HV1 Lezen 3/4 Kernzin/ hoofdzaken/bijzaken/hoofdgedachte

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Welkom!

Vandaag gaan we een stukje herhalen én een stukje nieuwe stof behandelen.

Wat gaan we in deze les doen?

Herhaling tekstdoelen en tekstsoorten

Uitleg kernzin

Uitleg hoofd- en bijzaken

Uitleg hoofdgedachte

Uitleg verwijswoorden

Evaluatie

Afsluiting

Het middenstuk bestaat uit verschillende alinea's die bij de deelonderwerpen horen. Een goed opgebouwde alinea heeft altijd een kernzin. Hier staat de belangrijkste mededeling van de alinea. Staat meestal vooraan. Het is dan de eerste of de tweede zin. Soms staat de kernzin achteraan. De andere zinnen zijn voorbeelden of een toelichting bij de kernzin.

Kernzin:

Het middenstuk bestaat uit verschillende alinea's die bij de deelonderwerpen horen. Een goed opgebouwde alinea heeft altijd een kernzin. Hier staat de belangrijkste mededeling van de alinea. Staat meestal vooraan. Het is dan de eerste of de tweede zin. Soms staat de kernzin achteraan. De andere zinnen zijn voorbeelden of een toelichting bij de kernzin.

De kernzin:

• Bevat de belangrijkste informatie van een alinea
• Staat meestal aan het begin óf aan het einde van de alinea
• De rest van de alinea bestaat dan uit toelichting en/of voorbeelden 

Uitzonderingen:

1. Een alinea bevat géén kernzin. Alles is belangrijk. Bijvoorbeeld in een schoolboek.
2. De kernzin is de tweede zin, de eerste zin is dan een inleidende zin.
3. De kernzin staat in het midden van de alinea
4. Er zijn twee kernzinnen. De belangrijke informatie is dan verdeeld over meer zinnen.  

Welke zin is waar?

1. Een kernzin kan je weglaten
2. Een kernzin bevat de belangrijkste informatie
3. Een kernzin is een inleiding
4. In de kernzin kan je de samenvatting lezen

Noem een feit over een kernzin:

Hoofd- en bijzaken

1. De belangrijkste zaken noem je de hoofdzaken.
2. Minder belangrijke zaken, zoals uitleg/ toelichting en voorbeelden noem je bijzaken.

Als je op zoek gaat naar de hoofdzaken dan lees je de tekst eerst globaal. Je leest dan:

1. de eerste alinea
2. de kernzinnen van de alinea's. In de kernzin staat meestal de hoofdzaak.
3. De laatste alinea.

De belangrijkste zaken noem je de:

1. Hoofdzaken
2. Bijzaken

Minder belangrijke zaken noem je dan de:

1. Bijzaken
2. Hoofdzaken

De hoofdgedachte:

Als je het onderwerp en de hoofdzaken  met elkaar verbindt kun je meestal in één zin de hoofdgedachte van de tekst aangeven. 

De hoofdgedachte = de samenvatting van het onderwerp + de hoofdzaken, geformuleerd in één zin.

Evaluatie