4H 1920 koolstofchemie H6 les 3

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

scheikunde H5 4HAVO

wat gaan we deze les doen:

- introductie systematische naamgeving

- oefenopgave naamgeving

koolwaterstoffen Hoofdstuk 5

systematische naamgeving

de lengte van de koolstofketen, dus het aantal C atomen achter elkaar, bepaalt de stamnaam

stamnamen alkanen en alkenen

alkaan: alleen enkele 

C-bindingen 

(verzadigd)

alkeen: één C=C 

binding 

(onverzadigd)

opdracht: sleep de juiste naam bij de juiste structuur

TIP: gebruik je stencil of blz 159-160 van je boek

propeen

ethaan

etheen

propaan

wat is de naam van dit molecuul?

tip

kijk in fig 6.8 van je boek blz 160 en kijk bij voorbeeld 1:

1. langste keten = stamnaam

2. op welke C zit de dubbele binding?

naamgeving

but-1-een

naamgeving:

1. bepaal de langste keten = stamnaam (meth-, eth- etc)
   
2. geen dubbele binding? dan eindigt de naam op -aan
3. wel dubbele binding? dan eindigt de naam op -een 
4. geef de lokatie (nummer van C-atoom) van de dubbele binding aan, zet het nummer direct voor -een

naam ?

1. penteen
2. pent-1-een
3. pent-2-een
4. pent-3-een

hoe heten molecuul 1 en 2?

1

2

1. 1 = prop-1-een 2 = prop-3-een
2. 1 = but-1-een 2 = but-3-een
3. 1 = but-1-een 2 = but-4-een
4. 1 = but-1-een 2 = but-1-een

meer dan één dubbele binding?

we gebruiken di-, tri-, etc om meer dan één dubbele binding aan te geven.

De lokaties moeten steeds worden aangegeven met nummers.

1. tel aantal C: 6 dus hex-
2. dubbele binding: ja: hexeen
3. 2 x C=C dus dieen
4. op welke lokatie? Reken vanaf rechts! 1e en 4e C
5. naam is: hexa-1,4-dieen

vertakkingen

vertakkingen hebben ook een naam én een lokatie

hoeveel vertakkingen zie je aan de langste C-keten?

3: twee keer CH3 en één keer CH2-CH3

naamgeving vertakking

een zijtak heet naar het aantal C van de vertakking met -yl erachter

butaan (4 C's) met op de 2e C een methaan. Deze groep noemen we methyl. 

Dus: 2-methylbutaan 

 

wat is de naam van de weergegeven koolwaterstof?

meer dan één vertakking?

we gebruiken di-, tri-, etc om meer dan één vertakking aan te geven.

de lokaties moeten steeds worden aangegeven.

1. tel aantal C in de langste keten: 4 dus but-
2. dubbele binding: nee: butaan
3. vertakking? ja twee keer een methyl, dus dimethyl
4. op welke lokatie? 2e en 3e C
5. naam is: 2,3-dimehtylbutaan

volgende slide = HW-fotovraag

teken van de volgende stoffen de structuur in je schrift:

• but-2-een
• penta-1,3-dieen
• 3-methylpentaan
• 2-methyl-3-ethylhexaan
• 2,3-dimethylbutaan

doen!

maak deze vraag serieus, ik kijk hem na en geef je feedback via lessonUp

teken de structuurformules van deze stoffen, en upload je foto hier

teken van de  volgende stoffen de structuur, maak één foto en upload deze.

but-2-een, penta-1,3-dieen, 3-methylpentaan

2,3-dimethylbutaan.