Wetten in de zorg

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 3,4

Wetten in de zorg

📚 Doel

Wat houden de belangrijkste Nederlandse zorgwetten in.

Hoe en wanneer worden deze wetten toegepast in de praktijk.

Welke wet zet je in bij welke praktijksituatie.

Wetten

1. WGBO
2. Wet BIG / artikel 34
3. WLZ
4. ZVW
5. WZD
6. WVGGZ
7. WMO
8. WKKGZ

Opdracht; maak een portfolio!

1. Wat houdt deze wet in?
2. Wanneer is de wet opgericht?
3. Hoe verloopt een aanvraag (indien van toepassing)?
4. Wie komen in aanmerking en wanneer?
5. Hoe wordt de wet gefinancierd?
6. Noem 1 voorbeeld uit de praktijk waarbij deze wet toegepast wordt.

Tip: Gebruik betrouwbare bronnen zoals Rijksoverheid.nl, Vilans, of Zorginstituut Nederland.

✅ WGBO (Wet op de geneeskundige behandelovereenkomst)

Casus:

Een 85-jarige vrouw met lichte dementie is opgenomen in een verpleeghuis. De arts wil starten met een nieuwe medicatie. De dochter van mevrouw weigert toestemming, terwijl mevrouw zelf zegt dat ze de medicatie wíl proberen.

🧠 Vraag: Wie beslist hier volgens de WGBO? Hoe zit het met wilsbekwaamheid en toestemming?

✅ Wet BIG / artikel 34 (Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg)

Casus:

Een verzorgende IG werkt al jaren op een PG-afdeling. Op een drukke dag vraagt de verpleegkundige haar om een injectie te geven, omdat ze zelf even weg moet.

🧠 Vraag: Mag de verzorgende dit doen? Wat zegt de Wet BIG hierover? En wat betekent artikel 34 precies?

✅ WLZ (Wet langdurige zorg)

Casus:

Een man van 65 met vergevorderde Parkinson kan niet meer zelfstandig thuis wonen. Zijn partner kan de zorg niet langer aan. De wijkverpleegkundige stelt voor om WLZ-zorg aan te vragen.

🧠 Vraag: Wat is het proces voor WLZ-aanvraag? Wie beoordeelt dit? Welke zorg valt onder de WLZ?

✅ ZVW (Zorgverzekeringswet)

Casus:

Een cliënt krijgt wondzorg aan huis na een operatie. De wijkverpleegkundige stelt een zorgplan op, maar de cliënt wil méér zorgmomenten dan geadviseerd wordt.

🧠 Vraag: Wat valt er onder de ZVW? Wie bepaalt de hoeveelheid zorg? Hoe zit het met vergoedingen?

✅ WZD (Wet zorg en dwang)

Casus:

Een cliënt met dementie weigert te douchen en wordt steeds agressiever als zorgverleners aandringen. De hygiëne wordt een gezondheidsrisico.

🧠 Vraag: Mag je iemand dwingen om te douchen? Wat zegt de WZD over onvrijwillige zorg? Welke stappen moet je volgen?

✅ WVGGZ (Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg)

Casus:

Een jongere met psychoses wil zijn medicatie niet meer nemen. De situatie escaleert, en de omgeving maakt zich ernstig zorgen over zijn veiligheid.

🧠 Vraag: Hoe werkt verplichte zorg bij psychiatrische aandoeningen? Wie kan dit aanvragen en hoe verloopt dat proces?

✅ WMO (Wet maatschappelijke ondersteuning)

Casus:

Een alleenstaande vrouw met een lichamelijke beperking vraagt de gemeente om een scootmobiel zodat ze zelfstandig boodschappen kan doen.

🧠 Vraag: Valt dit onder de WMO? Hoe loopt de aanvraagprocedure en wie beoordeelt dit?

✅ WKKGZ (Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg)

Casus:

Een cliënt dient een klacht in over een medewerker die onvriendelijk is en privacyregels zou hebben geschonden. De organisatie wil dit netjes afhandelen.

🧠 Vraag: Wat moet een zorginstelling volgens de WKKGZ geregeld hebben rond klachten? En hoe verloopt zo’n procedure?

WGBO (Wet op de geneeskundige behandelovereenkomst)

(Sinds 1 april 1995) De WGBO regelt de rechten en plichten van de patiënt. Zo staat in deze wet dat patiënten recht hebben op informatie en dat zij toestemming moeten geven voor een behandeling. Ook regelt de WGBO de privacy van de patiënt, het inzagerecht van patiënten in hun eigen medisch dossier en de vertegenwoordiging van patiënten als zij niet zelf kunnen beslissen. Daarnaast verplicht de WGBO zorgverleners om een medisch dossier bij te houden.

 de WGBO geldt op het moment dat er een behandeling is gestart in allerlei verschillende zorginstellingen zoals verpleeghuizen en de GGZ. Financiering gaat vanuit de Zvw

WET BIG

(sinds 1997) is een wettelijk, online en openbaar register. Alleen wie in het BIG-register staat, mag een beschermde beroepstitel voeren en mag de bij het beroep horende voorbehouden handelingen zelfstandig uitvoeren. 

(Apotheker, arts, fysiotherapeut, geregistreerd-mondhygiënist, gezondheidszorgpsycholoog, klinisch technoloog, orthopedagoog-generalist, physician assistant, psychotherapeut, tandarts, verpleegkundige en verloskundige)

Als jij als verpleegkundige een fout maakt die ernstige gevolgen heeft gehad voor een zorgvrager en er wordt een klacht ingediend, kan je voor het tuchtrecht komen en kan je BIG registratie worden afgenomen.

WLZ (wet langdurige zorg)

de WLZ(1 januari 2015) regelt zware, intensieve, 24 uurs zorg voor kwetsbare ouderen, mensen met een handicap of psychische aandoening. Het CIZ beoordeelt de aanvraag en geeft mogelijk een wlz-indicatie af. De zorgvrager ontvangt de zorg meestal in een zorginstelling, maar kan ook thuis. De aanvraag kan zelf worden gedaan maar de gemeente biedt ook gratis hulp. De WLZ wordt gefinancierd vanuit de gemeente (ZIN) of eigen bijdrage (pgb)

Wet zorg en dwang.

(sinds 1 januari 2020)De wet zorg en dwang regelt de rechten bij onvrijwillige zorg of onvrijwillige opname van mensen met een verstandelijke beperking en mensen een psychische aandoening zoals dementie. De wet wordt ingezet als het echt niet anders kan. Aanvraag loopt via een formulier en loopt via het CIZ. Financiering gaat via de Zvw.

WVGGZ(Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg)

De WVGGZ (1 januari 2020) Regelt het verlenen van verplichte zorg aan mensen met een psychische aandoening. Verplichte zorg is nodig als er door de psychische aandoening gevaar (ernstig nadeel) is of dreigt voor de persoon zelf of anderen. De aanvraag loopt via een crisismaatregel van de burgermeester óf via de rechter. Financiering loopt via de ZVW + WMO en WLZ

WMO (wet maatschappelijke ondersteuning)

De wet WMO is een wet die op 1 januari 2015 in werking is gezet regelt hulp en ondersteuning voor iedereen die niet meer zelfredzaam is, zoals ouderen en/of gehandicapten zodat ze zo lang mogelijk thuis kunnen blijven wonen. ze krijgen bijv. hulp met de huishouding en vervoer. Het kan via de gemeente worden aangevraagd. 

De financiering loopt via de gemeente (ZIN) en eventuele eigen bijdragen(PGB)

AVG(Algemene Verordening Gegevensbescherming)

De AVG (25 mei 2018) en is de Europese privacywetgeving. Hierin staat wat

 organisaties en overheden mogen en moeten met persoonsgegevens. En wat u mag én moet met persoonsgegevens. In de zorg werk je met zorgvragers die vallen onder de bijzondere persoonsgegevens. Hierbij gelden strengere regels.

Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz)

(sinds 1 januari 2017)De overheid wil dat iedereen goede zorg krijgt. Daarom heeft de overheid wettelijk vastgelegd wat goede zorg precies inhoudt. En wat er moet gebeuren als mensen een klacht hebben over de zorg. Dit staat in de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz).

Kom je er niet uit met de arts/zorginstelling of klachtenloket? Ga dan naar het landelijk meldpunt zorg.

VOG

( 1 jan 2016) Voor veel banen is een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) nodig. Een VOG is een verklaring waaruit blijkt dat uw gedrag geen bezwaar is voor een nieuwe baan, visum, emigratie of werkvergunning. Onderdeel van WKKGZ

Euthanasiewet

Euthanasie en de wet: sterven met hulp van een arts

Artsen kunnen in bijzondere gevallen een patiënt helpen met sterven. Dat heet euthanasie of hulp bij zelfdoding. Artsen doen dat alleen als een patiënt daar zelf om vraagt. In de euthanasiewet staan alle regels die gelden bij euthanasie of hulp bij zelfdoding. De officiële naam van de euthanasiewet is Wet toetsing levensbeëindiging op verzoek en hulp bij zelfdoding (Wtl).

Wat wordt NIET geregeld vanuit de WMO?

1. Hulp in de huishouding.
2. Hulpmiddelen voor diabetes.
3. Boodschappenservice.
4. Vervoerservice.

De WLZ geldt enkel voor mensen die in een zorginstelling wonen.

1. juist
2. onjuist

Je mag een opname terugluisteren van een gesprek tussen jou en een cliënt

1. Ja dat mag
2. Nee dat mag niet

Wat regelt de WGBO?

1. Recht op informatie
2. Inzage dossier
3. Kosten van de zorg
4. Klachten

Wie vallen onder de WVGGZ?

1. Mensen met een ernstige vorm van schizofrenie
2. Dementerenden.
3. Lichamelijke gehandicapten
4. Geestelijke gehandicapten

EINDE.

Vragen??

Zijn de wetten nu duidelijk geworden voor je?