Het Wilhelmus

1 / 30
next
Slide 1: Slide
NederlandsMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4,5

This lesson contains 30 slides, with interactive quizzes, text slides and 3 videos.

time-iconLesson duration is: 45 min

Items in this lesson

Slide 1 - Slide

Leerdoelen
  • Je kent na afloop van de les de ontstaangeschiedenis van het Wilhelmus 

  • Je kunt beargumenteren of het Wilhelmus nog geschikt is als volkslied 

Slide 2 - Slide

Wilhelmus

Slide 3 - Mind map

Het begin
- Nederland onderdeel van het Spaanse Rijk 
> Geen land, maar kleine gebieden = gewesten 

- Spaanse Rijk in de 16e eeuw grootste politieke macht ter wereld. Aan het hoofd: Karel V 
> Nederlanden één geheel maken en dan katholiek. 
> Gewesten wilden dit niet

Slide 4 - Slide

Luther 
> Kritiek op de kerk > zielenheil > mensen moesten zelf nadenken over het geloof 

> Hervorming van de kerk = reformatie > door boekdrukkunst ideeën sneller verspreid 

Slide 5 - Slide

Slide 6 - Video

Filips II
- Hervormers = protestanten = ketters. > maar zelfs adel in opstand 
> houden van hagenpreken = bijeenkomsten in weilanden 

- Karel V treedt af en splitst zijn rijk in twee delen. Nederland hoort bij Spaanse deel, waar Philips II (zoon van Karel V) de baas was > pakte ketters (protestanten) hard aan. 

Slide 7 - Slide

Geuzen
- Philips II stelt Margaretha van Parma aan als landvoogdes in Nederland > strenge geloofsvervolgingen > smeekbedes van de bevolking 

> Smekelingen krijgen een naam: geuzen > was bedoeld als scheldnaam, werd nu een erenaam. Willem van Oranje was een van de edelen die gesmeekt had. 

Slide 8 - Slide

Slide 9 - Video

Hertog van Alva 
- Hoogtepunt van de onrust: Beeldenstorm > augustus 1566 > protestanten keren zich af tegen versieringen in katholieke keren en slapen heiligenbeelden. 

- Wraak Filips II > stuurt gevreesde hertog van Alva om ketterij uit te roeien > veel ketters op de brandstapel. 

Slide 10 - Slide

Willem van Oranje 
- Tegen aanpak Alva > Willem van Oranje kwam in opstand. 

- Willem is stadhouder, baas van een gewest (provincie) 

- Willem van Oranje (sprak bijna geen Nederlands), lang oppervlakkig > nu partij protestanten > komst Alva > Willem vlucht naar Duitsland > zet daar leger op tegen Alva 

Slide 11 - Slide

Tachtigjarige Oorlog 
- Begin van lange strijd > tachtig jaar > Tachtigjarige Oorlog > begon in 1568

- Protestanten direct overwinning in de Slag bij Heiligerlee (nu in Groningen, hoorde toen bij Friese gebied) 

- Filips II wil afrekenen met leider opstand > Willem van Oranje wordt vogelvrij verklaard > 1584 doodgeschoten door Balthasar Gerards, maar opstand is nog niet voorbij.... 

Slide 12 - Slide

Willem van Oranje
Willem van Oranje (1533-1584)
Opgegroeid in een Lutherse familie in een gebied dat we nu Duitsland noemen.  Hij erfde enkele gebieden in de Nederlanden als kind, die gebieden behoorden op dat moment aan de Spaanse koning. Willem moest aan het hof van Karel V 'heropgevoed' worden tot goed katholiek.

Slide 13 - Slide

Geuzenliederen
- Liederen waren populair in die tijd > zorgden ervoor dat men moed hield 

- Wreedheid van de vijand wordt beschreven en mensen worden aangespoord op God te vertrouwen. 

- Populairse geuzenlied is het 'Wilhelmus' 


Slide 14 - Slide

Wilhelmus
- Oorlog staat er niet goed voor > Willem van Oranje al lange tijd in ballingschap in Duitsland. 

- Was veel geld nodig om de vijand te verdrijven + moreel van het binnenlands verzet moest versterkt worden 

> Wie, wanneer en waar het geschreven is, is een mysterie 

Slide 15 - Slide

Wilhelmus
- Momentopname geschreven 
Tweeledig doel: bevolking moet inspreken en reden opstand tegen het wettige gezag van de Spaanse koning uitleggen. 

- Hartenkreet Willem van Oranje > spreekt trouw uit aan de Spaanse koning, maar kondigt aan dat hij de tirannie (Alva) zal verdrijven 

Slide 16 - Slide

Inhoud Wilhelmus
- Vijftien strofes 

- Beginletters vormen: Willem van Nassov (V was ook U)

- Acrostichon 

- Politieke en godsdienstige motieven 

Slide 17 - Slide

In welk jaar werd het Wilhelmus ons volkslied?

Slide 18 - Open question

Slide 19 - Video

De aanleiding van het ontstaan van het Wilhelmus
A
de reformatie
B
de renaissance
C
de opstand tegen Spanje
D
de splitsing van de kerk

Slide 20 - Quiz

Het Wilhelmus is een:
A
aemulatio
B
sonnet
C
acrostichon
D
onomatopee

Slide 21 - Quiz

Wat was voor het Wilhelmus ons volkslied?
A
Wier Neerlands bloed
B
De vlieger
C
Viva Hollandia
D
Links, rechts

Slide 22 - Quiz


Hoeveel coupletten heeft 
het Wilhelmus.
A
2 coupletten
B
8 coupletten
C
15 coupletten
D
18 coupletten

Slide 23 - Quiz

Welke van de onderstaande uitspraken is FOUT?
A
Het Wilhelmus diende als propaganda.
B
Het Wilhelmus was vroeger een strijdlied.
C
Het Wilhelmus is altijd het Nederlandse volkslied geweest.
D
'Wien Neêrlands bloed' was geen succes.

Slide 24 - Quiz

Wie heeft het Wilhelmus geschreven?
A
Niet bekend
B
Balthasar Gerards
C
Michiel de Ruyter
D
Karel de Grote

Slide 25 - Quiz

Waarom leggen we onze hand op onze borst als we het Wilhelmus zingen?
A
Dat is overgewaaid uit andere landen, waar dit een officieel saluut is.
B
Omdat Willem van Oranje, werd vermoord met een schot in zijn borst.
C
Het gebaar staat symbool voor oprechtheid.
D
Het is een eeuwenoude traditie

Slide 26 - Quiz


Over wie gaat het
Wilhelmus eigenlijk?
A
Willem Alexander
B
Willem van Oranje-Nassau
C
Koning Willem III
D
Willem van Hanegem

Slide 27 - Quiz

Vind je het Wilhelmus nog actueel als volkslied?
Ja
Nee
Een beetje

Slide 28 - Poll

Vragenrondje
wat is jou nog niet duidelijk?

Slide 29 - Slide

Ik heb de uitleg:
A
niet begrepen
B
beetje begrepen
C
goed begrepen
D
heel goed begrepen

Slide 30 - Quiz