Europa - 2e klas

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

EUROPA op het Nicolaas

Waarom deze dag?

• Het Nicolaas Lyceum is een EPAS- school.
• EPAS staat voor European Parliament Ambassador School
  
• Het doel hiervan is dat onze leerlingen meer kennis krijgen over de Europese Unie
  

EUROPESE UNIE

Het Europese continent bestaat uit meerdere landen. 27 landen hebben besloten deel uit te maken van een ‘gemeenschappelijke ruimte. De “Europese Unie”.

44 Landen liggen zonder meer binnen het Europese continent, terwijl Azerbeidzjan, Georgië, Kazachstan, Rusland en Turkije geografisch gezien slechts ten dele in Europa liggen. Cyprus ligt geografisch zelfs geheel in Azië, maar kan om cultuurhistorische redenen en op basis van het lidmaatschap van de EU ook als onderdeel van Europa worden beschouwd. Eenzelfde verhaal is van toepassing op Armenië, dat eveneens geheel in Azië ligt, maar lid is van de Raad van Europa en cultureel ook meer Europees is.

Hoe heette de voorloper van de Europese Unie?

1. Europese Organisatie voor Broederschap
2. Eurozone
3. Eurovisie
4. Europese Gemeenschap voor kolen en staal

wat hebben kolen en staal met oorlog
te maken?

Het leek de Europese landen verstandig om de controle over de zware industrie (die tijdens de Tweede Wereldoorlog grote hoeveelheden wapens had geproduceerd) in handen te geven van een organisatie die boven de landen stond. Zo'n samenwerkingsverband kon bovendien het wantrouwen wegnemen tussen de voormalige vijanden Duitsland en Frankrijk. Zo hoopte men een herhaling van de Eerste en Tweede Wereldoorlog te voorkomen.

De eerste uitbreidingen

West-Europa wordt groter en andere landen willen zich bij de eerste zes leden van de EEG aansluiten. In 1973 worden Denemarken, Ierland en het Verenigd Koninkrijk* lid.  Daarna begint de uitbreiding naar het zuiden van Europa: Griekenland kwam er in 1981 bij, en daarna Spanje en Portugal in 1986.( *= Brexit in 2020)

Ontstaan en verdere uitbreiding van de EU

In 1992 verandert de Europese Economische Gemeenschap door het Verdrag van Maastricht in de Europese Unie.

Tussen 1995 en 2013 treden 16 landen toe tot de Europese Unie. Na het vertrek van het VK in 2020  zijn we nu dus met 27 lidstaten.

Verdrag van Maastricht

Met de ondertekening van het verdrag gaven de lidstaten een deel van hun soevereiniteit op, kreeg het Europees Parlement wetgevende macht en werd op termijn de euro als gezamenlijke munt geïntroduceerd.

Soevereiniteit
In essentie gaat soevereiniteit over de zelfbeschikking van staten. Een staat is soeverein wanneer hij binnen zijn grondgebied het hoogste gezag voert. 

Voor welk land heb je sinds 1 januari 2023 geen paspoort meer nodig en kun je ook met de euro betalen?

1. Denemarken
2. Tjechië
3. Kroatië
4. Ierland

Kroatië is het twintigste land waar betaald kan worden met de euro. Uiteindelijk is het idee dat alle EU-landen de euro invoeren. Denemarken heeft een uitzondering bedongen.

Kroatië is al bijna tien jaar lid van de EU, maar de euro was er nog niet ingevoerd. Het land moest eerst voldoen aan strenge economische eisen over onder meer de inflatie en de nationale schuld. De Europese Commissie oordeelde vorig jaar dat het land daaraan voldeed, dus werd er toestemming gegeven om de kuna in te wisselen voor de euro. De oorspronkelijke nationale munteenheid is nog wel het hele jaar te gebruiken.

De gele gebieden staan niet op deze kaart. Het gaat vooral over overzeese gebiedsdelen die bij 1 van de landen uit de Eurozone horen.

 

https://www.ecb.europa.eu/ecb/educational/explainers/show-me/html/euro_outside_europe.nl.html

Behalve het betalen met de Euro zijn er nog wat andere zaken die de EU heeft geregeld. Dit is alweer een iets ouder filmpje, maar geeft wel een beeld.

Maar wie bepaalt wat de Europese Unie doet?

De EU is een complexe verzameling instituten: zo zijn er de Europese Raad, de Europese Commissie en het Europees Parlement. Wie van hen 'de baas' is, is moeilijk te zeggen.

Mede door de complexiteit is de EU impopulair. Dat wordt gevoed door nationale politici die graag klagen over Europese regeltjes, maar hun eigen invloed op Europees beleid kleiner voorstellen dan die in werkelijkheid is.

Volgens politici als oud-minister Laurens Jan Brinkhorst (D66) zijn de lidstaten nog steeds de baas. 'Met alle belangrijke beslissingen heeft Nederland ingestemd.'

https://npokennis.nl/longread/7453/wie-is-de-baas-van-europa

Wie is de huidige voorzitter van de Europese Commissie?

1. Frans Timmermans
2. Charles Michel
3. Eva Kaili
4. Ursula von der Leyen

Frans Timmermans is Eurocommisaris voor Nederland en vice-voorzitter van de Europese Commissie.

Charles Michel wordt wel (ten onrechte) de 'president van de EU' genoemd. Wie is hij dan wel?

De vaste voorzitter van de Europese Raad leidt de werkzaamheden van deze Raad, die bestaat uit Europese regeringsleiders of staatshoofden. Ook treedt de vaste voorzitter op als vertegenwoordiger van de Europese Raad in contacten met andere regeringsleiders en staatshoofden. Deze functie, ook wel (ten onrechte) de 'president van de Europese Unie' genoemd, is in 2009 ingevoerd door het Verdrag van Lissabon.

Op 1 december 2019 nam Charles Michel het stokje over van Donald Tusk.

https://www.europa-nu.nl/id/vgkrh5f855ms/huidige_nederlandse_leden_van_het

met welke thema's zou de EU zich volgens jou bezig moeten houden?

Welke thema's vergen de inzet van meer landen in  de EU/ kun je niet als individueel land aanpakken??

Overzicht van beleidsterreinen en thema's waarmee de EU zich bezighoudt.

Milieu en Klimaat programma van de EC: Green Deal

Klimaatverandering en milieu-aantasting zetten de toekomst van Europa en de wereld op het spel. Het antwoord van de EU hierop is de Europese Green Deal, die de EU omvormt tot een moderne, grondstoffenefficiënte en concurrerende economie:

• een netto-uitstoot van broeikasgassen van nul tegen 2050
  
• economische groei zonder uitputting van grondstoffen
  
• geen mens of regio die aan zijn lot wordt overgelaten

Het waarschijnlijk bekendste programma van de EC onder Von derLeyen is de Europese Green Deal. Frans Timmermans is verantwoordelijk voor de uitvoering van dit programma. Vanuit dit programma worden er wetsvoorstellen ontwikkeld en aan het Europees Parlement voorgelegd.

Opdracht: Maak per duo een kleine reisgids over een lidstaat van de Europese Unie. Inleveren via Teams! 

• Per duo kiezen de leerlingen een land dat lid is van de EU (niet dubbel)
• Er wordt met PowerPoint (van minimaal 6 sheets) een reisgids gemaakt, die de lezer moet informeren en interesseren! 
• P.1: Titel, foto's van highlights en de vlag. P.2.: informatie m.b.t. van het land (kaart, hoofdstad, aantal inwoners, oppervlakte land, taal, President/ Koning?) en de EU (hoe lang lid, Euro?, paspoort?, nr. parlementsleden, welke EU-comissaris (welk onderwerp) )P. 3-6 (tekst en foto's): Toeristische highlights, bekendste gebouwen, mooiste natuur, klimaat, typisch(e) gerecht(en), belangrijkste sport(en) + meer leuke weetjes! 

Maak een opdracht in Teams aan waar de leerlingen hun reisgidsen kunnen inleveren.

Als je nog geen vakantiebestemming weet voor a.s. zomer, laat de leerlingen dan vooral jou als doelgroep van hun reisgids nemen.  Welk land wordt het beste gepresenteerd en maakt jou nieuwsgierig?