3.3 Een nieuw geloof: de islam

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

3.3 Een nieuw geloof: de islam

3.3 Een nieuw geloof: de islam

3.3 Een nieuw geloof: de islam

1. Je weet waar en wanneer de islam is ontstaan en kunt de belangrijkste overeenkomsten tussen de islam, het jodendom en het christendom aangeven.

2. Je kunt de verspreiding van de islam beschrijven en je kent de belangrijkste factoren die daar aan bijdroegen.

3. Je kunt de snelheid van de Arabische veroveringen verklaren en de oorzaken noemen waardoor ze tot stilstand kwamen.

4. Je kunt de ontwikkeling van de cultuur en wetenschap in Arabische gebieden beschrijven en verklaren.

KA

10. Het ontstaan en de verspreiding van de islam.

3.3 Een nieuw geloof: de islam

Ontstaan van de Islam

De koopman uit Mekka, raakte ervan overtuigd dat er maar één god was en niet meerdere. Hij zag zichzelf als een profeet van Allah.

Hij verspreidde de openbaringen die hij van Allah had gehad. 

622 Mohammed ontvlucht Mekka, omdat de inwoners niet blij waren met wat hij verkondigde, ze vreesden voor hun inkomsten van alle pelgrims die naar de Kaäba kwamen.

Na een paar jaar keert Mohammed terug met een leger volgelingen en verovert Mekka en maakt van de Kaäba een heiligdom voor Allah. Mohammed sterft in 632.

Tijdlijn

3.3 Een nieuw geloof: de islam

Veroveringen na Mohammeds dood

De verspreiding van de islam in deze periode kenmerkt zich als een heilige oorlog: Jihad.

Doordat Arabische stammen onderling elkaar aanvielen ging het eerst niet snel, maar eenmaal verenigd onder de islam veroverden zij grote gebieden in Noord-Afrika en richting het Midden-Oosten.

De moslims trokken bij Gibraltar ook Europa in, maar werden in 732 bij Poitiers tot stilstand gebracht door Karel Martel. (opa van Karel de Grote)

Ook het Byzantijnse Rijk (Wat was de andere naam?) hield de opmars van de islam tegen bij Constantinopel.

Verspreiding islam rond 800

Christendom versus islam

3.3 Een nieuw geloof: de islam

De bekering van niet-Arabische volken.

Polytheïstisch volken moesten zich bekeren tot de islam, maar joden en christenen hoefden dat niet zolang zij gehoorzaamden aan de islamitische heersers. Er waren veel overeenkomsten tussen deze drie religies.

Joden en christenen betaalden extra belastingen en waren tweederangs burgers.

De islam verspreidde zich echt niet alleen door verovering, maar ook door handelscontacten bekeerden veel volken over tot de islam.

'Mensen van het boek'

- ze hebben een monotheïstisch geloof;

- ze delen bepaalde religieuze teksten zoals de Thora;

- ze delen bepaalde religieuze fundamenten zoals hemel, hel en de wederopstanding;

- ze delen geboden zoals bidden, vasten en het geven van aalmoes;

- ze delen veel profeten en andere figuren, zoals Abraham en Mozes.

Omgang andere geloven

In de achtste eeuw zou er een overeenkomst op schrift (Pact van Omar) zijn gesteld tussen christenen en moslims in de door moslims beheerste gebieden:

Wij christenen:

• Wij zullen onze godsdienst niet openlijk beoefenen noch iemand ertoe bekeren.
  
• Wij zullen niemand van onze familie verhinderen tot de islam over te gaan als hij dat wenst.
  
• Wij zullen moslims respect tonen en van onze zitplaats opstaan als zij wensen te zitten.
  
• Wij zullen niet spreken wanneer zij spreken, noch zullen wij hun eervolle namen dragen.
  
• Wij zullen in onze kerken alleen heel zachtjes klappen.
  
• Wij zullen onze doden niet dicht bij de moslims begraven.
  
• Wij zullen geen slaven nemen die aan de moslims zijn toegewezen.
  
• Wij zullen onze huizen niet hoger maken dan die van de moslims.
  

Discutabel of dit echt is.... 

Geef bij de afspraken op de vorige slide een voorbeeld van continuïteit en van discontinuïteit t.o.v. eerder in het verleden

Accepteren gezag, extra belasting, geen onrust veroorzaken en behoud eigen geloof. Waar lijkt dit op?

3.3 Een nieuw geloof: de islam

Onderlinge verdeeldheid

- Opmars islam in Europa niet alleen ten einde door militaire macht en oorlog, maar onderlinge verdeeldheid tussen moslims. Na de dood van Mohammed.

 

- Eén partij vond dat Mohammeds neef Ali hem moest opvolgen als nieuwe kalief (hoogste leider binnen islam). 

- Andere steunden de Ommajjaden (voorname koopmansfamilie uit Mekka).

Soennieten

Ommajjaden (elite van rijke koopmansfamilie) uit Mekka moesten Mohammed opvolgen 

Meerderheid

Sjiieten

Geloofden dat Ali, neef Mohammed, hem moest opvolgen

Kleine groep 

Tussen beide stromingen bestaan ook verschillen van inzicht over de leer en de praktische invulling van het islamitische geloof.

3.3 Een nieuw geloof: de islam

Bloei van cultuur en wetenschap.

De meeste onderworpen volken namen de taal van de Arabieren over.

De Arabieren namen ook onderdelen van de overwonnen volken over. Veel kennis kwam van de Grieken, Perzen en Indische filosofen.

Veel kennis uit de oudheid bleef zo bewaard.

De islamitische wereld bouwde voort op deze kennis en kwam zo in de kunst en de wetenschap voor te liggen op Europa.

Uitbreiding en omgang

De slag bij Poitiers / Tours, Circa 732.

• Behouden machtsgebied; Karel Martel
  
• Uitbreiden machtsgebied; Abd el-Raham
  

--> Let op: machtsgebied, niet religie!
Start reconquista, volgens sommige 1 van de 15 grootste veldslagen uit de geschiedenis   

Hoogtepunt islamitische wetenschap o.a:

• Filosofie en anatomie 
  
• Alfabet en wiskunde 
• Astrologie

- 

3.3 Een nieuw geloof: de islam

3.3 Een nieuw geloof: de islam

Lees par 3.3 en arceer de belangrijke stukken of bestudeer deze lessonup.

Maak daarna opdr 6 op blz 69

Eerst even lezen