les 1 ABCD gedrag

• ABCD gedrag
• MBO
• Studiejaar 2

1. Weerbaarheid

• weet je wat weerbaarheid is
• kun je uitleggen waarom dat zo belangrijk is
• ken je jouw persoonlijke grenzen
• weet hoe je deze kunt aangeven
• begrippen 'mentale, fysieke en morele' weerbaarheid
• fasen die een agressor doorloopt
• basishouding waarmee je weerbaar overkomt

Handhavers hebben veel te maken met ongewenst gedrag. Daarom is het belangrijk dat je weerbaar bent. Schrijf in je eigen woorden op wat 'weerbaarheid' is.

Wat is weerbaarheid

Als je weerbaar bent, kun je op een gepaste manier voor jezelf en anderen opkomen. Je kunt 'weerstand' bieden. Je kunt jouw grenzen aangeven en jezelf verdedigen, ook fysiek. Je laat je door moeilijke, heftige situaties niet zo snel uit het veld slaan.

Je kunt in moeilijke situaties de regie houden, jij bepaalt wat er wel en niet gebeurt. Je kunt flexibel handelen en je hebt zelfvertrouwen.

Heb je wel eens meegemaakt dat iemand agressief tegen jou was en je uitschold? Wat was jou 1e reactie? Wat was het effect van jouw reactie? Vond je achteraf dat je anders had moeten reageren?

Als je weerbaar wilt zijn, moet je je eigen grenzen kennen. Iedereen heeft zijn persoonlijke grenzen die niemand mag overschrijden. Vergelijk het met een hek om een tuin, tot hier en niet verder! dat hek geeft veiligheid en als iemand de tuin zonder toestemming betreedt, kan hij de veiligheid in gevaar brengen

Kijk naar dit fragment

Dienders

(Scrol naar minuut 40) gaat over weerbaarheidstraining politieacademie

Grenzen stellen in moeilijk

Het is soms lasig om grenzen te stellen. Vaak stellen wij geen grens omdat we bang zijn om een ander teleur te stellen. Of we zijn bang voor de reactie van een ander. Wat ook veel voorkomt, is dat iemand het belang van een ander belangrijker vindt dan het eigen belang.

Belang van communicatie

Communicatie is erg belangrijk. Een ander weet niet altijd wat jij belangrijk vindt. Door daarover te praten, kan iemand jou leren kennen. Daarvoor moet je wel voor jezelf durven opkomen. Als je duidelijk aangeeft wat jou grenzen zijn, is het voor een ander ook duidelijk. Hoe diegene daarop reageert, is natuurlijk aan die persoon zelf. Als hij met boosheid, agressie of verdediging reageert, zegt dat iets over die persoon. Niet over jou. De ander respecteert dan jouw grenzen niet.

Persoonlijke grenzen aangeven

Als je persoonlijke grenzen stelt, bepaal je zelf wat je wel en niet wilt. Je neemt de verantwoording voor jezelf en wat je wilt toelaten en wat niet. Als je persoonlijke grenzen aangeeft, laat je aan anderen zien en horen wie je bent, wat jij accepteert, hoe je wilt leven en hoe je door anderen behandeld wilt worden.

Dit leer je door ervaringen op te doen. Bij elke ervaring moet je bepalen wat wel of niet toelaatbaar is voor jou. dit zorgt voor een persoonlijke groei. Je ontdekt wie je bent, wie je wilt zijn en wat jouw doelen zijn. 

Wie of wat bepaalt vooral jouw persoonlijke grenzen? Meerdere antwoorden zijn juist.

1. jou normen en waarden
2. jou opvoeding
3. jou vrienden
4. ervaringen die je heb opgedaan

Weet jij wat jouw persoonlijke grenzen zijn? Denk hierbij bijvoorbeeld aan schelden, ongewenste aanrakingen, uitvoeren van taken waar je geen zin in hebt, discriminatie enz.

Ben jij wel eens over je eigen grenzen heengegaan? zo ja, welke grenzen en waarom?

Ja

Nee

Welke soorten weerbaarheid zijn het belangrijkst?

Soorten weerbaarheid

• Fysieke: vitaal en fit, lichaamshouding en verhoogt je  zelfvertrouwen
• Mentale: gedachten en emoties onder controle
• Morele: moed en normen/waarden

Agressor

Persoon die iemand uitkiest als 'slachtoffer'. Agressor herkent vaak onzekerheid en angst en let daarbij op gezichtsuitdrukking en houding.

Kijk naar het volgende filmpje op de volgende slide.

Agressor heeft drie fasen:

selectiefase

Een agrerssor wil graag succes hebben. Daarom zal hij iemand kiezen die kwetsbaar overkomt. Meestal is dat iemand die niet zo goed voor zichzelf kan opkomen. Iemand die niet voldoende weerbaar is. De agressor kan een slachtoffer intimideren en beinvloeden.

uitprobeerfase

Als een agressor iemand heeft uitgerkozen wil hij weten of hij een goede keuze heeft gemaakt. Hij gaat testen of ide persoon zo kwetsbaar is als hij denk. 

Dat doet hij door bijvoorbeeld het slachtoffer aan te raken, door te dreigen, te schreewen, te schelden of heel dicht tegen het slachtoffer aan te staan. Als diegene dat toelaat, weet de agressor dat het slachtoffer onvoldoende weerbaar is.

fase van toeslaan

De agressor zal na een succesvolle uitpobeerfase doorgaan met zijn gedrag tot hij heeft bereikt wat hij wilde.

Als je weerbaar bent zul je dat moeten uitstralen. Wie weet welke 'regels' je daarbij kunnen helpen?

Basishouding (6 confrontatieregels)

Schrijf deze op!!

1. Blijf rustig en adem goed door
2. Wees overtuigd van jezelf en neem ruimte in
3. Kijk de ander aan en maak oogcontact
4. Laat je stem rustig en overtuigend klinken
5. Benoem het ongewenste gedrag en vermijd discussie
6. Zorg voor overeenstemming tussen houding, je woorden en gezichtsuitdrukking

Blijf rustig en adem goed door

Goped ademen helpt bij het verminderen van stress en helpt bij rustig blijven.

- adem door je neus

- adem met je middenrif

- adem ontspannen

Wees overtuigd van jezelf en neem ruimte in

Om recht en stevig te staan moet je jouw middelpunt vinden. Dit doe je door rechtop te gaan staan en jezelf zo lang mogelijk te maken. Stel je maar voor dat je door een touwtje omhoof wordt getrokken. 

Kijk recht voor je uit, doe je schouders naar achteren en houd je buik in. Houd je onderrug recht en laat je armen op een natuurlijke manier langs je lichaam hangen. Zet je voeten op schouderbreedte uit elkaar.

Kijk de ander aan en maak oogcontact

Om goed oogcontact te maken kunnen de volgende aanwijzingen je misschien helpen:

- maak de afstand tussen jou en die ander zo klein als wenselijk en mogelijkn is

- kijk de ander voortdurend aan, als je praat, maar ook als je luistert

- knijp de ogen een beetje samen. Daarmee kom je sterk en betrouwbaar over.

laat je stem rustig en overtuigend klinken

Als je overtuigend wilt overkomen, zijn de volgende tips voor je stemgebruik belangrijk:

- spreek luider dan je normale spreekvolume. Daarmee heb je meer impact op de luisteraar.

- spreek niet te snel. Dingen die je langzaam uitspreekt, lijken belangrijker dan dingen die je snel uitspreekt.

- spreek op een wat lagere toon dan normaal. Dit komt overtuigender over dan wanneer je op een hoge toon spreekt.

- gebruik zoveel mogelijk korte zinnen. Die komen overtuigender over dan lange zinnen.

- herhaal een belangrijke boodschap

- gebruik af en toe een stilte nadat iets hebt gezegd. Dat doe je door te stoppen met praten. De kracht van een stilte is enorm. Het geeft de ander de gelegenheid te verwerken wat je hebt gezegd.

Benoem het ongewenste gedrag en vermijd discussie

Er mag geen misverstand of onduidelijkheid zijn over wat je wilt. Wat je wilt, moet wel haalbaar zijn. Daarover moet je vervolgens geen discussie accepteren. Zeg bijvoorbeeld rustig en overtuigend:

'ik wil dat u nu stopt met uw geschreeuw tegen mij' of 'ik wil dat u hier nu weggaat'.

Zorg voor overeenstemming tussen houding, woorden en uitdrukking

De ander moet begrijpen wat je wilt en het gevoel hebben dat het verstandig is te doen wat jij wilt. Daarvoor moet je jouw uitgesproken woorden ondersteunen met jou non-verbale communicatie. Je gezichtsuitdrukking 

Opdracht

Kun jij de basishouding aannemen die je helpt om weerbaar te zijn? Voer deze opdracht uit in een groep van drie.

Je scheldt een van de anderen uit of bedreigt hem. Degene die wordt uitgescholden of bedreigd, probeert de basishouding aan te nemen. De derde observeert en kijkt welke elementen van de basishouding goed worden aangenomen. Iedereen heeft de 6 confrontatieregels opgeschreven dus maak daar gebruik van!!

Confrontatie

regels

Morele weerbaarheid

Selectiefase

Weerbaarheid

Uitprobeer

fase

Basishouding waarmee 

je weerbaar overkomt

Fase waarin een agressor

kiest die kwetsbaar overkomt

De mate waarin iemand de moed en de kracht

heeft om zich te houden aan de waarden en normen

die hij belangrijk vindt.

Op een gepaste manier voor jezelf en anderen

opkomen. Je kunt weerstand bieden, je grenzen

aangeven en jezelf verdedigen

fase waarin een agressor test of de

persoon zo kwetsbaar is als hij denkt