Palliatieve zorg en palliatieve sedatie

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Palliatieve sedatie en euthanasie

Palliatieve sedatie

Wat verstaan we?

Palliatief en sedatie......

Wanneer?  

Bij wie?

Palliatieve sedatie 

• Is het opzettelijk verlagen van het bewustzijn van een patiënt in de laatste levensfase. 
• Doel is het lijden te verlichten.
  
• Het bewustzijn verlagen is een middel om dat te bereiken.
• De keuze voor palliatieve sedatie is een medische beslissing (van de arts).
• Het leven wordt niet verkort! De patiënt komt te overlijden aan de onderliggende ziekte.

https://www.knmg.nl/advies-richtlijnen/dossiers/palliatieve-sedatie.htm

Doel Palliatieve sedatie 

• Het bereiken van maximaal comfort van de patiënt in de stervensfase.

• De mate van bewustzijnsdaling die hiervoor tijdens de sedatie noodzakelijk blijkt te zijn, varieert van oppervlakkig tot diep. 

Voorwaarden

• de levensverwachting bedraagt dagen
  tot maximaal een tot twee weken (bij continue diepe sedatie) 
• andere mogelijkheden tot verlichten van het lijden zijn zorgvuldig onderzocht (onrust tgv retentieblaas,
  obstipatie, bijwerkingen medicatie, elektrolytstoornissen…..)

• Er is sprake van één of meer refractaire
  symptomen, die een ondraaglijk lijden veroorzaken (o.a.pijn, dyspnoe en delier)

ziekte die niet meer reageert op de standaardbehandelingen.

Voorwaarden

• Goede documentatie
  
• Expertise van de behandelaar(s)
  
• Consultatie is vereist bij onzekerheid over indicatiestelling en/of over de uitvoering

Palliatieve sedatie

Niet- levensverkortend

Er wordt gestorven, niet gedood

Normaal medisch handelen

Er is sprake van een natuurlijke dood

Comfort!!!

De dosering en de keuze van de middelen wordt aangepast aan de

hand van het comfort van de patiënt en niet aan de hand van

de mate van bewustzijnsdaling.

Vormen palliatieve sedatie

• Continu palliatieve sedatie:  kortdurend (uren tot een dag) 
• Intermitterend palliatieve sedatie: worden ingezet voor het creëren van een time-out of in afwachting van het effect van behandeling van een symptoom. 

Continue palliatieve sedatie

• overlijden op redelijk korte termijn, dat wil zeggen binnen één tot twee
  
• weken wordt verwacht
• infusen en voedingssondes gestopt, en zeker niet gestart (verlenging van het lijden)  
• altijd een blaaskatheter
   
• afscheid nemen

Palliatieve sedatie doe je met morfine

1. Ja
2. Nee

Medicatie (intermitterend)sedatie

1e keuze: Midazolam (Dormicum®)

2de keuze: Levomepromazine (Nozinan®),

3 de keuze: Propofol bv Diprivan en Recofol )

Combineer Midazolam met morfine bij aanwezigheid van pijn of dyspneu

Bij onvoldoende effect elke 2 uur bolus van 5mg.

Bij onvoldoende effect na 4 uur dosering in pomp met 50% verhogen in combinatie met een bolus van 5 mg s.c.

Medicatie (intermitterende)sedatie

Medicatie (continue)sedatie

Welke rol heb jij ?

Uitleg geven over: 

• sedatie zelf
• geen levensbekorting
• communicatie
• waken
• bereikbaarheid arts
• verzorging: de zorg gaat door!
• vertegenwoordiger van de patiënt
• Nicotine pleister
• Blaaskatheter
• Goede verslaglegging

Zorg voor de  zorgende!

www.bing.com

Euthanasie & hulp bij zelfdoding

Euthanasie is het opzettelijk levensbeëindigend handelen door een ander dan de betrokkene op diens verzoek.

                                  staatscommissie voor euthanasie, 1985

Euthanasie & hulp bij zelfdoding

Bijzonder medisch handelen

  - Euthanasie

  - Hulp bij zelfdoding

 Geen recht van de patiënt en geen plicht voor de arts!

Er is sprake van een niet natuurlijke dood.

  

6 wettelijke zorgvuldigheidseisen

Strafbaar, tenzij door arts uitgevoerd met in achtneming van 6 zorgvuldigheidseisen:

1. een vrijwillig en weloverwogen verzoek;
   
2. sprake is van uitzichtloos en ondraaglijk lijden;
   
3. patiënt moet geïnformeerd zijn situatie en vooruitzichten;
   
4. er is geen redelijke andere oplossing;
   
5. ten minste één andere, onafhankelijke arts raadplegen
   
6. medisch zorgvuldige wijze uitvoeren.
   

Onafhankelijke arts

Scan arts: Steun en Consultatie bij Euthanasie in Nederland

Kern

ARTS IS VERANTWOORDELIJK

en

MOET ZICH OOK VERANTWOORDEN!

Euthanasie uitvoering

1. Intraveneus: (infuusnaald ingebracht)
   
2. Ophalen medicatie apotheek, optrekken
   
3. medicatie op praktijk
   
4. Uitleg procedure
   
5. Dormicum en lidocaine
   
6. Coma inductie (barbituraat, kan patiënt al aan overlijden)
7. Controle diepte coma
   
8. Spierelaxans
   
9. Controle overlijden

Hulp bij zelfdoding uitvoering

1. Oraal: (hulp bij zelfdoding)
   
2. Voldoende slikcapaciteit
3. 12 uur van te voren starten met primperan
   
4. Infuusnaald inbrengen ivm uitbraken drank
   
5. Patiënt op bed
   
6. Overlijden kan lang duren, arts moet aanwezig
   blijven 
7. Na 2 uur alsnog intraveneuze toediening

Na de euthanasie

1. Meldingsformulier
   
2. Gemeentelijk lijkschouwer
   
3. Officier van justitie
   
4. Medicatie terug naar de apotheek
   
5. Toetsingscommissie
   
6. Voldaan/ niet voldaan aan
   
7. Zorgvuldigheidseisen

Rol V&V

Een vuistregel is om je rol beperkt te houden tot de voorbereidingshandelingen, maar geen actieve rol aan te nemen in het daadwerkelijk uitvoeren van de euthanasie. 

Verricht alleen de handelingen die vooraf gaan aan de handelingen van de arts om het leven van de patiënt te beëindigen. 

En luister vooral naar je niet-pluis-gevoel.

www.bing.com

www.bnnvara.nl

Palliatieve zorg is gericht op....

1. enkel fysieke pijn
2. de totale mens
3. de omgeving van de ZV
4. genezing

Mondzorg:

1. minstens 1 keer per dag 's avonds
2. minstens 1 keer per dag 's ochtends
3. minstens 2 keer per dag
4. niet meer nodig in de palliatieve fase

Iemand is wilsonbekwaam als hij

1. dement is
2. verward is
3. in coma is
4. al de voorgaande zijn juist

Palliatieve sedatie...

1. als men nog maar enkele weken (2tal) meer te leven heeft.
2. is verkort het leven
3. dan ben je je bewust dat je sterft
4. kan altijd

EUTHANASIE

PALLIATIEVE SEDATIE

Levensverkortend

Niet levensverkortend

In de terminale fase

kan ook in niet- terminale fase

Lijden verlichten

Lijden stoppen

Doden

Bewustzijn verlagen