5. standplaatsgebondenheid

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4,6

Leerdoelen

 Standplaatsgebondenheid en Jan Pieterszoon Coen

Aan het einde van de les: 

• Kun je uitleggen wat standplaatsgebondenheid inhoudt en
• hoe je dit kan herkennen (in een bron). 

Standplaatsgebondenheid in begrijpelijkere taal

Een mening wordt bepaald door 

• de persoonlijke omstandigheden (bijvoorbeeld leeftijd, geslacht, opvoeding, opleiding, godsdienst en persoonlijke ervaringen)
• de sociale positie (heerser of de geregeerde, rijk of arme, autochtoon of allochtoon) 
• historische situatie waarin iemand leeft (economische crisis, oorlog, standenmaatschappij).

Kort gezegd: 

• Menselijk denken en doen in het verleden kunnen verklaren vanuit toen.
• Menselijk denken en doen verklaren vanuit hun achtergrond, bijvoorbeeld geloof, politiek, gender of cultuur.

Welk nieuws maakte op jullie de meeste indruk?

Russische versie

In tv-programma Buitenhof werd Sjoelgin geconfronteerd met de Russische bombardementen op flatgebouwen en ziekenhuizen. De Verenigde Naties hebben het Kremlin gewaarschuwd dat de Russische aanvallen op burgers een oorlogsmisdaad kunnen zijn. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) bestookten de Russen al 29 gezondheidscentra, waaronder een kraamkliniek in de Zuid-Oekraïense stad Marioepol.

Maar volgens Sjoelgin, die zijn eigen, Russische versie van de oorlog in Oekraïne gaf, is dat ‘simpelweg niet waar’. Hij had The New York Times meegenomen naar de studio, die foto’s publiceerde van vrouwen na het bombardement op de kraamkliniek. Volgens hem gaat het om één vrouw: “Hier heeft ze zich verkleed, en ligt ze op de brancard,” wees hij.

Menselijk schild

Ook ontkende hij dat Russische troepen de kraamkliniek hebben aangevallen. “Russische militairen vallen geen burgers aan, alleen militaire infrastructuur.” Volgens hem is de aanval in scène gezet door ‘nationalistische bataljons’. “Burgers worden gebruikt als menselijk schild.”

Bron: https://www.parool.nl/wereld/russische-ambassadeur-geeft-zijn-eigen-versie-van-oorlog-in-oekraine-heel-herkenbaar-helaas~bb298943/

Uit onze kranten:

Op de beelden is te zien hoe de vrouw, met haar handen op haar bebloede buik, wordt weggedragen door reddingswerkers. Ze werd naar een ander ziekenhuis gebracht, waar artsen haar in eerste instantie in leven wisten te houden. In het ziekenhuis bleek dat haar bekken was verbrijzeld. De baby werd via een keizersnede ter wereld gebracht, maar het kindje bleek niet meer in leven.

De vrouw zou zo verslagen zijn geweest van verdriet dat ze niet meer verder wilde leven. "Dood mij nu", zou ze hebben gezegd. Vlak daarna verloor ze het bewustzijn en kreeg ze een hartstilstand. Een half uur lang hebben artsen haar nog proberen te reanimeren.

Waarom berichtten Rusland en Nederland
zo verschillend over het onderwerp?

Voorbeeld standplaatsgebondenheid 

Jan Pieterszoon Coen

• Gouverneur-Generaal VOC (Hoogste bestuurder in Azië)
• Grotendeels bekend van:

Op het hoofdeiland Java stichtte JPC de stad Batavia (op de ruïnes van de oude stad)

Batavia, hoofdzetel van de VOC in Azië (prent uit 1780)

Actiegroep 'de Grauwe Eeuw' bekladt monumenten in Hoorn (2016)

Jan Pieterszoon Coen

1. Lees het artikel:  'Moet standbeeld JPC weg?' https://www.rtlnieuws.nl/nieuws/nederland/artikel/5158391/jp-coen-standbeeld-hoorn-tunnel-protest-voc-we-promise
2. Formuleer een onderbouwde mening op de vraag: is JPC een held of een schurk? Of geen van beide?