Schoolspullen op tafel: Boek, Chromebook, JdW-map, etui 

1. Startklaar

Bij de start van iedere les verwelkomt de docent de leerlingen bij de ingang van de deur, noemt leerlingen bij naam, maakt oogcontact en besteedt aandacht aan hun welbevinden. De docent geeft het goede voorbeeld en spreekt hoge verwachtingen uit voor het verloop van de les door succescriteria op gewenst gedrag, schooltaal en effectief leren te benoemen. De leerlingen zijn startklaar: ingelogd in LessonUp, telefoons opgeborgen in het Zakkie, en JdW-map op tafel.

Overzicht Periode 1

• Thema: De Prehistorie
• Benodigde lesmaterialen: JDW map, pen, Chromebook

Week 1	Week 2	Week 3	Week 4	Week 5	Week 6	Week 7	Week 8	Week 9	Week 10	Week 11
Wat is Geschiedenis eigenlijk?	De eerste mensen	Van Kamp naar kamp	De landbouwrevolutie	Machtige staten	SO en PO uitleggen	Priesters en mummies	SO nabespreken	Veenlijken	Herhaling en uitloop	Toetsweek 1

      Leerdoelen

1. Je weet wanneer het SO is, en wat je daarvoor moet leren, kennen en kunnen

2. Je weet wat een farao is, en waarom die belangrijk was voor de oude Egyptenaren

3. Leerdoelgericht werken

De docent geeft het onderwerp, RTTI geformuleerde leerdoelen en de lesopbouw aan. De docent weet de leerdoelen goed te laten aansluiten bij de voorkennis en het (taal)niveau van de leerlingen. Gedurende de les wordt continu een terugkoppeling naar de leerdoelen gemaakt om de mate van beheersing te controleren.   

"De god Zeus heeft de wereld gemaakt"
Dit is een...

1. Scheppingsverhaal
2. Evolutietheorie

7. Formatief handelen

De docent geeft de leerlingen gedurende de les gerichte feedback, feedup en feedforward op de op de inhoud van het werk, de leerstrategie, het gedrag en op zelfsturing. De docent bevraagt willekeurig leerlingen met open vragen. De docent stimuleert kwaliteitsbesef onder leerlingen door bijvoorbeeld leerlingen elkaars werk te laten vergelijken of uitgewerkte voorbeelden te gebruiken, gevolgd door geïnformeerde vervolgstappen.

In het het jaar .... werd er voor het eerst geschreven

1. 300 v.c.
2. 500 v.c.
3. 3000 v.c.
4. 5000 n.c.

7. Formatief handelen

De docent geeft de leerlingen gedurende de les gerichte feedback, feedup en feedforward op de op de inhoud van het werk, de leerstrategie, het gedrag en op zelfsturing. De docent bevraagt willekeurig leerlingen met open vragen. De docent stimuleert kwaliteitsbesef onder leerlingen door bijvoorbeeld leerlingen elkaars werk te laten vergelijken of uitgewerkte voorbeelden te gebruiken, gevolgd door geïnformeerde vervolgstappen.

Hoe komt een jager-verzamelaar aan eten?

2. Voorkennis activeren

De docent activeert relevante voorkennis aan de hand van een terugblik-opdracht, waarbij eventueel een beroep op de thuistalen wordt gedaan. Op deze manier biedt de docent een kapstok om nieuwe stof te verbinden aan de eerder geleerde stof en richting te geven aan het verdere verloop van de les. Tegelijkertijd worden hiermee misconcepties van leerlingen zichtbaar gemaakt, waar de docent vervolgens gericht op in kan spelen. 

Waarom deden de Egyptenaren aan irrigatie landbouw?

1. Omdat dit het goedkoopst was
2. omdat dit zorgde voor vruchtbare grond
3. omdat dit moest van de farao
4. dit deden ze helemaal niet!

7. Formatief handelen

De docent geeft de leerlingen gedurende de les gerichte feedback, feedup en feedforward op de op de inhoud van het werk, de leerstrategie, het gedrag en op zelfsturing. De docent bevraagt willekeurig leerlingen met open vragen. De docent stimuleert kwaliteitsbesef onder leerlingen door bijvoorbeeld leerlingen elkaars werk te laten vergelijken of uitgewerkte voorbeelden te gebruiken, gevolgd door geïnformeerde vervolgstappen.

Akkerbouw is wanneer een boer...

1. planten laat groeien
2. dieren houdt
3. op dieren jaagt
4. bessen verzamelt

7. Formatief handelen

De docent geeft de leerlingen gedurende de les gerichte feedback, feedup en feedforward op de op de inhoud van het werk, de leerstrategie, het gedrag en op zelfsturing. De docent bevraagt willekeurig leerlingen met open vragen. De docent stimuleert kwaliteitsbesef onder leerlingen door bijvoorbeeld leerlingen elkaars werk te laten vergelijken of uitgewerkte voorbeelden te gebruiken, gevolgd door geïnformeerde vervolgstappen.

SO 1 geschiedenis 

Wanneer: volgende les

Wat moet je leren: 

• zie leeroverzicht 

Wat valt je op? Waar liggen alle belangrijke steden in Egypte?

1x per jaar overstroomt de rivier: de Nijl. Er komt dan water op het land. 

Dit zorgt voor modder

De modder van de rivier is goed voor de planten 

Met deze pomp kun je het water makkelijk verspreiden 

Door kanaaltjes te graven, komt het water op meerdere plekken.

Dit heet Irrigatielandbouw

Maar: wie bepaalt hoe het water eerlijk verdeeld wordt?

Een goed georganiseerde staat

Welke soort van bron is dit?

Het hiërogliefenschrift

Bestaat uit kleine afbeeldingen, om klanken te noteren.

De tekens werden gekerfd in kleitabletten of uitgehakt uit steen.

Ook maakten de Egyptenaren vellen van stengels van de papyrusplant.

Daarop kun je met inkt schrijven.

Maar niet iedereen kon lezen of schrijven!

Wat heeft een goed georganiseerde staat nodig?

1. Mensen in het bestuur (de farao en de ambtenaren)

2. Een schrift (het hiërogliefenschrift)

Leerboek blz. 29-30

Staatsinrichting: Staat

Een land met duidelijke grenzen en een eigen bestuur noemen we staat. Het bestuur staat onder leiding van een staatshoofd (farao).

Wie is dit in Nederland? Wie in Amerika? 

Het bestuur zorgt voor de wetten (regels). In een staat kunnen meerdere volkeren leven. Een volk is een groep van mensen met dezelfde cultuur en taal.

Hiërarchie en sociale verschillen

Hiërarchie in Egypte

In de Egyptische samenleving waren de sociale verschillen groot.

Rijke families in het bestuur = veel rechten

Boeren en ambachtslieden = grootste groep, weinig rechten

Slaven = groep met het minste aanzien, geen rechten

Wie had de meeste macht in Egypte?

Leerboek blz. 22 en 23

Graven en mummies

Egyptenaren waren polytheïstisch

Zij geloofden in meerdere goden!

Het lichaam moest na de dood bewaard blijven!

Men geloofde dat de ziel iedere nacht naar het dodenrijk ging, maar overdag weer terugkeerde naar het lichaam. 

Om het lichaam goed te kunnen bewaren, moest het worden gemummificeerd.

Maar hoe deden zij dat? Kijk eens naar de video!

Leerboek blz. 23 en 24

Vorige leerdoel

Wat waren de gevolgen van de irrigatielandbouw voor de Egyptische samenleving?

Wat zie je op de afbeelding?

Landbouw had veel gevolgen...

Oude Egypte

Egypte werd rond 3.100 v.C. 

een staat.

= Land met duidelijke grenzen 

    en eigen bestuur.

                 Wie is de baas?

                De farao (soort koning).

Farao

- Vereerd als een god.

- Zijn familieleden volgden 

   hem op.

   = dynastie

Ambtenaren hielpen Egypte te besturen: soldaten + ministers.

Belangrijke ambtenaar: vizier -> boeren moesten deel van oogst afstaan (belasting).

Hiërogliefen 

Veel Egyptenaren konden niet lezen + schrijven.

Schrift = handig!

-Makkelijker besturen:

  -> wetten opschrijven.

-Belasting heffen: Wie betaalt?

Ambachten

Steenhouwer

Houtbewerker

Smit  
Touwslager

2.3 2