Profiel ZH - Hartfalen en palliatieve zorg

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 4

Hartfalen en palliatieve zorg

Leerdoelen

• Kennis opdoen over het ziektebeeld hartfalen
• Kennis opdoen over palliatieve zorg (bij hartfalen)
• Kennismaken met I-HARP

Inhoud

• Hartfalen: wat is hartfalen, cijfers en weetjes, NYHA-classificatie, oorzaken, symptomen, behandeling, verpleegkundige zorg
• Palliatieve zorg 
• Palliatieve zorg bij hartfalen 
• I-HARP

Wat is hartfalen?

In 2019 overleden in NL meer of minder dan 5000 patienten aan de gevolgen van hartfalen volgens cijfers van het RIVM uit 2020

MEER

MINDER

Hoeveel personen werden in 2019 in NL gediagnosticeerd met hartfalen volgens cijfers van het RIVM uit 2020?

Nog wat andere cijfers en weetjes...

• In 2019 waren er 31.205 klinische ziekenhuisopnamen voor hartfalen 
• In 2017 waren de totale uitgaven van zorg voor hartfalen bedroegen 816,6 miljoen euro 
• In het westen en midden van Nederland is de sterfte aan hartfalen het laagst. De regio's Groningen en Zeeland kennen de hoogste sterfte

Welke klachten kunnen bij zorgvragers met hartfalen voorkomen?

Oorzaken van hartfalen

• Hartinfarct
• Hoge bloeddruk
• Hartklepafwijkingen
• Ritmestoornissen
• Ziekte van de hartspier 

Combinatie van bovenstaande oorzaken kan ook leiden tot hartfalen 

Indeling van hartfalen

Hartfalen is geen ziekte of diagnose, maar het geeft alleen aan dat het hart niet goed werkt. We onderscheiden verschillende vormen, om te achterhalen welke vorm een zorgvrager heeft kijk je naar... 

Indeling van hartfalen

1. Systolisch en diastolisch hartfalen
2. Linkszijdig versus rechtszijdig hartfalen
3. Chronisch, acuut en tijdelijk hartfalen 

Opdracht in 3 groepjes: wat is het, welke klachten geeft het en wat zijn de verschillen? (20 min en dan presenteren in de klas en doorsturen naar elkaar)  

Acuut longoedeem

In de volksmond vaak 'vocht achter de longen genoemd'. Door een acuut optredende slechte werking van de linkerhelft van het hart, hopen grote hoeveelheden vocht zich op in de longen. DIT IS LEVENSBEDREIGEND!

Wat zijn de klachten bij acuut longoedeem?

Gevolgen van hartfalen

Door de verminderde pompfunctie van het hart wordt onvoldoende bloed rondgepompt. Het hart probeert dit in eerste instantie op twee manieren te compenseren:

1. Het hart gaat krachtiger pompen

2. De nieren gaan minder vocht uitscheiden

Hartritmestoornissen bij hartfalen 

Bij hartfalen is het hart vaak vergroot en uitgerekt. Deze vormverandering van het hart kan zorgen voor een afwijkende geleiding van de elektrische prikkels:

1. Wat is tachycardie?

2. Wat is bradycardie?

3. Welke klachten kunnen optreden bij hartritmestoornissen?

Wat is een ernstig risico van hartritmestoornissen?

De diagnose hartfalen wordt gesteld op basis van de klachten, het LO en het aanvullend onderzoek. Welk aanvullend onderzoek denk je?

Aanvullend onderzoek bij hartfalen

• Bloedonderzoek: met name het bepalen van het BNP
• Thoraxfoto
• ECG
• Echocardiogram
• Hartkatheterisatie
• Inspanningsonderzoek
• MRI-scan 

Behandeling van hartfalen 

Het doel van de behandeling bij hartfalen is het verminderen van de klachten en het remmen van de achteruitgang van de pompfunctie van het hart. 

• Een operatie
• Medicijnen
• Het volgen van leefregels

Behandeling van hartfalen: operatief

Bij een ernstige vernauwing van de kransslagaders zijn twee operaties mogelijk:

1. Bypassoperatie
2. Dotterbehandeling

Behandeling van hartfalen: medicijnen

De behandeling bij hartfalen bestaat over het algemeen uit leefregels i.c.m. medicijnen. Vaak zijn bij hartfalen meerdere soorten medicijnen nodig, waaronder:

• Diuretica
• Bètablokkers
• Vaatverwijders zoals: ACE-remmers, angiotensine-II-antagonisten en nitraten
• Digoxine

Behandeling van hartfalen: medicijnen

Opdracht in 4 groepjes: werk eerder genoemde medicijnen uit. Wat doen ze en welke bijwerkingen kunnen optreden? (20 min en dan presenteren in de klas en doorsturen naar elkaar)

Behandeling van hartfalen: leefregels. Welke kunnen dit zijn?

Verpleegkundige zorg bij hartfalen

Welke voorlichting geeft een verpleegkundige aan een patiënt met hartfalen?

Palliatieve zorg (bij hartfalen)

Palliatieve zorg

• Wat is palliatieve zorg?
• Wat is het doel van palliatieve zorg?
• Wat is het verschil tussen palliatieve zorg en terminale zorg? 

Palliatieve zorg bij hartfalen

Palliatieve zorg hoort bij gevorderd hartfalen tijdig gestart en aangeboden te worden, tegelijk met ziektegerichte behandeling. 

• Advanced Care planning OF  proactieve zorgplanning
• Signaleren palliatieve zorg bij patiënten met hartfalen 

I-HARP

I-HARP

• Identificeren van patiënten met HARrtfalen met Palliatieve zorgbehoeften
• Doel I-HARP
• Drie open vragen, 13 gesloten signaleringsvragen met optionele doorvraagsuggesties en advies voor acties/interventies 

https://palliaweb.nl/getmedia/5d155c1b-afd3-4e31-bc5d-b9f636065d66/i-harp_met_instructie.pdf   

Vragen?