M/H/V 4.1: Welvaart

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

H4.1: Welvaart

Leerdoelen

- Je weet  wat het bbp/inwoner is.

- Je kunt het verband tussen het bbp/inwoner en de verdeling van de beroepsbevolking uitleggen.

- Je begrijpt dat de armoedegrens verschilt  naar welvaartgraad.

- Je kunt landen op basis van het bbp/inwoner indelen in vier categorieën. 

steeds rijker

Levensomstandigheden verbeteren wereldwijd door:

• verbeterde omstandigheden
• scholing
• beter drinkwater
• vaccinaties

Waar meer welvaart?

Meten van welvaart

Twee manieren om welvaart te meten zijn:

1.  Het bruto binnenlands product per inwoner (bbp/inwoner) van de bevolking.

2. De verdeling van de beroepsbevolking.

1. Bruto Binnenlands Product per inwoner

BBP/inwoner:

Alles wat in één jaar wordt verdiend in een land, gedeeld door het aantal inwoners.

Voorbeeld: In Nederland wonen 17 miljoen mensen. Het totale BBP is 697 miljard euro. Het bbp/hoofd is 697.000.000.000 : 17.000.000 = € 41.000. 

In het Afrikaanse Niger is het bbp/hoofd maar € 725.

Nederland is dus een rijker land (welvarender) dan Niger.

Op welke 2 manier kun je de welvaart meten?

Bruto binnenlands product per hoofd (bbp/hoofd)

2. Verdeling beroepsbevolking: 

=  Alle mensen die werken tegen betaling + de werklozen

1. Primaire sector

Landbouw, mijnbouw, visserij

2. Secundaire sector

Industrie, bouw

3. Tertiaire sector

Diensten

Hoe hoger de welvaart, hoe meer mensen in de dienstensector werken.

Hoe lager de welvaart, hoe meer mensen in de landbouw werken.

                    beroepssectoren

Alle mensen die tegen betaling werken (plus de werklozen) horen bij de beroepsbevolking. De beroepsbevolking is verdeeld in drie sectoren:

• De primaire sector (landbouw, mijnbouw, visserij)
• De secundaire sector (industrie, ambacht, bouw)
• De tertiaire sector (diensten, zoals handel, verkeer en overheidsdiensten)

Beroepsbevolking

Onderverdeeld in sectoren  

Primair

Secundair

Tertiair 

Primaire sector

Secundaire sector

Tertiaire sector

Centrum - periferie

Centrum of periferie?

1. Centrum
2. Periferie

Centrum of periferie?

1. Centrum
2. Periferie

1. lage-inkomenslanden

De periferie  (armste landen)

- Veel mensen leven onder of rond de armoedegrens. ($1,90 per dag)

- Veel mensen werken in de primaire sector.

- Productiviteit van de landbouw is laag. 

Armoede grens: de grens geeft aan hoeveel geld je elke dag minstens nodig hebt voor eten, wonen en kleding. Hoe hoog de armoedegrens is in een land, hangt af van de prijzen in dat land. 

Koopkracht

Hoeveel je in een land kan kopen voor 1 dollar of 1 euro.

India heeft een grotere koopkracht dan Nederland. 

2. middeninkomenslanden

De semiperiferie (rol wereldeconomie neemt toe)

- Veel mensen werken in de secundaire sector
- Rol van de land in de wereldeconomie is aanzienlijk.

- Industrie maakt hoogwaardige producten.

- Meer mensen werken in de dienstensector

- Groeiende middenklassen -> consumeert luxeproducten

3. Hoge-middenkomenslanden

De semiperiferie (welvaartsniveau ligt hoger dan vorige groep)

- Rol van de land in de wereldeconomie is aanzienlijk.

- Industrie maakt hoogwaardige producten.

- Meer mensen werken in de dienstensector

- Groeiende middenklassen -> consumeert luxeproducten

4. Hoge-komenslanden

centrumlanden  (rijkste groep landen)

- Meeste mensen comfortabel leven.

- Productiviteit industrie is hoog vanwege hoge technologie.

De periferie is afhankelijk van het centrum, maar het centrum niet van de periferie

1. Waar
2. Niet waar

Periferie

Semi-periferie

Centrum

Semi periferie

Periferie

Centrum

Primaire sector

Secundaire sector

Tertiaire sector