5.5 Het einde van Nederlands-Indië

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

Hallo!

Niet vergeten;

- Telefoon in je kluisje! Als ik hem zie in de les, ben je hem kwijt tot het einde van de dag!

- Wil je iets zeggen of vragen? Steek je hand omhoog.

Wat is de naam van de Jodenvervolging in de tweede wereldoorlog?

1. Antisemitsme
2. Holocaust
3. Jodenhaat
4. Anti-Joods

Wie waren de übermensch en wie waren de untermensch?

5.5 Het einde van Nederlands-Indië

B2

Dagmenu

1. Introductie                                   (5min)

2. Het einde van Nederlands-Indië (15min)

3. Opdrachten                                 (15min)

4. Afsluiting                                      (5min)  

Tijd van wereldoorlogen

Leerdoel

Welke gevolgen had de Tweede Wereldoorlog voor Nederlands-Indië?

Oorlog in Azië

Japan wilde in Azië een groot gebied veroveren. In 1941 vernietigden de Japanners een grote Amerikaanse vloot in Pearl Harbor, een militaire haven op een eilandje in Hawaï. 2400 Amerikanen kwamen om het leven. De Verenigde Staten verklaarden daarop de oorlog aan Japan. Omdat Japan en Duitsland bondgenoten waren, verklaarde Hitler toen de oorlog aan de Verenigde Staten.

Oorlog in Azië

Ook Nederlands-Indië kwam in Japanse handen. De Nederlanders die er woonden, werden opgesloten in concentratiekampen, door de Nederlanders al snel ‘Jappenkampen’ genoemd.

Bron: Jappenkamp

Theo Derksen zat als kind in een Jappenkamp:

‘Veel gevangenen zijn zwaar mishandeld en soms zelfs doodgeslagen. Andere kampbewoners moeten daarbij toekijken. Soms wordt iemand dagenlang opgesloten in een kleine kooi waar je alleen in past als je in elkaar hurkt. We krijgen erg weinig voedsel. Het is de bedoeling dat de gevangenen worden uitgehongerd. Het dodenaantal stijgt snel.’

naar: Theo Derksen, Kind in het Jappenkamp, 2002.

Opdrachten/Huiswerk

Maak: 5.5A en 5.5B

Volgende les: Deel 2 van 5.5 Het einde van Nederlands-Indë

Hallo!

Niet vergeten;

- Telefoon in je kluisje! Als ik hem zie in de les, ben je hem kwijt tot het einde van de dag!

- Wil je iets zeggen of vragen? Steek je hand omhoog.

Waar vielen de Japanners als eerste aan?

1. Hong-Kong
2. Singapore
3. Nederlands-Indië
4. Pearl Harbor

5.5 Het einde van Nederlands-Indië

B2

Dagmenu

1. Introductie                                   (5min)

2. Het einde van Nederlands-Indië (15min)

3. Opdrachten                                 (15min)

4. Afsluiting                                      (5min)  

Tijd van wereldoorlogen

Leerdoel

Welke gevolgen had de Tweede Wereldoorlog voor Nederlands-Indië?

Een grote verandering

Op 6 augustus 1945 gooide een Amerikaanse bommenwerper een nieuw soort bom op de Japanse stad Hiroshima. Met deze atoombom wilden de geallieerden Japan dwingen zich over te geven. Hiroshima was in één seconde vernietigd en 78.000 mensen waren dood. In de maanden daarna stierven nog eens ruim 100.000 mensen aan de gevolgen van de bom.

Een grote verandering

Wat is er zo speciaal aan een atoombom (of kernbom)? Bij een gewone bom breng je een brandbare stof tot ontploffing. Daarmee kun je een gebied van maximaal 100 vierkante meter vernietigen. Bij een atoombom wordt de ontploffing veroorzaakt door een kernreactie in atomen. Daardoor is de kracht van deze bom duizenden malen groter. Bovendien komt er radioactieve straling vrij. Dat veroorzaakt veel ziektes. 

Een grote verandering

Jaren na ‘Hiroshima’ stierven daarom nog duizenden Japanners aan kanker. Na 1945 zijn er veel nieuwe en sterkere kernwapens ontwikkeld. In onze tijd zijn er zeven landen waarvan zeker is dat ze atoombommen hebben. Maar na 1945 heeft niemand ze durven gebruiken, omdat de gevolgen ook het eigen land kunnen treffen.

Nederlands-Indië --> Indonesië

Na de atoombom op Hiroshima (en drie dagen later op de stad Nagasaki) gaf Japan zich over. De oorlog in Azië was voorbij. Toen de Japanners Nederlands-Indië verlieten, wilden sommige Indonesiërs zelf hun land gaan besturen. Zij noemden zich nationalisten. Soekarno was een van de leiders. Hij riep de onafhankelijkheid uit: de republiek Indonesië. Nederland was het daar niet mee eens. De Nederlandse regering stuurde soldaten om tegen de nationalisten te vechten en Indonesië als kolonie te behouden. 

Nederlands-Indië --> Indonesië

De regering noemde dit politionele acties. Duizenden Nederlandse soldaten kwamen om het leven en vele tienduizenden Indonesiërs.

Het lukte de Nederlanders om de nationalisten te verslaan, totdat de Verenigde Staten zich ermee bemoeiden. Vlak na de oorlog had Nederland de hulp van Amerika hard nodig om het eigen land weer op te bouwen. De Verenigde Staten dreigden die hulp te stoppen als Nederland doorging met de strijd in Indonesië. Nederland moest toen wel toegeven: in 1949 erkende Nederland de onafhankelijkheid van Indonesië.

Bron Mohammed Hatta

Mohammed Hatta, een leider van de nationalisten, zei in 1928 in een toespraak:

‘Wij willen niet samenwerken met de Nederlandse regering. Wij zijn door hen te vaak bedrogen. Het moment waarop de vrijheidsdrang het hoogtepunt bereikt, zal komen. Dan kan Nederland kiezen: rustig weggaan of eruit gegooid worden.’

Dit moet je onthouden

In de Tweede Wereldoorlog bezette Japan Nederlands-Indië. De Nederlanders die er woonden, werden opgesloten in concentratiekampen. Japan verloor de oorlog, doordat de Amerikanen atoombommen gebruikten. Daarna werd Nederlands-Indië een onafhankelijk land: Indonesië.

Opdrachten/Huiswerk

Maak: 5.5B af en maak 5.5C

Volgende les: 5.6 Vrienden worden vijanden

Opdrachten/Huiswerk

Maak: 5.5A, 5.5B & 5.5C

Volgende les: 5.6 Vrienden worden vijanden