Les 1 Introductie in de opdracht "Wereldreligies"

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Introductie

Vandaag

1. Wat weet je al?

2. De opdracht

Religie?
Wat betekent dat?
Waar moet je aan denken?

Waarom zou je (n)iets over wereldreligies willen weten?

Geloof jij in iets?

1. Ja
2. Nee
3. Misschien
4. Weet ik niet

Open vraag: Stel aan de leerlingen de vraag of zij in iets (of iemand) geloven. Geef de leerlingen kort de tijd om hun antwoorden in te vullen. Vraag vervolgens door: wat hebben zij geantwoord? En waarom? 
Als de leerling ja heeft geantwoord, vraag dan waarin de leerling gelooft.

Welke geloven ken je?

Woordweb: Welke geloven kennen de leerlingen? 

Wacht totdat leerlingen al hun antwoorden hebben ingevuld. Vraag aan de leerling of je het antwoordkaartje mag omdraaien. Bekijk de resultaten. Kennen de leerlingen alle religies die er staan? Kunnen ze bepaalde religies (die enkele leerlingen nog niet kennen) toelichten?

hindoeïsme

boeddhisme

islam

jodendom

christendom

Informatie slide 5:
Zojuist zijn er verschillende religies genoemd. Het programma focust zich op drie religies: hindoeïsme, boeddhisme en islam.

Extra informatie docent:

In de volgende slides worden de religies genoemd in chronologische volgorde: van meest oude religie (hindoeïsme) naar de nieuwste (islam).

Let op: In het museum wordt aandacht besteed aan drie van de vijf geloven: hindoeïsme, boeddhisme en islam. Van het jodendom en het christendom is namelijk weinig tot geen collectie beschikbaar.

christendom

islam

hindoeïsme

boeddhisme

jodendom

Hier zie je in verschillende kleuren hoe de vijf grote religies verspreid zijn over de hele wereld.

​Er zijn ook nog een heleboel andere religies en geloven. Deze kaart laat zien waar de meeste mensen in geloven in verschillende werelddelen, maar er zijn eigenlijk altijd wel meerdere religies in één land aanwezig. Religie kent geen grenzen. Zo wonen de meeste boeddhisten in Azië, maar zijn ze ook te vinden in bijvoorbeeld Europa en Amerika. In Nederland zijn de meeste gelovige mensen christenen, maar er zijn ook moslims, joden, hindoes, boeddhisten en mensen die weer iets anders geloven of helemaal niet geloven.

NL 

Versus Wereld

Wat weet je over het hindoeïsme?

Woordweb: Wat weet je al van het hindoeïsme?

hindoeïsme

bron foto

Informatieve slide hindoeïsme: 

Van het hindoeïsme wordt gezegd dat het de oudste godsdienst van de wereld is. Het is duizenden jaren oud en ontstaan in India. Het is een geloof dat op heel veel manieren wordt beleefd. Daarom verschilt deze godsdienst per land, per streek of zelfs per dorp. 

Hindoes geloven in Brahman, dat is een goddelijke kracht die in alle natuurlijke dingen aanwezig is. Omdat Brahman de kern is van alles, verdienen alle mensen, dieren, planten en andere dingen in de natuur eerbied en respect. Hindoes kennen wel heel veel verschillende goden en godinnen. Al deze goden en godinnen laten een stuk van Brahman zien.  

De drie belangrijkste goden zijn... ​(zie volgende slide)

Hindoeïsme

Wie zijn de drie belangrijkste goden in het hindoeïsme?

Vul drie antwoorden in.

1. 
2. 
3. 
4. 

De drie belangrijkste goden zijn:​

Shiva (A), Vishnu (C) en Brahma (D). ​Zij vormen de hindoeïstische drie-eenheid. Hun goddelijke krachten vullen elkaar aan. Samen vormen zij een grote goddelijke kracht.

(B. Ganesha is niet één van de drie belangrijkste goden, maar wel een favoriete god voor veel mensen.)

​

A. Shiva staat voor de vernietigende kracht van Brahman. Shiva laat alles vergaan, zodat het vervolgens weer opnieuw kan beginnen. Shiva is dan ook de god van de wedergeboorte. Hij heeft meerdere 'avatars' (gedaanteverschijningen). Zo wordt hij onder andere afgebeeld als heer van de dans omringd door een vlammencirkel, die de nooit eindigende cirkel van de tijd symboliseert. Zijn vrouw is de godin Parvati.

C. Vishnu is de beschermer van het heelal. Hij is de zonnegod die licht en leven geeft. Vaak wordt hij afgebeeld op een adelaar of slapend op een reuzenslang. Zijn vrouw is Lakshmi.

D. Brahma (niet te verwarren met Brahman) laat de scheppende kracht van Brahman zien. Brahma is de god die het heelal heeft geschapen. Hij wordt afgebeeld met vier hoofden die naar de vier windrichtingen kijken. Zijn vrouw is Saraswati.

In het museum staan beelden van deze goden. Hindoes mogen een eigen god uitkiezen als zij gaan bidden of om offers aan te geven. Wie kan een voorbeeld van een offer geven? [Uitleg staat op de volgende slide].

Waarom offeren gelovigen aan de goden?

Offers of ‘offerandes’ zijn een soort geschenken aan de goden, bijvoorbeeld rijst, fruit of bloemen, maar ook geld, koekjes en cola worden geofferd.

Vraag: Waarom offeren gelovigen aan de goden?

Gelovigen vragen de goden om hen te helpen en bij te staan bij bepaalde kwesties en in moeilijke tijden. Door te offeren stemmen zij de goden gunstig en doen hen zo een wederdienst.

boeddhisme

bron foto

nonnen en monniken

Nonnen en monniken

Wat zou jij het lastigste vinden om achter te laten?

Openvraag

Stel je moet het klooster in en je moet je persoonlijke spullen achterlaten. Wat zou jij het lastigste vinden om achter te laten?

jodendom & christendom

Zojuist zijn er verschillende religies genoemd. Het museumprogramma focust zich op deze drie religies. Er zijn daarentegen nog twee grote geloven in de wereld: het jodendom en christendom. Deze worden niet in het museumprogramma genoemd. De museumcollectie biedt hier namelijk meer toegang toe.

Het joden- en christendom zijn net als de islam monotheïstische godsdiensten. Dit houdt in dat deze godsdiensten in één god geloven. Het grootste verschil tussen het jodendom en het christendom is dat het jodendom God ziet als één, ook wel 'de eeuwige'. Het Christendom deelt God daarentegen op in drie: Vader, Zoon en Heilige Geest.

islam

bron foto

In het museum staan ook islamitische voorwerpen. De islam is na het jodendom en het christendom het jongste monotheïstische geloof. Monotheïstisch betekent geloof in één God. Deze drie godsdiensten zijn aan elkaar verwant, omdat ze de persoon Abraham als aartsvader erkennen. Islamitische mensen noemen zichzelf moslims. Een moslim is iemand die gelooft dat God of ‘Allah’ de enige god is en dat de profeet Mohammed (1400 jaar geleden) de boodschappen van Allah aan de mensen heeft doorgegeven. Er leven op de hele wereld meer dan een miljard moslims. 

Noord-Amerika

Zuid-Amerika

Midden-Oosten

Afrika

Azië

Indonesië

Sleepvraag:

Er leven op de hele wereld meer dan een miljard moslims. Stel de vraag: 'Waar wonen de meeste moslims?'. Sleep de juiste antwoorden naar het bijbehorende gebied. Laat de overige antwoorden staan.

De meesten moslims wonen in het Midden-Oosten, Afrika en Azië. Het land waar de meeste moslims wonen is Indonesië.

Welke andere heilige boeken ken je?

De Koran is het heilige boek van de islam. De verhalen in de Koran zijn door God of Allah verteld aan de profeet Mohammed. Hij wordt daarom ‘de boodschapper’ van God genoemd.

Vraag: Wie kent nog andere heilige boeken?

Bijvoorbeeld: de Bijbel (christendom), de Thora (jodendom) en de pali-canon (Theravada-boeddhisme).

Bekijk de video over de vijf zuilen.

bedevaart naar Mekka

bron foto

Moslims leven volgens vijf regels: de zuilen van de islam. Een hele belangrijke zuil is de vijfde zuil: de bedevaart naar Mekka, de hadj. Iedere moslim die het geld heeft en gezond is moet één keer in zijn of haar leven naar Mekka. 

In Mekka staat de Ka’ba, een groot zwart vierkant gebouw, het heiligdom van moslims. Moslims richten zich, overal ter wereld, richting de Ka’ba tijdens het dagelijks gebed. Het dagelijks gebed is ook één van de islamitische zuilen of regels.

Hindoeïsme

Ken jij iemand die naar Mekka is geweest?

1. Ja
2. Nee

Quizvraag: Ken jij iemand die naar Mekka Is geweest?

Als er iemand in de klas naar Mekka is geweest, vraag hem/haar dan naar diens ervaring daar.

De opdracht

• staat in SOM.
• Sla de opdracht in Word op in een mapje in OneDrive. 
• Je werkt met 3/4 mensen in 1 groepje aan 1 religie
• Je vult de komende 5 weken de ontbrekende onderdelen in in de opdracht.
• Elke week wordt onderdeel besproken.
• Elk groepje levert 1 Word of Pdf in in SOM aan het einde van de periode
•  Elke groepje houdt een presentatie 

1. Rituelen (Vandaag): Wat doen de gelovigen regelmatig? Denk aan bidden, verering, zegeningen en meditatie.

2. Verhalen: De verhalen binnen het geloof. Denk aan verhalen over de goden, profeten, het ontstaan van het leven en mythen.

3. Ideeën (filosofie): Wie of wat is God? Wat doet God of de Goden wel of niet? Bestaan er geesten, engelen of een ziel?

4. Leefregels (ethiek): Hoe moet de gelovige leven? Wat mag wel of niet van de religie? Is er iets verboden of kan je juist iets bijzonder ‘goeds’ doen?

5. Organisatie: Hoe ziet de gemeenschap of groep gelovigen eruit? Wie bepaalt de regels? Wie zijn de belangrijkste personen? Zijn er mensen die meer macht hebben dan anderen? Als je vragen zou hebben over hoe de religie werkt, aan wie zou je dan jouw vragen kunnen stellen? En waarom is dat dan de juiste persoon?

6. Objecten: Belangrijke gebouwen, kunst, sieraden, standbeelden en andere ‘dingen’.

> Iedere les staat er in principe één van de bovenstaande onderdelen centraal.

Vragen over de opdracht?

Mensen zijn 'gewoontedieren'

Mensen vullen hun leven met allerlei 'rituelen'. 

Kan je een aantal rituelen bedenken?

Opdracht 1

groep 1: Hindoeïsme

groep 2: Boeddhisme

groep 3: Jodendom

groep 4: Christendom

Groep 5: Islam

6 dimensies:

1. rituelen

2. verhalen

3. ideeën

4. leefregels

5. organisatie

6. objecten

 Rituelen

Wat doen de gelovigen regelmatig? Denk bijv. aan bidden, verering, zegeningen en meditatie.

Voor de komende les:

Geef antwoord op de volgende vragen (minimaal 50 woorden) en voeg een illustratie toe

1 Welk ritueel voeren de gelovigen uit bij de geboorte van een kind? Welke stappen worden er bij dit ritueel gevolgd en waarom?

2 Wat heeft religie te maken met de verbinding tussen man en vrouw? Hoe ziet het huwelijk eruit?

3 Noem tenminste 3 vaste onderdelen van het ritueel van de begrafenis.

4 Onderzoek tenminste drie andere rituelen, beschrijf deze en voeg voorbeelden toe. 

Opdracht 1

Schoonmaak- en vernieuwingsrituelen

Opdracht 1

Wat heb je geleerd deze les?