H 1.1 Het leven van de jager-verzamelaars

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 1

1.1 Het leven van de 

jagers en verzamelaars

Les 1

1. Introductie

2. Leervragen 1.1 (deel 1)

3. Uitleg

4. Werktijd

5. Afsluiting

Planning

Leervragen

Hoe leefden jager-verzamelaars en wat zijn hun middelen?

Belangrijke vragen bij 1.1

Wat is zelfvoorzienend en welke werktuigen zijn er?

Wat is een samenleving?

Wie is een archeoloog en wat doet hij?

Introductie

Blz. 11

Wat weet je al van
jagers- verzamelaars

Duizenden jaren geleden kwamen de eerste mensen naar Nederland. Zij leefden van jagen & verzamelen en maakten alles dat ze nodig hadden zelf. Deze paragraaf gaat over hoe jager-verzamelaars leefden. Je leert ook hoe wij aan informatie komen over deze mensen.

De grotten van Lascaux liggen in de vallei van de Vézère op het grondgebied van de gemeente Montignac in het Franse departement Dordogne. 

In 1940 werden in die grot een groot aantal rotswandschilderingen ontdekt. Deskundigen dateren de oudste rotsschilderingen uit de grot van Lascaux op 15.000 v.Chr., de jongste op 10.000 v.Chr. Het is de rijkst beschilderde prehistorische grot die tot nu toe werd ontdekt. 

Leerdoelen

• Je begrijpt hoe jager-verzamelaars leefden en je kunt voorbeelden geven van hun middelen van bestaan.
• Je weet wat zelfvoorzienend betekent en je kunt voorbeelden geven van werktuigen van jager-verzamelaars.
  
• Je weet wat een samenleving is.
  
• Je weet wat een archeoloog is en je kunt uitleggen wat een archeoloog doet.

Maak zelf een grottekening!

Planning vrijdag 8 sept 2023

1 Controle spullen + aanwezigen

2 Uitleg stukje theorie

3 Maak opdracht 2+3 blz 13

4 Opdrachten nakijken

5 Uitleg topografie + maken 

Jager-verzamelaars

• Leven van de natuur

• Mannen: jagen en vissen

• Vrouwen: verzamelen van bessen, noten, zaden, planten en paddenstoelen

Jager-verzamelaars

• Leven in kleine groepen (ongeveer 30-50 mensen)

• Geen vaste woonplaats: nomaden

• Trekken achter hun eten aan
  

• Wonen in hutten, tenten of grotten

• Weinig bezittingen

Lezen

Blz. 12

Maken

Opdracht 1, 2 & 3 blz 12+13

Je werkt zelfstandig in stilte. 

Ma 11-09-'23 

1 Vragen bespreken

2 Theorie uitleg

Zij waren ook zelfvoorzienend

Jager-verzamelaars maakten alle werktuigen zelf om bv te jagen.

• Stenen messen en krabbers
• Naalden van botten
• Draad van spieren
• Handvatten van hout
• Manden van jonge wilgentakken  

Zij konden hierdoor voor zichzelf zorgen en waren van niemand afhankelijk = zelfvoorzienend

Lezen

Teksten blz 15 

Maken

1 Provincies Nederland afmaken 

2 Maak opdrachten 4 t/m 9 blz 14

Je werkt de eerste 10 minuten in stilte.

Zelfstandig. Zonder vragen. 

Wat weet je nog over
jagers- verzamelaars?

Leerdoelen

• Je begrijpt hoe jager-verzamelaars leefden en je kunt voorbeelden geven van hun middelen van bestaan.
• Je weet wat zelfvoorzienend betekent en je kunt voorbeelden geven van werktuigen van jager-verzamelaars.
  
• Je weet wat een samenleving is.
  
• Je weet wat een archeoloog is en je kunt uitleggen wat een archeoloog doet.

Mensen zonder vaste woonplaats noem je....

Waarom hadden jager-verzamelaars geen vaste woonplek?

Je bent zelfvoorzienend als je...

1. Geen vaste woonplek hebt
2. Aan landbouw doet
3. Voor jezelf kan zorgen
4. Wapens van hout maakt

Waarom waren jager-verzamelaars zelfvoorzienend?

Jagers verzamelaars

Juist

Onjuist

Nomaden

Mensen hebben weinig bezit.

De eerste mensen maken wapens van ijzer

Op zoek naar een nieuwe plek met voedsel.

De eerste mensen maken wapens van steen

Bronnen van onze kennis

Geschreven bronnen

Ongeschreven bronnen

Prehistorie

Archeologen bestuderen ongeschreven bronnen.

Een archeoloog onderzoekt...

1. Boeren in onze tijd
2. Jager-verzamelaars in onze tijd
3. Bronnen uit het verleden
4. Mensen die het verleden naspelen

Wat is de naam van de eerste periode waaruit we geen geschreven bronnen hebben?

Historie

Pre-historie

Aan de slag

Maken:

Opdrachten blz 12 t/m 16

Klaar?

Opdrachten blz 18 (verdieping)

Huiswerk

Opdrachten blz 17 (herhaling)