Thema regeling bs 3 ruggenmerg en bs 4 de hersenen

• Biologie
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 4

Thema regeling bs 3 ruggenmerg en bs 4 de hersenen

Ongeluk: gevoel in de benen wel aanwezig, spieren niet kunnen bewegen. Welke zenuwcellen aangetast?

1. Bewegingszenuwcel
2. Gevoelszenuwcel
3. Schakelcel

Het huiswerk was

Thema 10, basisstof 2: opdracht 1, 3, 5, 6 en 7

Vragen?

Leerdoelen basisstof 3

* Je kunt delen van het ruggenmerg benoemen met hun 

   functies en kenmerken.

Het ruggenmerg verbindt veel zenuwen met de hersenen.
Hoe wordt het ruggenmerg beschermd?

1. door je schedel
2. door je wervels

De afbeelding is een
doorsnede van
de ruggenmerg.
De ruggenmerg hoort
bij het...

1. Centrale zenuwstelsel
2. De hersenen
3. De zenuwen

Het ruggenmerg vervoert ...

1. Prikkels
2. Impulsen

In de tekening zie je het ruggenmerg van binnen.
in het ruggenmerg vind je vooral:

1. gevoelszenuwcellen en bewegingszenuwcellen
2. schakelcellen en bewegingszenuwcellen
3. schakelcellen en gevoelszenuwencellen

Alle gewervelde dieren (mensen horen daarbij) hebben een wervelkolom.

De wervels beschermen een belangrijk onderdeel van het zenuwstelsel, namelijk: het ruggenmerg.

Wervelkanaal

Veel zenuwen zijn door het ruggenmerg met de hersenen verbonden.

Het ruggenmerg ligt beschermt in het wervelkanaal van de wervelkolom. Dit is een opening in de wervels.

Tussen 2 wervels komt steeds aan beide kanten een zenuw uit het ruggenmerg.

Grijze stof en witte stof

• Grijze stof zit in het midden van het ruggenmerg en heeft een wat grijzere kleur. Dit komt door de cellichamen van schakelcellen en bewegingszenuwcellen.
• Witte stof ligt om de grijze stof, hierin zitten met name de uitlopers van de zenuwcellen. Door de isolatielaag ziet dit er wittig uit.

Om het ruggenmerg liggen vliezen ter bescherming. 

Zo schuurt het ruggenmerg niet tegen het bot van de wervels en is het ook extra beschermt tegen infecties.

Gemengde zenuwcel

Bewegingszenuwcel VS gevoelszenuwcel

Liggen gemengd maar gaan wel maar 1 richting op

• Gevoelszenuwcel: van zintuig naar het ruggenmerg (komen binnen aan rugzijde)
• Bewegingszenuwcel: van ruggenmerg naar de spier/klier (verlaten lichaam via buikzijde)

Lastige vraag! Denk goed na.
In afbeelding hiernaast zie je een doorsnede van het ruggenmerg.

Bij wel cijfer komt een impuls die ontstaat in de huid van de rechterarm aan bij het ruggenmerg?

1. Bij punt 1
2. Bij punt 2
3. Bij punt 3
4. Bij punt 4

10 minuten werken

 Thema 10, basisstof 3: opdracht 1, 4, 5, 6 en 7

Uit hoeveel zenuwcellen bestaan de hersenen?

1. 1 miljard
2. 10 miljard
3. 100 miljard
4. 1000 miljard

Basisstof 4

De hersenen

Leerdoelen bs 4

• Je kunt delen van de hersenen noemen met hun functies en kenmerken.
• Je kunt de invloed van verdovende, stimulerende en bewustzijnsveranderende middelen op het zenuwstelsel beschrijven en de risico's van het gebruik van verslavende middelen noemen. 

Grote hersenen

• bewustwording
• verschillende hersencentra elk voor eigen zintuig.
• verwerkte informatie wordt opgeslagen in je geheugen

De hersenen

• Vooral de grote hersenen zijn sterk geplooid.

• Linker VS rechterhelft

• In de hersenschors (het buitenste gedeelte) van de grote en de kleine hersenen ligt de grijze stof . Hierin liggen de cellichamen van de schakelcellen van de hersenen.

•  In het binnenste gedeelte ligt de witte stof. Hierin liggen de uitlopers van schakelcellen.

Kleine hersenen

• coördinatie
• evenwicht bewaren 

hersenstam

• onbewuste levensprocessen
• regelt reflexen

Stoffen die je hersenen beïnvloeden:

• Alcohol
• Drugs
• (sommige) Medicijnen

Pijnstillers, slaapmiddelen, kalmeringsmiddelen

Waarnemingsvermogen

Reactievermogen

Alcohol

• Na het drinken van alcohol komt dit via het bloed in je hersenen. 
• Alcohol werkt verdovend. 

• Je hartslag en ademhaling gaan langzamer en je spieren ontspannen. 

• Ook je reactie en waarnemingsvermogen nemen af. 

• Alcohol beïnvloed ook je humeur en je gedrag. Je schaamt je minder en durft meer, sommige mensen worden ook agressief. 

Drugs

Verdovende middelen

downers

Drugs

Stimulerende middelen

uppers

Drugs

Bewustzijnsveranderende middelen

trippers

Overdosis en verslaving

tolerantie

- Lichaam bouwt dit op als je vaker gebruikt

verslaving

      geestelijke afhankelijkheid

      lichamelijke afhankelijkheid

Wat is de functie van zenuwcellen?

1. Het doorgeven van signalen
2. Het produceren van hormonen
3. Het verteren van voedsel
4. Het reguleren van de bloeddruk

Welk deel van de hersenen reguleert de ademhaling en hartslag?

1. Grote hersenen
2. Kleine hersenen
3. Hersenstam
4. Hypothalamus

Met je hand bepalen of het water warm genoeg is of niet is

1. Via het ruggenmerg
2. Via de hersenen

Welk type zenuw geeft signalen door van de ene zenuw naar de andere?

1. Schakelzenuw
2. Gevoelszenuw
3. Bewegingszenuw
4. Centrale zenuw

Aan het werk

 Thema 10, basisstof 4: opdracht 1, 2, 3, 5, 7 en 8