Depressie

• pedagogiek
• HBO
• Studiejaar 3

Depressie

Planning

• Wat weten we al?
• Definitie
• Kenmerken
• Gevolgen
• Handelingsadviezen
• Wat zou jij doen?

Komt een depressie vaker bij jongens of bij meisjes voor?

1. Jongens
2. Meisjes

Wat is GEEN symptoom van depressie?

1. Gevoel van waardeloosheid
2. Duidelijke vermindering van interesse in activiteiten
3. Dingen doen zonder na te denken (impulsief)
4. Vermoeidheid

Depressie kan worden gekenmerkt als een ....

1. Patroon van o.a. persoonlijke, sociale en academische problemen
2. Terugkerende zelfmoordgedachten
3. Zelfbeschadigende daden

Is de voornaamste oorzaak van depressie dat het erfelijk is?

1. Nee
2. Ja

Wat zijn voorbeelden van positieve bevestiging die een leraar aan zijn leerlingen kan geven?

Dit kan je beter niet zeggen!

Dit kan je wel zeggen!

Je doet het goed , je doet je best.

Je moet het gewoon loslaten

Je mag er zijn zoals je bent.

Je mag van jezelf houden

Kom op laat me die glimlach zien!

Kijk eens hoe slim je bent!

Definitie van Depressie

• Ziekte van de stemming en gevoelens
• Geestelijk leiden, aanhoudende somberheid
• Lichte, zware en chronische depressie
• Verschillende oorzaken

 

Kenmerken van Depressie

Bij een depressie heb je bijna nergens zin in. Ook niet in dingen die je eerst wel leuk vond. Je hebt ook bijna de hele dag een somber gevoel. Als dit langer dan 2 weken aanhoud is het belangrijk hulp te zoeken en hierover te praten.

Geen externilaserend  probleem maar internaliserend

O.a. Kenmerken van Depressie/ dingen om op te letten.

- Zeer sombere, neerslachtige stemming.

- Opvallende Stemmingswisselingen, snel boos, ineens verdrietig daarna weer vrolijk.

- Duidelijke vermindering van interesse of plezier in (bijna) alle activiteiten
- Verminderd vermogen tot nadenken, besluiteloosheid, concentratieproblemen

O.a. Kenmerken van Depressie/ dingen om op te letten.

- Gevoelens van waardeloosheid met buitensporige of onterechte schuldgevoelens

- Slaapproblemen en vermoeidheid

- Traagheid of juist motorische onrust

- Terugkerende gedachten aan de dood of zelfdoding 

Gevolgen voor het leren.

- Kinderen en adolescenten met een depressie hebben moeite om zich te concentreren, opdrachten af te maken, op te letten, deel te nemen aan de les, zich academisch competent te voelen, taken vol te houden en zich gemotiveerd te voelen om te presteren. 

- Kinderen en adolescenten die depressief zijn, willen over het algemeen succesvol zijn op academisch en sociaal gebied, maar missen het vermogen en de motivatie

Depressie en zelfmoord

- Een klein deel van de depressieve leerlingen heeft serieuze gedachten over zelfmoordplannen of een zelfmoordpoging

- Suïcidale gedachten zijn waarschijnlijker wanneer de student het gevoel heeft dat niets zal helpen om de situatie te verbeteren.

Depressie en zelfmoord

Indirecte signalen:

- Het weggeven van persoonlijke of dierbare bezittingen,

- Verklaringen afleggen over "er niet meer te zijn"

- Vrienden en familie bezoeken die de laatste tijd niet meer gezien zijn,

- Persoonlijke zaken regelen (bijv. schulden aflossen, onafgemaakte taken afmaken),

- Praten over hoe ze herinnerd zouden willen worden 

Handelingsadviezen voor docenten 

Behalve externe hulp ook hulp op school voor depressieve leerling 

Begrip voor zijn/haar problemen en hiermee rekening houden. 

Een vast moment waarop een leerling kan bespreken wat goed gaat en wat lastig is, geeft houvast. 

Handelingsadviezen voor docenten 

 Luisterend oor en help de leerling oplossingen te zoeken voor problemen op school.

Houd bij het voeren van gesprekken altijd de grenzen in de gaten: je bent immers geen professioneel behandelaar. 

Handelingsadviezen voor docenten 

Tijdens de les o.a.

• Benoem vooral wat goed gaat
• Creëer succeservaringen
• Bied grote opdrachten aan in kleinere stukken
  
• Help bij het plannen van opdrachten
• Geef aangepaste hoeveelheden werk
  
• Geef extra leer- of werktijd
  

Casus 

Noa is 14 jaar en zit in de tweedeklas van de middelbare school. Haar ouders beschrijven haar als een bovengemiddeld intelligent, sociaal en lief meisje. Noa wordt eigenlijk al sinds een paar jaar, naarmate het schooljaar vordert, toenemend somber, waarna ze in de zomervakantie steeds weer opknapt. Haar ouders noemen als voornaamste klacht dat Noa zich eenzaam voelt, terwijl ze toch genoeg vriendinnen heeft. Als er even iets moeilijk verloopt in het sociale contact, kan ze daarin blijven hangen. Verder klaagt Noa over concentratieproblemen op school. Haar ouders merken dat ze na school moe is en nergens zin in heeft. Ze hangt lusteloos op de bank. Regelmatig heeft ze ook inslaapproblemen. Ze zegt dan dat haar hoofd te vol is.

Wat kun je als docent doen om Noa te helpen?