De Romeinen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Het Romeinse Rijk

1. Van stadstaat tot wereldrijk

Terugblik van de vorige les: Wat weet je van de Romeinen?

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je uitleggen op welke manier het Romeinse Rijk zich ontwikkelde van stadstaat tot enorm wereldrijk, en hoe dit rijk door de eeuwen heen werd bestuurd.

Feniks, Geschiedenis Werkplaats, Memo, Saga

Koninkrijk

• De stadstaat Rome is ooit een koninkrijk geweest, hoewel daar erg weinig over bekend is.

• En of het verhaal van Romulus en Remus waar is....?
  

De Romeinse Republiek

(509 v. Chr. - 27 v. Chr.)

• De laatste koning wordt verdreven
• De Romeinen besluiten om Rome zélf te gaan besturen.

De Romeinse Republiek 

• De naam republiek komt van: res publica. Dat betekent: publieke zaak, in het Latijn.

• Op papier is de republiek een democratie...

• ...maar in de praktijk is een kleine groep mensen aan de macht. Dit heet: aristocratie

De Romeinse Republiek 

• De republiek wordt bestuurd door de senaat ('raad van ouderen'). Dit waren rijke Romeinen.

• Het volk kiest elk jaar 2 leiders: consuls

• Zij voerden de besluiten van de senaat uit

Burgeroorlogen

• Heersen over dit machtige rijk, dat wil iedereen wel!
• Tussen de machtigste Romeinse mannen ontstaat een aantal ruzies die uitlopen in burgeroorlogen

De generaal en dictator

 Julius Ceasar

Verovert Gallië

Wordt heel populair

Julius Caesar wordt vermoord

• Julius Caesar wordt steeds machtiger. Tegenstanders denken dat Caesar zelfs koning wil worden: ze moeten hem tegenhouden!
• Op de idus (15e dag) van maart wordt hij in de Senaat door andere senatoren vermoord.

Octavianus neemt wraak

• De geadopteerde zoon van Julius Caesar, Octavianus, neemt wraak
• Hij schakelt de daders en andere tegenstanders één voor één uit.
• Ook zijn vroegere medestander, Marcus Antonius, en diens geliefde: Cleopatra

Caesar Augustus

• Uiteindelijk is er niemand machtiger dan hij. De rust in het rijk is terug.
• De senaat bedankt hem hiervoor en geeft de titel Augustus ('de verhevene') te geven. 
• Augustus wordt de eerste keizer (princeps) van het Romeinse Rijk.

Het Romeinse Keizerrijk

(27 v. Chr. -  476 n. Chr.)

• Rome zal meer dan 500 jaar een keizerrijk zijn
• Ongeveer 80 keizers hebben dan geregeerd.

Pax Romana

• Met keizer Augustus begint een periode van rust en vrede die ongeveer 200 jaar duurt: de Pax Romana (vrede van Rome)
• Het rijk breidt zich nog steeds verder uit, maar voorlopig is er tussen de machtigste politieke groepen een soort vrede...  

Begrippen 

- Republiek 

- Democratie (H3)

- Aristocratie (H3)

- Senaat

- Consuls 

- Dictator 

- Wereldrijk

Opdracht 

- Werk in tweetallen aan de opdracht van de begrippen. 

- Zoek het begrip in het boek en beschrijf daarna in je eigen woorden wat het begrip betekend. 

- Daarna gaan we het klassikaal bespreken 

Maak de juiste combinaties.

senaat

limes

consul

Germanen

Augustus

Volk ten noorden van de Romeinse limes.

Leider tijdens de Romeinse Republiek

Grens van het Romeinse Rijk.

Romeinse keizer.

Bestuurlijk orgaan in de Romeinse Republiek.  

Schrijf 2 dingen op die
je deze les hebt geleerd

Schrijf in ding op wat je nog lastig vindt