Les NASK: Het broeikaseffect en energie besparing.

• Natuurkunde
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 2

Broeikaseffect en Energie besparing 

Doelen van deze les

- Na deze les weet jij wat het broeikaseffect en het versterkt broeikaseffect is 

- Wat fossiele brandstoffen zijn 

- Wat jouw CO2 voetafdruk is

- Wat groene en herbruikbare energiebronnen zijn

- Hoe jij energie kunt besparen en kun je voor elkaar een energiebesparingstip verzinnen 

Het broeikaseffect

Hoe werkt dat nu precies?

Opdracht

Zoek in tweetallen informatie op over het broeikaseffect.

Geef antwoord op de volgende vragen:

• Wat is het broeikaseffect?
• Wat is het versterkt broeikaseffect?
• Welke stoffen zorgen voor het broeikaseffect?

Het broeikaseffect: 

De zon verwarmt de aarde, de aarde straalt de warmte weer uit. Broeikasgassen houden de warmtestraling vast. Zonder dit natuurlijke broeikaseffect zou het gemiddeld over de wereld veel kouder zijn dan de huidige wereldgemiddelde temperatuur van ongeveer 15 graden.

Versterkt broeikaseffect: 

Door het massale gebruik van fossiele brandstoffen en ontbossing neemt de concentratie van Co2 en andere gassen in de atmosfeer toe. Het toegenomen effect veroorzaakt door de mens wordt het versterkt broeikaseffect genoemd. En hiermee bedoelen we de opwarming van de aarde.

Broeikasgassen: CO2 is de afkorting van koolstofdioxide. Het wordt ook wel koolzuurgas genoemd. De twee belangrijkste bronnen van CO2 zijn fossiele brandstoffen en verandering van landgebruik.

Heel lang geleden - in vroege geologische tijdperken - is koolstofdioxide vastgelegd door bomen en andere organismen. Daaruit zijn uiteindelijk fossiele brandstoffen (aardolie, steenkolen, aardgas) gevormd. Bij het verbranden van deze fossiele brandstoffen komt de CO2 weer vrij.

Naast de uitstoot door fossiele brandstoffen zorgt verandering van landgebruik ook voor CO2 emissies. Er vindt ontbossing plaats om bijvoorbeeld ruimte te maken voor landbouwgrond. Hierbij komt de CO2 die in het hout is vastgelegd in de lucht terecht. Ook veengronden kunnen CO2 laten ontsnappen wanneer deze droogvallen. Dit komt omdat veengronden grote hoeveelheden plantenresten bevatten, die omgezet kunnen worden in CO2 als het waterpeil te ver zakt.

Methaan (CH4) komt vooral vrij bij de veeteelt. Koeien, schapen en geiten produceren methaan bij het verteren van voedsel. Die methaan komt via hun adem, boeren en scheten in de lucht. Verder komt er methaan vrij bij het verbouwen van rijst en uit afvalstortplaatsen. Methaan is een sterk broeikasgas: 1 kilo methaan heeft hetzelfde effect als 28 kilo CO2.

Lachgas (N2O, distikstofoxide) komt vooral vrij uit grond die bemest is met kunstmest of dierlijke mest. Lachgas is een zeer sterk broeikasgas: 1 kilo lachgas heeft hetzelfde effect als 265 kilo CO2.

Waterdamp is ook een broeikasgas. Door de opwarming van de aarde wordt de lucht warmer, en warme lucht kan meer waterdamp bevatten. Omdat waterdamp een broeikasgas is, zorgt die extra waterdamp in de lucht voor meer opwarming, waardoor de lucht nog meer waterdamp kan bevatten, waardoor de aarde nog verder opwarmt enzovoort. Zo versterkt het broeikaseffect van waterdamp zichzelf. Mensen kunnen niets doen of laten om de hoeveelheid waterdamp in de lucht te sturen.

Fluorgassen zijn de sterkste broeikasgassen op aarde: ze kunnen duizenden keren zoveel opwarming veroorzaken als CO2. Bekende fluorgassen zijn HFK’s en PFK’s die kunnen voorkomen in onder andere spuitbussen, airco’s en koelkasten. Het krachtigste fluorgas is SF6, dat wordt gebruikt als isolatiegas in het elektriciteitsnet. SF6 veroorzaakt 22.800 keer zoveel opwarming als CO2

Welke brandstoffen gebruiken wij tegenwoordig

vooral voor 

de productie en consumptie van producten in ons dagelijks leven? Bijvoorbeeld het gebruik van de auto, lampen, koken ed? 

Fossiele brandstoffen: 

Fossiele brandstoffen zijn miljoenen jaren geleden ontstaan uit versteende resten van planten en dieren. Bij de verbranding ervan komt energie vrij, ook bekend als grijze stroom. Die verbranding levert ook veel CO2 op, wat bijdraagt aan de opwarming van de aarde. De belangrijkste fossiele brandstoffen zijn aardgas, aardolie en steenkool.

Aardgas: In Nederland is aardgas de meest gebruikte brandstof. Aardgas ontstaat op plaatsen waar ooit veel planten groeiden. Bijvoorbeeld moerassen

Aardolie ontstaat uit resten van planten en dieren uit ondiepe zeeën. Het wordt met boortorens uit de korst van de aarde geboord.

Steenkool: Steenkool bestaat vooral uit oude resten van plantaardig materiaal, ontstaan in de loop van miljoenen jaren. Steenkool wordt gedolven uit kolenmijnen. 

Meet jouw CO2-voetafdruk!

Hoeveel broeikasgas stoot jouw huishouden precies uit? Milieu Centraal rekent het je voor! Een huishouden stoot jaarlijks gemiddeld 19.000 kilo CO2 uit. De keuzes die je maakt voor je huis, vervoer, kleding, spullen en voeding hebben impact op je CO2-uitstoot.

https://www.milieucentraal.nl/klimaat-en-aarde/klimaatverandering/wat-is-je-co2-voetafdruk/

wat is duurzame energie ?

De oplossing: Duurzame energie bronnen en energiebesparing!

Duurzame energie 

Energie is duurzaam wanneer het opgewekt wordt door energiebronnen die niet schadelijk zijn voor het milieu en herbruikbaar zijn, zoals windenergie, zonne-energie, water-energie en biomassa. 

Ga naar: https://www.menti.com/78eaaggg34

En vul je eigen ideeën/antwoorden in! 

Challenge: Energiebesparen en groene punten vergaren! Hoe kun jij de wereld een handje helpen met groen doen? 

Tips ter energiebesparing

- Doe je apparaten uit ipv op de standby stand 

- Douche maximaal 5 min 

- Gebruik een waterbesparende douchekop 

- Zet de thermostaat lager 

- zet de verwarming 's nachts uit 

- vervang je lampen met ledlampen

- hang de was op ipv in de droger 

- zorg voor zonnepanelen op het dak van je huis