4.4 en 4.5 Christendom

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

4.4 De opkomst van het Christendom

Joden in het Romeinse Rijk

Judea - Israël/Palestina

63 v.Chr.

Belasting betalen, maar acceptatie

God -

Jeruzalem

Opstanden onder de Joden:

oorzaken: 

• Judea wordt een provincie en de joden moeten hoge belastingen betalen.
• Joden worden beledigd.
• de tempel wordt verwoest.

Opstanden onder de Joden:

gevolgen:

• opstanden en oorlogen
• Joden worden vermoord, weggejaagd of als slaaf afgevoerd.
• hoop op de messias, verlosser groeit

De boodschap:

God beloont goede mensen en

straft slechte mensen. De goede boodschap (evangelie) geldt voor iedereen. Voor God is iedereen gelijk, of je nu slaaf of meester, rijk of arm, man of vrouw bent.

Christendom verboden

• Christenen aanbidden maar één God ( monotheïsme)
•  Romeinen aanbidden vele goden (polytheïsme)
• Christenen weigeren de Romeinse goden en de keizer te vereren. 
• Het gaat slecht met het Rijk, hier krijgen de Christenen de schuld van.

Keizer Nero

Het colosseum 

Keizer Constantijn

• laat zich dopen
• 313 Tolerantie-edict christendom is niet meer verboden.

Staatsgodsdienst

Keizer Constantijn

Godsdienstvrijheid

Keizer Theodosius

Staatsgodsdienst

Staatsgodsdienst:

380: Keizer Theodosius I verbied het vereren van de Grieks-Romeinse goden en maakt van het christendom de enige toegestane godsdienst.

Staatsgodsdienst: officiële godsdienst van een bepaald land.

Waar zat het joodse volk op te wachten?

1. Jezus
2. God
3. JHWH
4. Messias

Wat betekend Messias?

1. God
2. Jeruzalem
3. Verlosser
4. Christus

Hoe heet een kerk/gebedshuis bij het jodendom?

1. Kerk
2. Moskee
3. Synagoge
4. Tempel

Hoe is Jezus van Nazareth aan zijn einde gekomen?

Hoe gingen zijn volgelingen Jezus noemen?

Denk eens terug aan de vorige paragrafen: hoe kon er zo'n grote brand uitbreken in Rome?

Wat wilde de Christenen niet vereren?
Er zijn 2 antwoorden goed.

Wie is de leider van de Christelijke Kerk?

1. Paus
2. Heilige
3. Bisschop
4. Messias

Een bisschop is een

1. Leider van een kerk
2. Leider van een kerkprovincie
3. Leider van de paus
4. Een persoon die heilig is verklaard

4.5: Romeinen en Germanen

De eerste generaties vreemdelingen die in Rome waren gaan wonen, hielden hun gebruiken levend.

1. continuïteit
2. verandering

Keizer Nero vervolgde christenen, er was geen sprake meer van tolerantie

1. continuïteit
2. verandering

4.5: Romeinen en Germanen:

in deze paragraaf leer je:

• hoe Romeinen en bewoners van Zuid-Nederland met elkaar omgingen.
• hoe de Rijn de noordelijke grens van het rijk werd.
• welke invloed de Romeinen hadden op het leven in Zuid-Nederland.
• hoe het West- Romeinse rijk eindigde.

Voor de komst van de Romeinen is Nederland....

• een moeilijk begaanbaar gebied vol moerassen en bossen.
• een landbouwsamenleving
• Zuid- Nederland: hier wonen de Kelten (Galliërs)
• ten Noorden van de Rijn: hier wonen de  Germanen.

De Rijn als grens:

Germanen zijn te sterk voor de Romeinen. Er komt een einde aan de Romeinse expansie (uitbreiding) De Rijn wordt de grens van het rijk.  De Romeinen sluiten een bondgenootschap met de Bataven.

Limes:

Limes: versterkte noordgrens van het Romeinse Rijk.

grenzen: natuurlijke grenzen --> bergen, rivieren 

grenzen die door mensen zijn gemaakt: bijv. met versterkte legerplaatsen

https://schooltv.nl/video/het-ontstaan-en-de-inrichting-van-nederland-de-romeinse-limes/#q=romeinse%20limes

Romeinse invloed:

• oprichting landbouwbedrijven
• stichten van steden (Utrecht, Nijmegen, Maastricht)
• Romanisering
• Einde van de prehistorie in Zuid-Nederland, Romeinen leren de bewoners van Zuid-Nederland schrift kennen.
• https://schooltv.nl/video/het-ontstaan-en-de-inrichting-van-nederland-romeinse-centra-en-steden/#q=romeinse%20invloeden

1.

2.

3.

4.

5.

Bataven vestigden zich in het gebied

Kelten kwamen in opstand

Kelten werden door Romeinen vermoord, verdreven of afgevoerd.

Romeinen veroverden Zuid- Nederland

Romeinen vroegen Germanen om zich in het gebied te vestigen.

De ondergang van Rome

https://schooltv.nl/video/clipphanger-hoe-is-het-romeinse-rijk-gevallen/#q=romeinen

oorzaken:

• door besmettelijke ziektes daalt het aantal inwoners en daardoor gaat de productie en de handel omlaag. (vb: Coronavirus en China nu)
• volksverhuizingen.
• slechte keizers die zich vooral bezighouden met eigen ruzies (burgeroorlogen) en met feesten
• Limes verzwakken.
• Germaanse volken lukt het om met geweld het rijk binnen te dringen.

Volksverhuizingen

395 n.Chr. Opsplitsing van het rijk

Het West-Romeinse Rijk

•  taal: Latijn
•  Hoofdstad: Rome
• vaak strijd om de macht in Rome.
•  eindigd: 476 n.Chr.

Het einde.... 

Het Oost-Romeinse Rijk

• taal: Grieks
• hoofdstad: Constantinopel (Nu: Istanbul)
• eindigt: 1453 n.Chr. (Byzantijnse Rijk)

Het echte einde:

Vandalen --> plunderen de stad Rome meerdere keren.

in 476n.Chr. wordt een niet-Romeinse generaal keizer, hiermee vinden wij (geschiedenismensen) dat het einde van het Romeinse rijk is aangebroken.