H3 - P3 - week 7 - les 2 - leestekens + stijlfiguren

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

H3 - P1 - week 8 - les 2 - grammatica verwerken

Welkom

Nederlands

Mevrouw Takken

Aanwezig op: dinsdag, woensdag, donderdag en vrijdag

- Welkom 

- stillezen 

- spelling: leestekens bespreken

- Taalverzorging: pleonasme en tautologie

Doelen:

- Je gebruikt je taal bewust;

- Je benoemt wat je van keuzes vindt die door een fictief persoon gemaakt worden;

- Je schrijft in correct Nederlands een commentaar op het fragment

- je gebruikt leestekens juist

- Je weet wat er gebeurt als je een stijlfout maakt en je kunt ze uit je eigen werk halen.

Wat gaan we doen vandaag:

Stillezen

Je schrijft een commentaar op een fragment

Schrijfdossier : opdracht 5

Je schrijft een commentaar op een fragment.

Lucas Beigne, een onzekere, vijftienjarige jongen, brengt met zijn moeder de

vakantie door in het huis van zijn overleden grootvader. In het dorp gonst het

van de geruchten over zijn grootvader. Lucas komt in contact met Benoît en

Alex. Zij geven hem het idee dat hij de moeite waard is. Benoît en Alex vinden

dat alle vreemdelingen terug moeten naar hun land van herkomst. Om dit te

bereiken, wil Benoît zelfs geweld gebruiken. Hij haalt Lucas over om de pastorie,

die staat in de Cercle, een wijk met veel buitenlanders, in brand te steken. Lucas

maakt hiervoor in de schuur van zijn grootvader de brandbommen

(molotovcocktails). In de pastorie wil men asielzoekers huisvesten.

Lucas maakt ook contact met Caitlin, een meisje met wie hij vroeger bevriend

was. Caitlin vertelt hem dat Lucas’ grootvader in WOII Joden verraden heeft.

Lucas wordt verliefd op Caitlin. Zij wil echter niets weten van de extreem-rechtse

ideeën van Benoît en Alex.

Schrijfdossier : opdracht 5

Lees dit fragment en schrijf inhoudelijk commentaar bij de inhoud van dit fragment. Wat vind je van dit fragment?

Verwerk bij het schrijven van je commentaar de antwoorden op één of meer van de volgende vragen in je tekst.

a. Wat is voor jou de belangrijkste passage uit dit fragment? Vertel deze passage in je eigen woorden. Vertel waarom juist deze passage. Vertel waarom dit voor jou zo is? Wat doet deze passage jou?

b. Wat voor gevoel zou bij lezers kunnen overheersen als zij lezen over het personage Benoît. Denk bijv. aan complexe emoties als bewondering, afkeer, boosheid, angst, jaloezie en nieuwsgierigheid. Leg voor twee typen lezers uit waarom die dat zouden voelen.

c. Als Benoît en Lucas voor de pastorie staan om de molotovcocktails naar binnen te gooien (blz. 202) zegt Benoît: “Jij bent niet verantwoordelijk. Ik ben verantwoordelijk. Jij voert een opdracht uit.” Is Lucas verantwoordelijk voor zijn gedrag? Leg dit in je commentaar uit.

Schrijfdossier : opdracht 5

Valkuilen bespreken

vraag: Iwan vroeg Wie wil er nog iets te drinken?

Modelantwoord

Iwan vroeg: 'Wie wil er nog iets te drinken?'

Goed gekeurde antwoorden leerling:

Iwan vroeg: "Wie wil er nog iets te drinken?"
Iwan vroeg ''Wie wil er nog iets te drinken.''

Leestekens - spelling h5.3 A

Valkuilen bespreken

Vraag: Ik ben mijn portemonnee vergeten zei Christa.

Modelantwoord

'Ik ben mijn portemonnee vergeten', zei Christa.

Goed gekeurd antwoord leerling:

"Ik ben mij portemonnee vergeten." zei Christa.

Leestekens - spelling h5.3 A

Valkuilen bespreken

Vraag: Bart let jij ook even op vroeg meneer De Groot.

Modelantwoord

'Bart, let jij ook even op?', vroeg meneer De Groot.

Goed gekeurd antwoord leerling:

"Bart let jij ook even op?" vroeg meneer De Groot.
''Bart, let jij ook even op?'' Vroeg meneer De Groot.
' Bart, let jij ook even op', vroeg meneer De Groot.

Leestekens - spelling h5.3 A

Valkuilen bespreken

Vraag: Oma heeft gebeld zei mijn broer. Ze wil zondag graag langskomen.

Modelantwoord

'Oma heeft gebeld', zei mijn broer. 'Ze wil zondag graag langskomen.'

Goed gekeurd antwoord leerling:

"Oma heeft gebeld" zei mijn broer. Ze wil zondag graag langskomen

Leestekens - spelling h5.3 A

Valkuilen bespreken

Vraag: ‘Vanavond ga ik echt op tijd naar bed’, dacht Romy.

Modelantwoord

Vanavond ga ik echt op tijd naar bed, dacht Romy.

Goed gekeurd antwoord leerling:

"Vanavond ga ik echt op tijd naar bed,’ dacht Romy.

Leestekens - spelling h5.3 A

Bespreken 

Aan de slag:

Je kunt taal creatief gebruiken om iets duidelijk te maken, maar daarin kan het ook fout gaan. Je kunt woorden met de zelfde betekenis in een zin zetten of iets teveel willen uitleggen

Foutief gebruik pleonasme en tautologie

Stijlfiguren

Pleonasme

Je gebruikt een woord waarvan de betekenis al aanwezig is in een ander woord in de zin. 

- Het rode bloed stroomde uit z’n neus.

- Hij liet het ingestorte huis opnieuw herbouwen.

Tautologie

Je gebruikt twee verschillende woorden die hetzelfde betekenen. 

- Zij deed direct na het ongeluk onmiddellijk aangifte.

- Hij was bedroefd en verdrietig toen zijn vriendin het uitmaakte.

Verschil

Bij een pleonasme gebruik je verschillende woordsoorten: 

witte sneeuw

Bij een tautologie gebruik je dezelfde woordsoort:

altijd en eeuwig

Pleonasme: stijlfiguur of stijlfout

Soms wordt het pleonasme als stijlfiguur gebruikt om zo een eigenschap te benadrukken: 

De zwarte vogel steekt scherp af tegen de witte sneeuw. 

Foutief pleonasme:

Dat bedrijf importeert zijn grondstoffen vanuit het buitenland.

Tautologie: stijlfiguur of stijlfout

Soms wordt de tautologie als stijlfiguur gebruikt om zo een eigenschap te benadrukken: 

Senna en Boris beloofden elkaar dat ze altijd en eeuwig samen zouden blijven. 

Foutief pleonasme:

Misschien dat ze wellicht nog even bellen. 

De mondelinge bespreking

1. Pleonasme
2. Tautologie

Natuurlijk controleren we vanzelfsprekend de antwoorden.

1. tautologie
2. pleonasme

De ronde bal lag op de grond.

1. tautologie
2. pleonasme

Enkel en alleen is een vorm van

1. tautologie
2. pleonasme

Die spullen worden gewoon gratis weggegeven.

1. pleonasme
2. tautologie

Oefenen:

Learnbeat 4.3 B - opdracht 1 tot en met 6 helemaal

- extra uitdaging: opdracht 7 of 8

Huiswerk voor woensdag

Werkwoordspelling

Opdracht 2: Shit happens!

Drie brieven aan de buren:

1 - formeel

2 - informeel

3 - neutraal

Schrijfdossier

Opdracht 2: Shit happens!   - Drie brieven aan de buren:

1 - formeel

Je spreekt de lezer netjes aan (u, uw). De woordkeuze is niet aanstootgevend. Je spreekt de lezer direct aan, maar je blijft altijd beleefd. 

2 - informeel

Je bent vrij om de lezer aan te spreken zoals je wilt (je, jij). Je mag direct zijn, maar je wilt je doel natuurlijk wel bereiken (niet te lomp dus). 

3 - neutraal

De aanspreekvorm is netjes, maar niet formeel. Je beschrijft dat er een probleem is en je wilt dat het opgelost wordt. Hierbij spreek je de lezer niet direct aan als de overlastgever. Maar, na het lezen van deze brief voelt de lezer zich wel daadwerkelijk aangesproken. Hierdoor ben je soms passief-agressief. 

Schrijfdossier

Wat ga je doen:

Hoofdstuk 4 online:
4.4 B opdracht 1, 2 en 3

4.6 B Opdracht 1 en 2

Wanneer maak je dit:

- Deze les, huiswerk vrijdag

Hoe:

Let heel goed op je formulering. Kijk voor jezelf precies na. Want, als je zegt dat alles goed is, heb je er dan wel iets van geleerd? 

Aan de slag: