6/2 woordsoort van wat

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Grammatica

De woordsoort van wat

Planning

• Lesdoel
• Lezen
• Terugblik
  
• Zelfstandig met de lesstof aan de gang gaan - in stilte werken 
• Instructie - in stilte werken 
• Exitticket
• Afsluiten (reflectie en feedback)

Lesdoel

Aan het einde van deze les:

• kun je benoemen wanneer het woord 'wat' een vragend vnw, onbepaald vnw , betrekkelijk vnw, betrekkelijk vnw m.i.a. of een onbepaald hoofdtelwoord is;

• heb je geoefend met vragend vnw, onbepaald vnw , betrekkelijk vnw, betrekkelijk vnw m.i.a. en onbepaald hoofdtelwoord.

Blauw = kennis = kennen = leren

Oranje = kunnen = oefenen met de kennis

In stilte lezen uit het door jouw gekozen boek op niveau.

1

Correcte beknopte bijzin

Foutieve beknopte bijzin

Gewone bijzin

Lopend naar de overkant werd hij bijna aangereden. 

In roomboter gebraden eet hij het vlees met smaak op.

Na koffie gedronken te hebben, reed de bus verder.

Als hij me belt, loop ik even de vergadering uit. 

Na kampioen te zijn geworden, werden de spelers door het bestuur gefeliciteerd.

Na fraude te hebben geconstateerd, werd de boekhouder direct ontslagen.

vVoorbeelden per soort

• beknopte bijzinnen met een voltooid deelwoord (begint meestal met ge-, be-, ver- of ont-.)

Uit de wind gehouden kon hij de eindstreep halen.

• beknopte bijzinnen met een onvoltooid deelwoord (het hele werkwoord +d +de (minder bekend).

Dromend van zijn vriendin liep hij tegen een lantaarnpaal.

• beknopte bijzinnen met te + infinitief (hele werkwoord)

Na het gat ontdekt te hebben waarschuwde hij de dijkbewaking.

Het verzwegen onderwerp in de beknopte bijzin moet hetzelfde onderwerp zijn als in de hoofdzin!

Nieuwe lesstof

Wat 

Wat is 'wat' voor woordsoort in de zin 'Vertel ons eens wat over wat je met die wat hebt schoongemaakt?'

Wat weet je nog en wat weet je samen?

Groepsopdracht

Voorwaarde: 

- iedereen denkt eerst zelf na

- als echt niemand het weet, zoeken jullie informatie op

- je bent met elkaar in gesprek over de opgezochte lesstof

- je maakt samen een samenvatting van de opgezochte lesstof --> iedereen schrijft het op 

- één iemand maakt een foto en load deze in de volgende dia up.

- vul tijdens de instructie jouw  samenvatting aan met aantekeningen (in afkortingen)

Opdracht: 

1. Tot welke woordsoorten kan het woord 'wat' horen?

Groepsopdracht

• vragend voornaamwoord
  
• betrekkelijk voornaamwoord
  
• betrekkelijk voornaamwoord met ingesloten antecedent
  
• onbepaald voornaamwoord onbepaald hoofdtelwoord
• (zelfstandig naamwoord de wat, de watten, het watje - (medisch) ongesponnen katoen of een synthetische vervanging daarvan bedoeld voor het aanbrengen op wonden)

Wat is 'wat' voor woordsoort in de zin 'Vertel ons eens wat over wat je met die wat hebt schoongemaakt?'

Vragend vnw

onbepaald

vnw

betrekkelijk vnw m.i.a.

zelfstandig nw

Antwoord met uitleg

Wat is 'wat' voor woordsoort in de zin 'Vertel ons eens wat over wat je met die wat hebt schoongemaakt?'

Wat (?) is 'wat' voor woordsoort in de zin 'Vertel ons eens IETS over DATGENE WAT je met DE wat hebt schoongemaakt?'

Wat = vr. vnw. is 'wat' voor woordsoort in de zin 'Vertel ons eens wat = onbep. vnw.  over wat = betr. vnw. m.i.a. je met die wat = zn hebt schoongemaakt?'

Werk voor deze les + huiswerk:

• je begrijpt de lesstof/theorie voldoende (je kunt het groene theorieblok uit je boek gebruiken als ondersteuning) 
  
• je werkt in STILTE en je mag NIET PRATEN of OVERLEGGEN en geen vragen stellen
  
• je bent echt aan het werk!
  

Klaar = in STILTE lezen

Pak je VIP en noteer:

In je schrift, met de hand een samenvatting schrijven van alle theorie Cursus 5 Grammatica § 8 WS De woordsoort van wat

+ Online, Cursus 5 Grammatica§ 8 WS De woordsoort van wat, opdracht 1 t/m 4 

+ geresette opdrachten Cursus 5 Grammatica § 6 en 7

Wat niet af is = huiswerk

Nieuwe lesstof

Vul je samenvatting aan met aantekeningen;

- gebruik afkortingen die je zelf kan herkennen

- gebruik cijfers als getallen (dus niet uitschrijven)

- spelling doet er nu even niet toe

- gebruik pijlen om verbanden aan te geven

- werk het thuis netjes uit

Wat als vragend vnw

Wat hebben je in de vakantie gedaan, Erik?

(begin van een vraag)

Frida kan niet bedenken wat de beste manier is om een backflip te leren.

(begin van een zin die van een vraag gemaakt is)

Let op: wat is geen vragend vnw als dit terugwijst naar een eerder genoemd woord.

Wat als betrekkelijk vnw

Tegenwoordig kun je bijna alles wat je niet weet, op internet vinden

(wat verwijst terug naar het onbepaald vnw alles)

Het leukste wat hij te vertellen had, wist ik al.

(wat verwijst terug naar het leukste (overtreffende trap))

Mijn buren zijn 60 jaar getrouwd, wat nu helaas niet groots gevierd kan worden.

(wat verwijst terug naar een hele zin)

In deze gevallen verwijst wat altijd terug naar iets wat eerder genoemd is. Dit noem je het ANTECEDENT.

Wat als betrekkelijk vnw m.i.a.

Wat Kees je vandaag over mij verteld heeft, moet je niet geloven.

Er is hier sprake van een betrekkelijk vnw met ingesloten antecedent. Waar wat naar terugverwijst kun je niet uit de zin halen. In dit geval kun je checken of het een betrekkelijk vnw is door wat te vervangen door datgene wat.

Wat als onbepaald vnw

Heb je nog wat (=iets) moois gekocht toen je op vakantie was?

Over lekker eten is wel vaker wat (=iets) te doen in de Griekse mythen.

Wat als onbepaald hoofdtelwoord

Vraag Ellen even of ze wat melk voor ons heeft.

Wat geeft een hoeveelheid aan, maar niet precies hoeveel. In dit geval bedoel je een beetje.

Let op: Het is geen onbepaald voornaamwoord. Het is wel vaag, maar wat heeft hier niet te betekenis van iets. Een telwoord staat meestal voor een zelfstandig naamwoord. In dit geval is dat melk.

Telwoorden

	bepaald	onbepaald
hoofdtelwoord	precies aantal: acht, 2020, 1/8	onduidelijk aantal: veel/ vele, enkele, sommige, alle, wat
rangtelwoord	precieze plaats in de rij: tweede, achtste	onduidelijke plaats in de rij: laatste, middelste, zoveelste, hoeveelste

Benoem het woord wat:

Wat de boer niet kent, dat eet hij niet.

1. vragend vnw
2. betrekkelijk vnw
3. betrekkelijk vnw m.i.a.
4. onbepaald vnw

Benoem het woord wat:

Heb je nog wat kleingeld in je portemonnee?

1. vragend vnw
2. onbepaald hoofdtelwoord
3. onbepaald vnw
4. betrekkelijk vnw

Benoem het woord wat:

Monica, heb jij wat over voor de Hartstichting?

1. betrekkelijk vnw
2. betrekkelijk vnw m.i.a.
3. onbepaald vnw
4. onbepaald hoofdtelwoord

Werk voor deze les + huiswerk:

Pak je VIP en noteer:

In je schrift, met de hand een samenvatting schrijven van alle theorie Cursus 5 Grammatica § 8 WS De woordsoort van wat

+ Online, Cursus 5 Grammatica§ 8 WS De woordsoort van wat, opdracht 1 t/m 4 

+ geresette opdrachten Cursus 5 Grammatica § 6 en 7

Verlengde instructie:

Online, Cursus 5 Grammatica§ 8 WS De woordsoort van wat, opdracht 1 t/m 4 

+ geresette opdrachten Cursus 5 Grammatica § 6 en 7

Klaar = in STILTE lezen

Wat niet af is = huiswerk

Lesdoel

Aan het einde van deze les:

• kun je benoemen wanneer het woord 'wat' een vragend vnw, onbepaald vnw , betrekkelijk vnw, betrekkelijk vnw m.i.a. of een onbepaald hoofdtelwoord is;

• heb je geoefend met vragend vnw, onbepaald vnw , betrekkelijk vnw, betrekkelijk vnw m.i.a. en onbepaald hoofdtelwoord.

Blauw = kennis = kennen = leren

Oranje = kunnen = oefenen met de kennis

Benoem het woord wat:

De regering zal wel weten wat de beste oplossing is voor de feestdagen.

1. vragend vnw
2. betrekkelijk vnw
3. betrekkelijk vnw m.i.a.
4. onbepaald vnw

Benoem het woord wat:

Dat is iets wat mij ook had kunnen overkomen.

1. onbepaald vnw
2. vragend vnw
3. betrekkelijk vnw
4. onbepaald hoofdtelwoord

Ik kan vaststellen tot welke woordsoort 'wat' behoort.

😒🙁😐🙂😃

Noteer twee dingen die je nu beter begrijpt.
Noteer een ding dat je nog lastig vindt.

Reflectie:
Wat ging bij jou goed tijdens deze les?
Wat kan nog iets beter? Hoe ga je dat verbeteren?

Feedback:
Wat vond je fijn/goed aan deze les?
Wat zou je liever anders willen zien?