Huid en onderhuidsbindweefsel

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

De huid

De huid

De huid

Boek open Blz. 194

Deze les leer je:

- Onderdelen/bouw van de huid.

- Functies van de huid.

Functies van de huid

• Je huid beschermt tegen uitdroging, de zon, vuil en ziekteverwekkers.
• Je huid speelt een belangrijke rol bij de temperatuurregeling.
• Je huid is een zintuig en geeft informatie uit de omgeving door aan de hersenen.

Bouw van de huid

De huid bestaat uit:

1. Opperhuid (hoorn- en kiemlaag): de hoornlaag slijt steeds af en wordt aangevuld door cellen uit de kiemlaag (maakt pigment).
2. Lederhuid: met zweet- en talgklieren, spieren, bloedvaten en zintuigjes. 
3. Onderhuids bindweefsel: met bloedvaten, zenuwen en vet. Vet isoleert tegen kou.

Hoornlaag

• Bestaat uit dode celresten
  
• Eelt waar op de huid druk wordt uitgeoefend.
  

Kiemlaag

• Pigmentkorrels die beschermen tegen UV-licht
  
• Fijne uitlopers van gevoelszenuwcellen (=pijnpunten)
  
• Haren, nagels, zweetkliertjes, talgkliertjes horen bij de opperhuid.

Lederhuid

• Bloedvaten
  
• Zenuwen
  
• Zintuigjes (tastknopjes, Koude- en warmtezintuigen)
  
• Haarspiertjes (bij samentrekken  haren overeind  kippenvel)

Samenvatting Blz. 194

Onderhuidse bindweefsel

• Vet opgeslagen in: vetcellen.
  
• Grote vacuole
  
• Vet vormt isolerende laag  warmteverlies tegen houden.
  

Bescherming tegen de zon

Je huid beschermt je tegen de ultraviolette straling van de zon door pigment te maken.

Een donkere huid maakt veel pigment, een lichte huid maat weinig pigment.

Uv-straling kan twee gevolgen hebben:

1. Je huid verbrandt in de zon. 
2. Na vaak zonnen kan huidkanker ontstaan. 

Op temperatuur blijven

De huid helpt je lichaamstemperatuur op 37°C te houden.

Je koelt af door het wijder worden van bloedvaatjes in de huid en door te zweten.

Je houdt warmte vast doordat bloedvaatjes in de huid nauwer worden en door te rillen.

Als je het koud hebt, krijg je ook kippenvel. Dat helpt niet om de warmte vast te houden.

Door balans tussen warmte opwekken en afgeven:

• je wordt warm door verbranding.

• je wordt koeler door zweten en via je bloed. 

Wanneer je te heet wordt.:

• Minder verbranding

• warmte kwijt raken via bloedvaten in de huid.

• Meer zweten

Wanneer je lichaam te koud wordt:

• meer verbranden door te rillen. 

• bloed weghouden uit de bloedvaten in je huid. 

• Minder zweten

Temperatuur is een __________ factor

1. Biotisch
2. Abiotisch

Wat is de adequate prikkel van de koudezintuigjes in de huid?

1. temperatuur
2. lagere temperatuur dan de huid
3. hogere temperatuur dan de huid
4. kou

Sven zit in zijn t-shirt in de klas, zijn buurvrouw zet het raam open. Daardoor daalt de temperatuur en krijgt hij kippenvel. Hij vindt dat het te koud is geworden. Zal er ook een verandering hebben plaats gevonden in zijn huid? Zo ja, welke verandering?

1. Nee.
2. Ja, de bloedvaten worden nauwer.
3. Ja, de bloedvaten worden wijder.

Sven zit in zijn t-shirt in de klas, zijn buurvrouw zet het raam open. Daardoor daalt de temperatuur en krijgt hij kippenvel. Hij vindt dat het te koud is geworden. Welke verandering heeft plaatsgevonden in de haarspiertjes van zijn huid?

1. De haarspiertjes ontspannen zich.
2. De haarspiertjes trekken zich samen.

Waardoor denk jij dat de huid op latere leeftijd gaat rimpelen?

Lagen van de huid

Opperhuid

lederhuid

Onderhuids bindweefsel

Onderdelen van de huid

Talg

bloedvat

Haar

Kiemlaag

Haarzakje

Haarspiertje

Hoornlaag

vetweefsel

Zweetklier

Talgklier

Talgklier

Talg

Zweetklier

Zweet

maakt Talg

vettige stof

maakt huid soepel

koelt lichaam

maakt Zweet

vocht met afvalstoffen